20. Hukuk Dairesi 2020/411 E. , 2020/1059 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada ... 1. Asliye Hukuk, ... 3. Asliye Hukuk ve ... Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik-görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, menfi tespit ve ipoteğin fekki istemine ilişkindir.
... 1. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın sırf ipoteğin kaldırılması davası vasfında olmaması, taraflar arasındaki ticari ilişkiye dayalı cari hesapların halen açık olduğu, davacının borcunun kalmadığını belirterek, ipoteğin kaldırılmasını istediği, davalının ise ticari ilişkinin devam ettiğini ve ticari ilişkiye dayalı alacağının bulunduğunu ve takip konusu yapıldığını iddia ettiği, ibraz olunan ödeme emrinde de alacağın takip konusu yapıldığının görüldüğü, böylece davanın munhasıran ipoteğin iptali veya kaldırılması davası olmadığı, bu aşamada davanın, davalının ikametgahı veya alacağın ifa yeri mahkemesinde açılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş, temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesince, "...davanın ticari dava niteliğinde olduğu, HSYK"nın 23.07.2015 tarih 1157 sayılı kararıyla ..."de müstakil asliye ticaret mahkemesinin kurulup 07.09.2015 tarihinde faaliyete geçtiğinden davaya bakma görevinin asliye ticaret mahkemesine ait olduğu..." gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
... Asliye Ticaret Mahkemesince ise "...davanın 6102 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 30.06.2012 tarihinden önce asliye hukuk mahkemesinde açıldığı, ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi arasındaki ilişkinin işbölümü ilişkisi olduğu, davalıların işbölümü itirazında bulunmadıklarından davaya bakma görevinin asliye hukuk mahkemesine ait olduğu..." gerekçesiyle görevsizlik kararı verilerek dosya merci tayini için Yargıtay 20. Hukuk Dairesine gönderilmiştir. Dairemizin 05.12.2016 gün ve 2016/12135 - 2016/11681 E.K. sayılı kararı ile" ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine" karar verilmiştir.
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, davacıların ipoteğin fekki davasının tefriki ile ayrı bir esasa kaydının yapılmasına karar verdikten sonra, davacılar tarafından açılan ipoteğin fekki davasında dava konusu edilen taşınmazlar ... ili, Merkez ilçesinde olup, bu davanın da taşınmazların bulunduğu yer mahkemesi olan ... Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekir. 6100 sayılı HMK"nın 114 ve 115. maddeleri gereğince, yetkinin kesin olduğu hallerde mahkemenin yetkili bulunması dava şartlarından olup mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırmalıdır. Bu durumda dava şartı gerçekleşmemiş olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
6100 sayılı HMK"nın 22/2. maddesinde “İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.”
6100 sayılı HMK"nın 23/2. maddesinde, “Yargıtayca verilen merci tayini kararları ile temyiz incelemesi sonucu kesinleşen göreve ve yetkiye ilişkin kararlar davaya ondan sonra bakacak mahkemeyi bağlar” hükümlerine yer verilmiştir.
Somut olayda ... 3. Asliye Hukuk ile ... Asliye Ticaret Mahkemesince verilen karşılıklı görevsizlik kararları dairemize merci tayini incelemesi için gönderilmiş ve dairemizce de "... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin" yetkili olduğuna dair merci tayini kararı verilmiştir. Bu durumda davaya bakmada yetkili mahkemenin ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu Dairemizin kabulündedir. Dairemizce verilen merci tayini kararının mahkemeleri bağlayıcılığı özelliği vardır.
O halde, uyuşmazlığın ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 27/02/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.