21. Hukuk Dairesi 2016/6581 E. , 2017/8458 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan iş veren yanında 01.03.1987 - 30.04.2008 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava; davacının, davalı işyerinde 01.03.1987 – 30.04.2008 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece; hak düşürücü süre nedeni ile davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının dava dışı işyerlerinden 01.10.1987 – 17.05.2013 tarihleri arasında kısmi bildirimlerinin olduğu, söz konusu işyerlerinin davalı ile hukuki ya da fiili bağı olup olmadığının araştırılmadığı, dava dilekçesinde davalı işverenin adresi olarak bildirdiği adreste tebligatın “... Vizyon Sineması; ...” kaşesi ile tebliğ alındığı, bunun üzerine ... tarafından dilekçe ile; adı geçen işyerini 13.10.2006 tarihinde devraldığının, söz konusu tarihte davacının işyerinde çalışmadığının bildirildiği, bu kişinin delil olarak sunduğu kira sözleşmesinden; Bulvar Cad. Elit Sok. Bulvar Pasajı No:41 ... adresindeki 36-40 numara arası dükkanları davalı ... ile soyadı aynı olan ..."ndan bir yıllığına kiraladığının, kiralana şeyin 2 adet sinema salonu olduğunun anlaşıldığı, bilirkişi tarafından; tanık ..."ün dilekçesinde bildirdiği “Bulvar Cad. Elit Sok. Bulvar Pasajı no:41 ..., 36-40 numaralı dükkanlar” adresinde faaliyet gösteren sinema işletmeciği işyerinin tescil bilgilerinin davalı Kurum"dan sorulmasının, bu işyerinin talep edilen döneme ait dönem bordrolarının gönderilmesinin istenilmesinin, davalı işyerinde çalışması bulunduğunu beyan eden tanık ..."ün sicil dosyasının ve hizmet cetvelinin istenilmesi ve komşu işyeri tanıklarının araştırılması gerektiğininin bildirildiği, ancak mahkemece başkaca inceleme yapılmadan karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Somut olayda; davacının yaptığı iş, nerede, hangi tarihler arasında ve kimin yanında çalıştığına dair detaylı beyanı alınmadan, hizmet cetvelinde bildirim bulunan işyerlerinin davalı ile hukuki ya da fiili bağlantısı bulunup bulunmadığı araştırılmadan ve bilirkişi raporunda belirtilen eksiklikler giderilmeden sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; öncelikle davacının talep ettiği dönemde kimin yanında, hangi tarihler arasında ve nerede çalıştığına, ayrıca ne iş yaptığına dair detaylı beyanlarını almak, gerek görülür ise davacının beyanları doğrultusunda araştırmalar yapmak, davacının gerçek kişi yanında mı yoksa bir tüzel kişilik bünyesinde mi çalıştığını ve dolayısıyla gerçek işvereni tespit ederek gerek görülür ise taraf teşkilini sağlamak, talep edilen dönemde davacının hizmet cetvelinde bildirim bulunan işyerlerinin ticaret sicil kayıtları ile dönem bordrolarını dosya arasına almak, bu işyerlerinin kayıtlı çalışanları arasından re"sen seçilecek kişileri dinlemek, bu itibarla davalı ile söz konusu işyerleri arasında fiili ve hukuki bağ bulunup bulunmadığını, davacının bu işyerlerinde fiilen çalışıp çalışmadığını tespit etmek, davacının çalıştığını beyan ettiği adresteki komşu işyeri sahipleri ile bu işyerlerindeki çalışmaları kayıtlara geçmiş kişileri zabıta marifeti ile tespit ederek dinlemek, davalı Kurum"dan; tanık ..."ün dilekçesinde bildirdiği “Bulvar Cad. Elit Sok. Bulvar Pasajı no:41 ..., 36-40 numaralı dükkanlar” adresinde faaliyet gösteren sinema işletmeciği işyerinin tescil bilgilerini ve bu işyerinin talep edilen döneme ilişkin dönem bordrolarını istemek, ayrıca; davalı işyerinde çalışması bulunduğunu beyan eden tanıklar ... ve ..."ın sicil dosyalarını ve hizmet cetvellerini istemek, “Bulvar Cad. Elit Sok. Bulvar Pasajı no:41 ..., 36-40 numaralı dükkanlar” adresinde bulunan işyerinin de komşu işyeri tanıklarını tespit ederek dinlemek, komşu işyeri tanıkları olduklarını beyan eden ... ve ..."in komşu işyeri tanığı olup olmadıklarını araştırmak ve böylece toplanan deliller değerlendirilerek varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.