9. Hukuk Dairesi 2016/4308 E. , 2017/21823 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, kıdem tazminatı farkı ile fazla mesai ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde duruşmalı olarak davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; HUMK.nun 438.maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde Temmuz 2009-13.09.2013 tarihleri arasında yakıt dağıtım sürücüsü olarak çalışmış olduğunu, emeklilik nedeniyle haklı gerekçe ile işten ayrıldığını, kıdem tazminatının eksik ödendiğini, diğer işçilik alacaklarının ödenmediğini iddia ederek kıdem tazminatı farkı, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iddia ettiği çalışma süresinin tam olarak doğru olmadığını, davacının işten ayrılmasından sonra tüm işçilik alacaklarının ödendiğini, buna dair ibraname imzalandığını, talep edebileceği başka işçilik alacaklarının bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkeme, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanarak davacının iş akdini emeklilik nedeniyle haklı olarak sonlandırdığından davalı tarafın kıdem tazminatı ödemek zorunda olduğu, herne kadar 4.729,20 TL olarak kıdem tazminatı ödemiş ise de; bilirkişice yapılan hesaplamaya göre kıdem tazminatının 9.475,12 TL olduğu kabul edildiğinden aradaki fark olan 4.745,92 TL"yi ödendiğini ispatlayamadığının anlaşıldığı, dosyaya ibraz edilen puantaj kayıtlarından; davacının fazla mesai çalışması ve genel tatillerde çalışmasının kayıt altına alındığı ve bu puantaj kayıtlarında gösterilen miktardaki fazla çalışma alacaklarının davacıya ödendiği, puantaj kayıtlarında davacının imzasının ihtirazi kayıt konulmaksızın bulunduğu anlaşılmakla bu kayıtlara itibar edilerek bilirkişi tarafından yapılan hesaplama doğru kabul edilip, davacının puantaj kayıtlarında gösterilen ancak ödemesi yapılmayan fazla çalışma ve genel tatil alacağını talep edebileceğinin kabul edildiği, genel tatil ve fazla mesai alacaklarının yazılı belge ile ispatlanması gerektiğinden davacının tanık beyanlarına dayanarak fazla çalışma ve genel tatil çalışması alacağı talebinin kabul edilmediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-6100 sayılı HMK.’un 219. maddesi taraflara kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde bulunan tüm belgeleri mahkemeye ibraz etmeleri zorunluluğunu getirmiştir. Aynı maddeyi takip eden 220. maddesinde ise belgeyi ibraz etmeme halinde ne tür bir işlem yapılacağı belirtilmiştir. Buna göre;
“(1) İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir.
(2) Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir.
(3) Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir”. kuralına yer verilmiştir.
İş Kanunu’nda kayıt tutma yükümlülüğü genellikle işverene verilmiştir. Bordro tanzimi, mesai saatleri düzenleme, yıllık ücretli izin defteri tutma, çalışma belgesi verme gibi. İşçi alacakları konusunda işveren kayıtlarında dayandığında, bu kayıtları tutma zorunluluğu olan işverenin bu belgeleri mahkemeye ibraz etme zorunluluğu vardır. İşverenin ibraz etmemesi halinde ise 6100 sayılı HMK.’un 220. Maddesi uyarınca yargılama usul işleminin yapılması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, davacının fazla çalışma ücreti imzalı puantaj kayıtları esas alınarak belirlenmiştir. Davacı ise, puantaj kayıtlarının usule uygun tutulmadığı, kayıtlardaki sürenin araç üzerinde geçen süreyi gösterdiği (sürüş süresini), bekleme, doldurma ve boşaltma sürelerini göstermediği, bu nedenle aleyhe bir sonuç doğuramayacağı yönünde itirazda bulunmuş ve dosya içerisine sürüş süresi haricinde davalı işyerinde çalıştığını da ispatlamak için sefer emri ve görev belgelerini ibraz etmiştir.
Davalı tanıkları dahi 9 saatlik çalışma süresinin araç üzerinde geçen süre olduğu, dolum ve boşaltım süreleri ile birlikte günlük toplam 12 saat çalışıldığından bahsetmiştir.
Dosya içeriğindeki sefer emri, görev belgeleri ve tanık beyanları dikkate alındığında uyuşmazlığın çözümü için puantaj kayıtlarının açıklığa kavuşturulması gereklidir.
Mahkemece davacının bir kısım sefer emri ve görev belgelerinin dosyaya ibraz etmesi, ayrıca bu belgelerin işverence bilerek sunulmadığına ilişkin bir iddiasının bulunması, delilleri arasında da bu kayıtlara dayanması karşısında, davalı işverenden bu kayıtlar getirtilmeden ve HMK.’un 220.maddesi uyarınca işlem yapılmadan yargılamanın sonuçlandırılması yerinde değildir.
Mahkemece yapılacak iş, puantaj kayıtları ile celbedilen sefer emri ve görev belgelerinin karşılaştırılması, ayrıca gerekirse puantajlardaki kayıtların (sürüş süresi haricinde dolum, boşaltım, bekleme sürelerini gösterip göstermediğinin) neleri kapsadığının taraflardan sorulup açıklığa kavuşturulması ve sonucuna göre gerekirse yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılarak bu alacak hakkında karar verilmesinden ibarettir.
Fazla çalışma ücret alacağı hakkında eksik inceleme ile verilen kararın bozulması gerekmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 19.12.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.