MAHKEMESİ :AİLE MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki çeyiz ve ziynet eşyası alacağı davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafça temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı ile boşandıklarını, evlilik sırasında düzenlenen çeyiz senedinde yer alan eşyalar ile ziynetleri davalının teslim etmediğini ileri sürerek, sayı ve nitelikleri itibariyle tek tek sayılan ziynet ve çeyiz eşyalarının aynen, mümkün olmaması halinde bilirkişiler tarafından belirlenecek bedellerinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, 5.000,00 TL’lik talebini 11.04.2016 tarihli ıslah dilekçesi ile 23.463,00 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı; dava konusu çeyiz senedinde imzası olmadığından senedin delil olma özelliğinin bulunmadığını, "oğlan evinden 700"lük halı" ibaresinin bu eşyanın kendisine ait olduğunu açıkça gösterdiğini, bu eşya yönündeki talebin reddinin gerektiğini, ziynet eşyalarının, kooperatif aidatları için bozdurulduğunu ve kooperatif hissesinin sonradan davacıya devredildiğini savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; ziynet eşyalarına ilişkin istemin kabulü ile, 6 adet toplam 120 gram bileziğin aynen iadesi mümkün olmadığı taktirde bedeli 10.800,00TL nin, 1 adet 25 gram saat arkası bileziğin aynen teslimi mümkün olmadığı taktirde bedeli 2.250,00 TL ve işçilik bedeli 200,00TL" nin, 10 adet çeyrek altının aynen iadesi mümkün olmadığı taktirde bedeli 1.550,00TL "nin, 4 adet 20 gramlık bayan yüzüğünün aynen iadesi mümkün olmadığı taktirde bedeli 1.260,00TL ve işçilik bedeli 220,00TL" nin, 1 çift 5 gramlık bayan küpesinin aynen iadesinin mümkün olmadığı taktirde bedeli 315,00 TL ve işçilik bedeli 55,00TL" nin, 1 adet saatin aynen iadesi mümkün olmadığı taktirde bedeli 200,00TL" nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline ; çeyiz eşyalarına ilişkin istemin ise; kısmen kabulü ile, dava konusu halıların el halısı olduğu tespit edilemediğinden makine halısı kabul edilerek bilirkişi Halide Yücel" in 23.02.2016 tarihli raporunda belirtmiş olduğu eşyaların davacıya tesliminin mümkün olmadığı taktirde bedelleri toplamı 2.933,00 TL’ nin davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davalının aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Ziynet eşyalarına yönelik hüküm fıkrasının infaz kabiliyeti yönünden re’sen yapılan temyiz incelemesi neticesinde;
Dava; ziynet ve çeyiz eşyalarının aynen, bunun mümkün olmaması halinde bedelinin davalıdan tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece ziynet eşyalarının davalıya aynen iadesine karar verilmiştir.
HMK’nun 297. maddesinde bir hükmün neleri içermesi gerektiği tek tek sayılarak ayrıntılı biçimde belirtilmiş olup, buna göre hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.
Bu şekilde dava sonunda mahkemenin kimin lehine, kimin aleyhine karar verdiği, davacının talebinin ne kadarının kabul edildiği, davalının neye göre mahkum edildiği tereddütsüz şekilde anlaşılmalıdır. Biçim koşullarının getiriliş amacı, hükmün açıklığı ve anlaşılırlığı kadar infaz kabiliyetini de sağlamaktır. Aksi hâl, yeni tereddüt ve ihtilaflar yaratır ve dava içinden yeni davaların doğmasına neden olacaktır.
İİK"nun 24/4.maddesinde ise aynı doğrultuda; aynen iadeye karar verilmesi halinde iade edilecek eşyaların cinsi, niteliği, özellikleri, gram ağırlığı vb. gibi özelliklerinin ayrıntılı şekilde belirtilmesi gerektiği düzenlenmiştir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler gereğince ziynet eşyalarının aynen iadesine karar verilmişse; hüküm fıkrasının açık olması, duraksama yaratmaması bu nedenle somut uyuşmazlık özelinde hükümde aynen iadesine karar verilen ziynetlerin cins nitelik, miktar (gram, ayar) ve değerleri açık olarak yazılması gerekir.
Oysa; dosya kapsamındaki hükme esas alınan kuyumcu bilirkişi raporunda; dava konusu ziynet eşyalarının cins, nitelik miktar (gram ve ayarı) ve değerleri ile işçilik masrafı bulunanların işçilik masrafları ayrı ayrı gösterilmiş ise de; mahkemece iadesine karar verilen ziynetlerin, “ayarları” hüküm fıkrasında gösterilmemiştir. Bu suretle infazda tereddüt yaratacak şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, dosyada bulunan ve hükme esas alınan 17.02.2015 havale tarihli bilirkişi raporunun kararın eki sayılması suretiyle hükmün düzeltilerek onanması HUMK 438/7 md. gereğidir.
3-Davalının; yargılama giderleri ve vekalet ücretine yönelik temyiz incelemesine gelince;
24.04.1945 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu kararında ve 6100 sayılı HMK 326 maddesi uyarınca, "Yargılama giderleri, kural olarak, davada haksız çıkan yani aleyhine hüküm verilen tarafa yükletilir". Davayı kazanan taraf davasını bir vekil vasıtası ile takip etmiş ise, haksız çıkan (davayı kaybeden) taraf yargılama gideri olarak vekâlet ücretine de mahkûm edilir. (HMK 323 1/ğ).
Konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen bir şey olan davalarda vekâlet ücreti, nispi tarifeye göre hesaplanır. Davanın tamamen veya kısmen kazanılması ya da reddedilmesi halinde ise, nispi vekâlet ücreti kabul ya da reddedilen müddeabihin değeri üzerinden hesaplanır.
Buna göre, davanın kısmen kabul edilmiş olması halinde HMK"nun 326/2 ve devamı maddeleri uyarınca, dava sırasında yapılan yargılama giderlerinin davanın kabul ve ret oranına göre taraflar arasında paylaştırılması gerekir,
Somut uyuşmazlıkta; davacı çeyiz eşyası davasında talebini eşya bilirkişisinden alınan rapor doğrultusunda 6.613,00 TL’ye yükseltmiş, mahkemece davacının bu yöne dair istemi kısmen kabul edilerek davalı aleyhine 2.933,00 TL’ye hükmedilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında; mahkemece çeyiz eşyası istemine ilişkin olarak kısmen kabul kararı verilmesine rağmen, yargılama giderlerinin tamamından davalının sorumlu tutulması ve davanın reddedilen kısmı üzerinden davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmemiş olması doğru olmamıştır.
Ne var ki, bu yanlışlığın düzeltilmesi de yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanması HUMK 438/7. maddesi gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün 1. fıkrasının sonuna “ kuyumcu bilirkişi tarafından düzenlenen 17.12.2015 tarihli raporun kararın eki sayılmasına” ibaresinin yazılmasına; üçüncü bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 4. fıkrasının “ 4-Davacı tarafça yapılan; 114,40 TL dava açılış ve diğerleri, 431,00 TL posta gideri olmak üzere toplam 545,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine” çıkartılarak yerine “4- Davacı tarafından ödenen başvurma harcı, posta gideri bilirkişi ücreti , müzekkere masrafı olmak üzere 489,7 TL yargılama giderlerinin (%84 kabul- red oranına göre) 411,34 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine” yazılmasına, yine hükmün 6. fıkrasının “6-Harçlar Kanunu hükümleri uyarınca alınması gereken harçtan peşin harcın mahsubu ile eksik kalan 1.351,37 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına” çıkartılarak yerine “6- Harçlar Kanunu hükümleri uyarınca alınması gereken 1.351, 37 TL karar ve ilam harcından peşin alınan (85,40 TL + 316,00 TL) 401,4 TL harcın mahsubu ile bakiye 949,97 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, davacı tarafından peşin yatırılan 401,4 TL harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine” yazılmasına ayrıca hükme fıkra olarak 7-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca 1.800 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine’ ifadesinin eklenmesine, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.