3. Hukuk Dairesi 2017/2666 E. , 2018/3348 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davaya konu taşınmazları restoran ve kıraathane olarak yıllar önce kiraladığını, en son yapılan sözleşmelerin 01.01.2011 başlangıç tarihli ve 1 yıl süreli olduğunu, ancak davalıların taşınmazları 25.10.2011 tarihinde satması ve yeni malikin ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açması sonucu, taşınmazları 2012 Yılı Haziran ayında tahliye etmek zorunda kaldıklarını, taşınmaza yapılan faydalı ve zorunlu masrafların 58.000 TL olduğunun bilirkişi raporu ile hesap edildiğini belirterek, faydalı ve zorunlu masraflar toplamı 58.000 TL tazminatın tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar; bilirkişi raporunda belirlenen değerlerin fahiş olduğunu, yapılan masrafların taşınmazın değerini artırmadığını, yeni malik tarafından hepsinin söküldüğünü, sözleşmeye ve TBK"nuna göre davalıların muafakatının alınması gerektiğinden yapılan faydalı masrafların istenemeyeceğini, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve davacı kiracının yaptırdığı 47.000 TL imalat bedelinin tahsiline karar verilmiş, hüküm davalılar ve davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının temyiz itirazları yerinde değildir.
2-) Davalıların temyiz itirazlarına gelince; Yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle TBK.nun 530. maddesi (BK. 414.m) kapsamında vekaletsiz iş görme hükümlerine göre davalı kiraya verenden isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle kiracı kiralananda kalan ve kiraya veren tarafından benimsenen imalat için sebepsiz zenginleşilen oranında ve yapıldıkları tarih itibarıyla rayiç bedeller üzerinden bedelin tazminini talep edebilir. Kiraya verenin sorumluluğu faydalı imalatların imal tarihindeki değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak değer kadardır.
Taraflar arasında düzenlenen 01.01.2011 başlangıç tarihli, 1 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacının bu sözleşmeden önce de taşınmazlarda kiracı olarak bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacı kiracının, tazminat taleplerinin belirlenmesi amacıyla ... 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/42 D.İş sayılı dosyasında yapılan tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda belirlenen faydalı imalatların, yapım tarihlerinin ne olduğu, alınan değerlerin hangi tarihler itibariyle alındığı, yıpranma paylarının düşülüp düşülmediği değerlendirilmemiş ve faydalı masrafların kalem kalem açıklaması metraj ve değeri belirtilmemiştir. Davalılar yargılama sırasında tespit raporunu kabul etmediklerini bildirmiştir. Mahkemece, konusunda uzman bilirkişilerden yeniden rapor aldırılmadan tek taraflı ve davalı tarafından itiraza uğrayan tespit raporu esas alınarak, ve bu rapordaki aynı bilirkişiden ek rapor alınarak hüküm kurulmuştur. Söz konusu raporların tebliğine rağmen belirli sürede itiraz edilmemesi halinde kesinleşeceği veya aleyhine tespit yaptırılan kişi hakkında kesin delil niteliği kazanacağına dair yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle delil tespiti yoluyla alınan bilirkişi raporuna itiraz etmemiş olan taraf bu itirazını hüküm verilinceye kadar mahkemeye bildirebilir. İtiraza uğrayan ve mahkemece yeni bir bilirkişi raporu ile karşılanmamış tespit bilirkişi raporu ile karar verilemez. Bu durumda Mahkemece, kiracı tarafından yapılan imalatların hangisinin zorunlu ve faydalı masraflar, hangilerinin lüks masraflar olduğunun belirlenmesi, imalatların imal tarihleri itibariyle kalem kalem değerleri, yıpranma durumları, sabit nitelikte olup olmadıkları ayrıntılı olarak konusunda uzman bilirkişi kurulundan alınacak rapor ile belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle verilen hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davalılar yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılara iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.