21. Hukuk Dairesi 2016/6736 E. , 2017/9267 K.
"İçtihat Metni"...
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 11.04.2000 – 01.03.2014 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının 11.04.2000 - 01.03.2014 tarihleri arasında davalı işyerinde geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının ihtilaflı dönemde sigortalı bildiriminin bulunmadığı, davalı işverene ait konusu sığır yetiştiriciliği olan 1040247 sicil numaralı işyerinin 06.02.2006 tarihinden itibaren kanun kapsamında olduğu, konusu sütü sağılan büyükbaş hayvan yetiştiriciliği olan ... sicil numaralı işyerinin ise 01.10.1986 tarihinden itibaren kanun kapsamında olduğu, 36798 sicil numaralı işyerinin dönem bordrolarının gönderildiği, davacı, davalı ve bordro tanıklarının dinlendiği, davalı işverene ait 36798 sicil numaralı işyerine ilişkin 13.03.2014 tarih 2014/KD/45 sayılı durum tespit raporunda; Alo 170 ihbar hattına yapılan isimsiz şikayet üzerine davalı işyerinde incelemeye başlandığı, 24.02.2014 tarihli işyerinde yapılan fiili denetimde işveren vekili ..." un işin devamlı olmayıp dönem dönem olduğunu beyan ettiği, işyerinde 16 kişinin fiilen çalıştığının tespit edildiği, davacının fiili tespit esnasında çalışmasının tespit edilmediği, çalışması tespit edilen kişiler arasında mahkemece dinlenen bordro tanıkları ile diğer bir kısım tanıkların da bulunduğu, fiili denetimde çalıştığı tespit edilen kişilerin işe giriş tarihlerini 2013/7. ay ve sonrası olarak belirttikleri, ancak fiili denetim tutanağının aslı dosyada bulunmayıp fotokopisi alınırken de sayfanın tamamının değil de sadece bir kısmının fotokopisinin çekildiği, bu nedenle tanıkların beyanlarının imzalı olup olmadığının tespit edilemediği, denetim neticesinde işyerinden bildirimi yapılmayıp fiilen çalıştığı tespit edilen kişiler yönünden prim ve işe giriş bildirgeleri verilmediğinden davalı işveren hakkında idari para cezası uygulanmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Somut olayda, 13.03.2014 tarihli müfettiş raporunun tamamı istenmeden, davacının çalışıp çalışmadığı, çalışıyor ise çalışmasının kesintisiz olup olmadığına dair yeteri kadar tanık dinlenmeden çelişkili tanık beyanlarına itibarla hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, davalı işverene ait 1040247 sicil numaralı işyerinin ihtilaflı dönem bordrolarını davalı kurumdan istemek, ihtilaflı dönemde çalışması bulunan bordro tanıklarını dinlemek, 24.02.2014 tarihli müfettiş raporu ile aynı tarihli ekindeki fiili denetim tutanağının tamamını istemek suretiyle sigortasız çalıştığı tespit edilen ve bu dosyada tanık olarak dinlenen kişilerin denetim tutanağını imzalayıp imzalamadıklarını araştırmak, imzaladıklarının tespiti halinde gerektiğinde bu kişilere denetim tutanağındaki imzalı beyanları ile mahkemedeki beyanları arasındaki çelişkiyi sormak suretiyle çelişkiyi gidermek, müfettiş raporunda çalıştığı tespit edilen tanıklara ve davacıya davalı işyerine ihtilaflı dönemde hangi veteriner ya da veterinerlerin geldiğini, davalı işyerinde bakımı yapılan büyükbaş hayvanlara yem getiren firma olup olmadığını sormak, veteriner ile ilgili firma/ firmaların yem getiren çalışanlarını dinlemek, davalı işyerinin süt ve et satışı ile ilgili faaliyeti bulunuyorsa bu işyerlerinde çalışan ve davalı işyerinden et ve süt alışında görev yapan çalışanlarını dinlemek, davalı işyerine ait ihtilaflı dönemdeki vergi kayıtları, elektrik, su vs. faturaları istenerek gerektiğinde bu belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi de yaptırılmak suretiyle işyerinde fiili çalışmanın sürekli olup olmadığı, işe ara verilmiş ise hangi tarihlerde ara verildiğini araştırmak, neticeten davacının çalışmasının başlama ve bitiş tarihleri ile varsa işe ara verme tarihlerini net bir şekilde belirlemek, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği de nazara alınıp gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalı ... iadesine
14.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
...