MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada ... ... . Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 29/06/2016 tarih ve 2015/690-2016/685 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş olduğu anlaşılmakla, duruşma için belirlenen 25/09/2018 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, dava dışı gerçek kişiler ..., ..., ..., ...l ve ...l arasında iyi niyet mektubu imzalandığını, bu mektup uyarınca (diğerleri yanında)-yabancı gerçek kişilerin ..."da ... Pte. Ltd. müstakbel ismi ile yeni şirket kurması, Türk gerçek kişilerin yeni kurulan bu şirkette %50 ortak olması, yeni kurulan bu şirketin yine ... Pte. Ltd. isimli başka şirket kurması, yabancı gerçek kişilerin Singapurda ilk kurulacak yeni şirkete 6.25 milyon Euro sermaye sağlaması, ... ilk kurulacak bu şirketin ikinci olarak kurulacak şirkete (daha sonra kararlaştırılacak olan özvarlık, borç, her ikisinin karışımı yöntemlerinden biriyle) 6.25 milyon Euro finansman sağlanması, ... ikinci kurulacak yeni şirketin davalı ... A.Ş"nin her biri 100 TL değerindeki 53.000 hissesini ... Yapım A.Ş., ... Enerji Yatırım A.Ş., ... satın alması, bu hisselerin toplam bedelinin 6.25 milyon Euro olması, satıcılar arasındaki toplam satım bedeli paylaşımının Türk gerçek kişiler tarafından bildirilmesi, Türk gerçek kişilerin ... Madencilik"in niyet mektubunda düzenlenen sonuçlara ulaşması için gerekli düzenleyici ve şirketsel faaliyetleri en geç 20 Aralık 2011 tarihine kadar ya da teknik olarak mümkün en yakın sürede gerçekleştirmesi, yabancı gerçek kişilerin bağımsız bir tüzel kişi olan ... Group ya da onun tayin edeceği birinin ... Madencilik"e (i) Piyasa satndartları üzerinde faiz oranı ile, (ii) Vade tarihi 30 Nisan 2014 olmak üzere, (iii) Ön ödemelerin daima 2 haftalık ihbar süresi ile yapılmasına izin verilmesiyle, (iv) ... Madencilik"in nakit ihtiyacına yönelik kullanımlarla, (v)a) sermaye masraf gereksinimleri b)yabancı ve Türk gerçek kişilerle yönetim sözleşmesi dahil olmak üzere işletme sermayesi için kullanmak üzere, (vi) ... Madencilik"in kredi borcunu 30 Nisan 2014"e kadar ödeyememesi halinde ..."in
takdir yetkisi ile kredinin ... yararına sermayeleştirilmesine karar verebilmesi şartlarıyla 12.5 milyon Euro"ya kadar kredi sağlaması hususlarında anlaşıldığını, niyet mektubunda ön görülen işbirliğinin planlandığı gibi ilerlemediğini, Türk gerçek kişiler 20 Aralık 2011 tarihine kadar tamamlamaları gereken işlemleri tamamlamadıklarını, ..."daki ... şirketine ortak olmadıklarını, yabancı gerçek kişilerin ... mukim ...l 1 Pte. Ltd. üzerinden davalı şirketin 3.350.000 Euro kredi kullanmasını temin ettiklerini, davadışı ... 1 Pte. Ltd. tarafından davalı şirkete 14/12/2011 ile 17/09/2012 tarihleri arasında çeşitli krediler kullandırıldığını, davalı şirketin gerçek kişi ortakların yönlendirmesi ile müvekkilinin ... mukim ... 1 Pte. Ltd"nin davalı şirketten olan 3.350.000 Euro tutarındaki alacağını temlik aldığını, ancak yapılan müzakerelerin olumsuz sonuçlandığını ve bir ortaklığa varılmadığını, bunun üzerine müvekkilinin alacağını davalı şirketten sözlü ve yazılı olarak çeşitli kereler talep etmiş ise de, bu taleplerin yerine getirilmediğini, kendilerine verilen cevapta temliknamenin hukuki temelinin olmadığını ve kabul edilmediğinin bildirildiğini, bunun üzerine müvekkilinin ... . Noterliği üzerinden 24/12/2014 tarih, ... yevmiye sayılı ihtarnamesi ile alacaklı olduğu miktarın ödenmesini istediğini, bu ihtara verilen cevapta davalı tarafın kendilerine herhangi bir ödeme yükünün olmadığını bildirdiklerinden bahisle müvekkilinin 3.350.000 Euro alacağının temerrüd tarihinden itibaren TCMB tarafından duyurulan EURO cinsinden 1 yıllık mevduata uygulanan azami faiz oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacı yanın delilleri arasında sunduğu 10 Aralık 2011 tarihli MOU sözleşmesinin 38. ve son maddesinde söz konusu ... "nun ... hukukuna tabi olduğunu ve ... kaynaklanan uyuşmazlıkların ..."de tahkim yoluyla çözüleceğinin kararlaştırıldığını, davacı yanın davaya konu ettiği tutarlar bakımından kredi/kredi sözleşmesi kavramları kullanış ise de, davadaki taleplerinin dayanağı 10 Aralık 2011 tarihli bu ... dayandırıldığını, ... imzalanmasının ardından ... 10.12.2011 tarihli mutabakat zaptı tahtında üstlendiği şart ve ödeme yükümlülüklerini tümüyle yerine getirmeye muvafakat olamadığını, ... taraflarının tamamen kendi aralarında yaşanan ve davalı ..."un hiçbir şekilde doğrudan içinde yer almadığı bu süreçte ve yine tamamen ... tarafı ... Ailesi ve ... Group arasındaki edimleri ilgilendiren bu temerrüt döneminde ... Group, ... Ailesi, tarafından ... aykırı durumların giderilmesi ve ... tahtındaki yükümlülüklerinin uygun şekilde ifa edilmesi için 26 Şubat 2013 tarihine kadar kendisine tanına bu mehilin sonunda da akde uygun ifayı sağlayamadığını, bunun üzerine ... taraflarının bir araya gelerek "26 Şubat 2013 tarihli ... ... " adlı (Türkçe deyimle Telafi edici işlemler ve uyuşmazlıkların çözümü protokolü) bir belge imzaladıklarını, bu protokolde tarafların davacı yanın talebine konu olup Temlik anlaşması ile temellük ettikleri iddiasında oldukları "Avans hesapları" nda yer alan ödemeler de dahil olmak üzere, 10 Aralık 2011 tarihli ... VE ... nedeniyle aralarında gerçekleşen her türlü alışveriş ve protokollerden; ..."a ... 1 Pte Ltd. tarafından gönderilen her türlü tutardan kaynaklanabilecek uyuşmazlıkların, ... hukukuna tabi olacağını, aralarında iyiniyetle anlaşarak bir çözüme ulaşamadıkları takdirde bu uyuşmazlıklarını münhasıran DIS (... tahkim kurumu) kurallarına göre ..."de 3 hakemle toplanacak tahkim heyeti nezdinde çözeceklerini kararlaştırdıklarını, 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunun 5. maddesi; tahkim anlaşmasına rağmen bir mahkemede dava açılması halinde, davalının ileri sürebileceği tahkim itirazını düzenlediğini, tahkim itirazının ileri sürülmesi ve neticelendirilmesi Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun ilk itirazlara ilişkin hükümlerine tabi olduğunu ve tahkim itirazının kabulü halinde MTK m.5"de belirtildiği gibi davanın usulden reddedileceğini ve davanın esasına girilemeyeceğinin belirtildiğini ayrıca 6718 sayılı ve 12/12/2007 tarihli
Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun"un 48.maddesinde "Türk mahkemelerinde dava açana, davaya katılan ya da icra takibinde bulunan yabancı gerçek veya tüzel kişilerin teminat gösterme zorunluluğu" bulunduğunu düzenlendiğini savunarak, süresinde yaptıkları tahkim itirazlarının kabulü ile davanın usulden reddine karar verilmesini, tahkim itirazlarının yerinde görülmemesi halinde haksız ve mesnetsiz açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, davalı tarafın tahkim ilk itirazı nedeniyle taraflar arasında düzenlenen 26/02/2013 tarihli sözleşme incelenmiş, sözleşmenin 4. maddesinde; "taraflar iş bu protokolde öngörülen tarihlere kadar alternatif bir çözüme ulaşılamaması ya da bir telafi belirlenememesi halinde mutabakat zaptı ya da bu protokolle ilgili tüm ihtilaflar için tahkime başvurabilirler ve söz konusu tahkim umumi mahkemelere başvurmaksızın nihai olarak ... Tahkim Kurumu tahkim kurallarına göre çözülür. " şeklinde düzenleme bulunduğu, davalının süresinde yaptığı tahkim itirazının yerinde olduğu gerekçesi ile süresinde yapılan tahkim ilk itirazının HMK 116/b maddesine göre kabulüne, tahkim şartı nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, alacak istemine ilişkin olup, mahkemece tahkim itirazının kabulü ile davanın reddine karar verilmiş ise de, tahkim şartının yer aldığı 26.02.2013 tarihli Telafi İşlemleri ve Uyuşmazlığın Çözümü Protokolü"nde gerek davacı gerekse davalı taraf sıfatına haiz olmayıp, ... dava dışı kişiler arasında akdedilmiştir. Bu itibarla, mahkemece tahkim itirazının reddi ile işin esasına girilerek bir değerlendirme yapılması gerekirken, tarafları bağlamayacağı açık olan tahkim şartı nazara alınarak, tahkim itirazının kabulü ile davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, hükmün temyiz eden davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 04/10/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.