MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde 1998-2006 tarihleri arasında geçen Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacı ... ve davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K ARAR
1- Hüküm İş Mahkemesinden verilmiş olup, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 8. maddesi hükmüne göre İş Mahkemelerinden verilmiş bulunan nihai kararların 8 gün içinde temyiz olunması gerekir.
Olayda, hüküm 22.02.2016 tarihinde davalı ... Çevre ve...Müdürlüğü"ne izafeten Havza...İşletme Müdürlüğü dava takip memuruna tebliğ edilmiş, temyiz ise 04.03.2016 tarihinde gerçekleşmiştir. Şu duruma göre davada 8 günlük temyiz süresi geçmiştir.
O halde, 01/06/l990 tarih ve l989/3 E. 1990/4 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı da göz önünde tutularak davalı ... Çevre ve ... Müdürlüğü"ne izafeten......İşletme Müdürlüğü"nün temyiz dilekçesinin süre aşımı yönünden REDDİNE,
2-Dava, davacının 1998 – 2006 yılları arasında ... Köyü tüzelkişiliği nezdinde ziraat bekçisi ve orman ağaçlandırma sahası bekçisi sıfatı ile geçen ve davalı Kurum"a bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 01.01.2005 – 31.12.2006 tarihleri arasında davalı ... nezdinde çalıştığının tespitine, fazla istemin reddine dair verilen ilk karar Dairemizin, 23.10.2014 Tarih ve 2013/13022 E, 2014/ 20951 K sayılı kararı ile eksik inceleme yapıldığından bahisle bozulmuş, bozma kararına uyan mahkemece son olarak yine ilk karardaki sürelerde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacı adına davalı işyerince düzenlenen işe giriş bildirgesi ve davalı Kurum"a bildirilen çalışma bulunmadığı, köy karar defterinde yer alan 18.05.1988 ve 20.03.1990 tarihli kararlarda; davacının, yıllığı 400 ölçek buğday karşılığı zarar ziyan bekçisi olacağının kararlaştırıldığı, 1994 yılında dava dışı ..."un bekçi olmasına karar verildiği, 05.06.1997 tarihli kararda da; davacının kır bekçisi olarak yıllığı 200 ölçek buğday karşılığı 1 yıllığına çalışacağının kararlaştırıldığı, 12.04.1999 tarihli kararda; ... ... başmüfettişliğinin köye yapacağı ödemelerin, köy tüzel kişiliğinin ayrı bir hesabı bulunmadığından köy muhtarı ... Bankasındaki hesabına yatırılmasına ve bu paranın sahanın gerektiği gibi korunduğunun tespitinden sonra ihtiyar heyeti tarafından sahaya bekçi olarak tutulan davacıya verilmesine karar verildiği, yine 26.01.2000 tarihli kararda da davacının ağaçlandırma sahasında görevlendirildiği, ancak aynı görev için 01.02.2001 tarihinden itibaren ..."un görevlendirildiği, sonraki yıllara ait kararlarda köy bekçiliği ve içme suyu paralarının toplanması için başka kişilerin görevlendirildiği, ağaçlandırma sahasının korunması ile ilgili kararlar ( 01.01.2002, 01.01.2003, 01.01.2004 tarihli ) varsa da bekçilik ile ilgili karar bulunmadığı, bunlardan sonra ağaçlandırma sahasının korunmasındaki bekçilik ile ilgili ilk kararın 01.01.2005 tarihli olduğu ve bekçi olarak davacının tutulduğu, ancak kararın diğer yazılı kısmi ile davacının bekçi olarak tutulduğuna dair kısmında kalem farklılığı bulunduğu, 01.01.2006 tarihli kararda ağaçlandırma alanının korunmasına ilişkin karar var ve altına not olarak bekçi olarak davacının tutulduğunun yazıldığı, bu kararın diğer kısımları ile davacı hakkındaki kısmı arasında da kalem farkı bulunduğu, 29.07.1999 tarihli karar ile dava dışı ..."un köy bekçisi olarak görevlendirildiği, 02.05.2004 tarihli karar ile davacının kır bekçisi olarak görevlendirildiği, davacının delil olarak sunduğu belgeler arasında Kocaoğlu Köyü muhtarı ... tarafından imzalanan kağıtta; davacının, 18.05.1988 – 05.06.1997 tarihleri arasında ziraat bekçisi, 12.04.1999 – 01.01.2005 tarihleri arasında da sulama bekçisi olarak çalıştığının yazılı olduğu anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79. maddesi bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları ya da komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Somut olayda ise yeterli araştırma yapılmadan sonuca gidilmiştir.
Mahkemece yapılacak iş;...Şubesi"nden, 12.04.1999 tarihinden sonra muhtar..."nin 022830003/910811-4 numaralı hesabına ait hareketleri istemek, ayrıca...Bankası"nda... ve köy tüzel kişiliğinin başkaca hesapları bulunup bulunmadığını sormak, var ise hesap hareketlerini içeren belgeler ile ... ... Başmühendisliği tarafından bu hesaplara ağaçlandırma sahasının korunması için ya da başka bir ad altında ödeme yapılıp yapılmadığını sormak, ... ... Başmüfettişliğinden de, talep edilen dönem içerisinde, muhtar..."nin ya da... Köyü köy tüzel kişiliğinin hesabına ağaçlandırma sahasının korunması için ödeme yapılıp yapılmadığını sormak, Kaymakamlıktan, ağaçlandırma sahasının korunması için köy muhtarlığı tarafından görevlendirme yapılıp yapılmadığını sormak ve böylece toplanan deliller değerlendirilmek sureti ile davacının çalışmalarının hangi tarihler arasında, hangi işveren nezdinde geçtiğini tespit ederek varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Kabule göre de; davalılar yararına tek bir vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken davalı Kurum ve Belediye lehine ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurum, davalı ... ve davacı vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya ve davalılardan ... ile İl Çevre ve... Müdürlüğüne İzafen...İşletme Müdürlüğü"ne iadesine
06.03.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.