MAHKEMESİ : EDİRNE 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 05/07/2013
NUMARASI : 2013/42-2013/346

Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dilekçesinde; müvekkilinin .... plakalı araç ile toplu taşıma işletmeciliği yaptığını, davalı Belediye Meclisi "nin 05.01.2007 tarih 2007/4-28 sayılı karar gereğince 16.03.2007 tarihinde 60.000 TL bedel ödeyerek tek araç ile aktarmasız yolcu taşımacılığı sistemine katıldığını, Edirne İdare Mahkemesi"nin 2007/201-974 E.K. sayılı kararı ile anılan Meclis kararının iptal edildiğini, davalının idare mahkemesi kararını gerekçe göstererek 01.09.2010 tarihinde sisteme son verdiğini, böylece taraflar arasındaki sözleşmenin ifa edilemez duruma geldiğini ileri sürerek, sözleşme gereği ödediği bedelden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000 TL"nin 01.09.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili dilekçesinde; zamanaşımı itirazında bulunmuş, esasa yönelik de davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece; ""...davacının sözleşmenin geçersiz hale geldiğini en geç 14.06.2011 tarihinde icra takibinden vazgeçtiği gün kabul edilse dahi (ki kendisi daha önceki bir tarihte sistemin iptal edildiğini dilekçede belirtmiştir), çünkü yeni oluşan sisteme aracı ile katılması sözkonusudur, davacının öğrenme tarihi ile icra takibi yaptığı tarih arasında zamanaşımı süresinin geçtiği..."" gerekçesiyle, davanın zamanaşımı nedeni ile reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu uyuşmazlık, davacının toplu ulaşım sistemine katılması sonucu taraflar arasında oluşan sözleşmeden kaynaklı alacağın tahsilinden kaynaklanmaktadır.
Taraflar arasında sözleşme ilişkisinin kurulduğu konusunda da bir ihtilaf bulunmamaktadır. Sözleşme sonradan geçersiz olsa dahi sözleşmeden doğan uyuşmazlıkta TBK"nun sebepsiz zenginleşmeye ilişkin olan zamanaşımı sürelerinin burada uygulanması sözkonusu olamaz.
Bir hukuki işlemin borç doğurmasının nedeni irade açıklamasıdır. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının nedeni ise kişinin iradesi dışında malvarlığında bir eksilmenin meydana gelmesidir. Taraflar arasında malvarlıklarının değişimi bir sözleşmeye dayanır ise sebepsiz zenginleşmeden sözedilemez. Hukuki işlemlerden ve bunun en yaygın türü olan sözleşmeden doğan borçlarda borçlunun borcunu anlaşmaya uygun bir şekilde yerine getirmesi gerekir. Borçlu anlaşmaya uygun davranmazsa alacaklı borca aykırılık hükümlerini işletir ve mümkün ise borcun aynen ifasını, değilse doğan zararının giderilmesini talep eder.
Sebepsiz zenginleşmede ise; sadece mal varlığındaki eksilmenin giderilmesinin talep edilmesi sözkonusudur. Sebepsiz zenginleşme alacaklıya 2.derecede (tali nitelikte) bir dava hakkı temin eder. Malvarlığındaki azalmanın başka asli nitelikteki davalarla önlenmesi mümkün ise, sebepsiz zenginleşme davası gündeme gelemez. Bunun bir sonucu olarak da, sözleşmeden doğan bir hukuki ilişkinin bulunduğu hallerde tarafların sebepsiz zenginleşmeye dayanan bir talepte bulunması olanaklı değildir. Nitekim, aynı ilkeler HGK. 13.06.2007 tarih, 2007/18-330 E. 2007/350 K.ve 17.02.2010 tarih, 2010/13-93 E. 2010/88 K.sayılı kararlarında da benimsenilmiştir.
TBK.nun 146.maddesinde (818 sayılı BK md.125) sözleşmeye dayanan alacakların, başka türlü hüküm mevcut olmadığı takdirde 10 yıllık zamanaşımına tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
Dava konusu ihtilafta uygulanacak zamanaşımı süresi, taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunması nedeniyle TBK"nun 146. maddesi gereğince 10 yıl olup, dava tarihine kadar geçen sürede, zamanaşımı süresi dolmamıştır.
Bu nedenle davanın esasına girilip, taraf delilleri toplanarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, mahkemece zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 21.01.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.