20. Hukuk Dairesi 2018/5927 E. , 2018/8073 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkin olarak açılan davada ... 21. İş ile ... 16. İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
... 21. İş Mahkemesince, davalı vekilinin cevap dilekçesiyle sunduğu yetki ilk itirazı yanında, dava mahkememize açılmış ise de, yetki kuralı gereğince ve davacının çalışma iddiasına konu işyerinin merkezinin ..."da oluşu, hatta dava dilekçesinde de gerek davalının adresinin ... oluşu, gerekse yine davalı olarak belirtilen ... ilindeki SGK Başkanlığı aleyhine dava açılmış olması, dava konusuyla ilgili tüm bilgi ve belgelerin de genel merkezde bulunabileceği, dosyamıza gelen ve ... SGM"nin, ... Sıhhiye Sosyal Güvenlik Merkezi"ne yazdığı 02/03/2016 tarihli yazı altında not olarak belirtildiği üzere " işyeri adresi merkezinin bölgesinde işlem görmektedir" şeklindeki cevap de dikkate alınarak, neticede; uyuşmazlığın davalı SGK ... Sıhhıye Sosyal Güvenlik Merkezi bölgesiyle ilgili olduğu anlaşılmakta olup, SGK ... Sıhhıye Sosyal Güvenlik Merkezi"nin ... Nöbetçi İş Mahkemeleri"nin yargı çevresinde bulunması nedeniyle, ... Nöbetçi İş (Sosyal Güvenlik Mevzuatından Kaynaklanan Davalara Bakmakla Görevli) Mahkemeleri yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
... 16. İş Mahkemesince de davanın davalı işyerinin ... il teşkilatında çalışma iddiasına dayalı hizmet tespiti davası olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5. maddesinde iş uyuşmazlıklarında yer itibari ile yetkili iş mahkemeleri belirlenmiştir. Buna göre, ""İş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılacağı gibi işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber olmaz.""
İş mahkemelerinde yetki kuralı, Hukuk Muhakemeleri Kanununun yetki kurallarına uygun olup buna ek olarak işin yapıldığı yer mahkemelerini de yetkili kılmaktadır.
İş akdine istinaden açılan davalarda yetkili mahkeme, dava tarihinde davalının ikametgahının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesidir.
Genel yetki kuralı dışında düzenleme öngörülmemiş olması karşısında, 6100 sayılı HMK"da yer verilen özel yetkiye ilişkin düzenlemelerin iş mahkemelerinin yetkisinin belirlenmesinde dikkate alınması gerekmektedir.
HMK"nın 14/1. maddesi uyarınca "Bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir."
Şube, bir kurum veya kuruluşa bağlı olarak etkinlikte bulunan alt mevkiilerdeki iş yerlerinden her biri olarak tanımlanabilir. Şube, hukuken ve mali olarak merkeze bağlı olmakla birlikte merkezin yapmakta olduğu işlemler türünden işlemler yapma yetkisine de haizdir.Tüzel kişilere karşı açılacak davalarda genel yetkili mahkeme, tüzel kişilerin yerleşim yerinin, yani merkezinin bulunduğu yer mahkemesi olmakla birlikte, şube işlemleri nedeniyle açılacak dava, taraf olarak bağlı bulunulan merkez davalı gösterilerek, şubenin bulunduğu yerde de açılabilir.
Tüm dosya kapsamından; davacı işçinin işini yaptığı davalı partinin ... şubesi olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın ... 21. İş Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince ... 21. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 10/12/2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.