MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 3. AİLE MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/05/2014
NUMARASI : 2012/1054-2014/411

Taraflar arasındaki yardım nafakası davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılardan S.. O.. ve T.. T.. tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı dava dilekçesinde; davalılardan Hasan"ın babası, Serap ve Tuğba"nın kardeşleri olduğunu, 15 yıldır bipolar bozukluk olarak bilinen bir çeşit akıl hastalığının bulunduğunu, sürekli ve geçimine yetecek derecede bir işte çalışamadığını; davalıların, ekonomik durumlarının fevkalade iyi olduğunu belirterek; babası Hasan"dan aylık 500,00 TL, kardeşi Serap"tan aylık 750,00 TL ve kardeşi Tuğba"dan aylık 350,00 TL yardım nafakasının alınarak tarafına verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının, mirasçılık sırasına göre öncelikle çocuklarına dava açması gerektiğini, annelerine bakma görevinin davacının reşit ve üniversite mezunu çocuklarına ait olduğunu; davacının, daha önce iki kez evlenip boşandığını, bu boşanmalar neticesinde yoksulluk nafakası alıp almadığının bilinmediğini; davacıya özürlü aylığı bağlandığını, davalı Hasan"ın astsubay emeklisi olduğunu, geçimini zor sağladığını; öğretim görevlisi olan davalı Tuğba"nın Amerika ülkesine eğitime gittiğini, eşinin bu nedenle işini bıraktığını; davalı Serap"ın ise, disleksi hastası olan çocuğunun çok masraflı olan eğitimi ile uğraştığını, kardeşlerin refah içinde yaşamadığını savunarak; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davacının, hastalığı nedeni ile çalışamadığı, çocuklarından birinin üniversite öğrencisi olduğu, diğerinin asgari ücret düzeyinde gelirinin bulunduğu, davalı Hasan"ın ekonomik durumunun nafaka vermeye yeterli olmadığı, Serap ve Tuğba"nın gelir düzeyleri oranında yardım nafakası ödemeleri gerektiği gerekçe gösterilerek Hasan aleyhine açılan davanın reddine; davalılar Serap ve Tuğba yönünden ise, davanın kabulü ile; dava tarihinden geçerli olmak üzere 750.00 TL yardım nafakasının davalı Serap"tan, 350.00 TL yardım nafakasının davalı Tuğba"dan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalılar Serap ve Tuğba vekilli tarafından temyiz edilmiştir.
TMK.nun 364.maddesinde “Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür. Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır. Eş ile ana ve babanın bakım borçlarına ilişkin hükümler saklıdır” düzenlemesi yeralmaktadır.
Yardım nafakası belirli yakınlıktaki hısımların birbirlerine yardım etmesini gerekli kılan ahlak kuralının bir hukuk kuralı durumuna getirilmesidir.
Burada hısımlığın tanımlanması gerekir. “Hısımlık, gerçek kişiler arasında kan bağından ya da yasada öngörülen hukuki işlemlerden doğan ve hukuk düzenince kendisine bazı sonuçlar bağlanan yakınlık ilişkisidir.” (Zevkliler, Aydın; Kişiler Hukuku Ankara 1981, s.199)
Kan (soy) hısımlığı ise; birbirinin soyundan ya da ortak bir soydan gelenler arasındaki hısımlığa denir. (TMK 17.madde).
Yardım Nafakası yükümlülüğü, belli kan hısımlarına (ve bir de evlad edinenle evlatlığa) yükletilmiştir. Yardım nafakası belli kan hısımları arasındaki karşılıklı dayanışmanın bir ifadesini teşkil ettiğinden, kapsamını ahlak ile hukuk el ele vererek tayin etmiştir.
“Aile, Türk toplum hayatında çok önemli bir yer işgal ettiğinden, varlığı Devlet tarafından korunmuş ve gelişmesi özel olarak teşvik edilmiştir.” (Öztan, Bilge; Aile Hukuku 4.Bas.Ankara, 2004, S.5).
Somut olayda; davalılar Serap ve Tuğba davacının kardeşidir. Davacının 1985 doğumlu Fulya ve 1989 doğumlu H. A. adında iki çocuğu vardır. Dosya içerisinde elde edilen delillerden; davacının 240,00 TL özürlü maaşı aldığı, 400,00 TL kira ödediği, mal varlığının bulunmadığı; davalı Tuğba"nın öğretim görevlisi olup, bu işten 2.300,00 TL gelir elde ettiği, 775,00 TL kira ödediği, eşinin öğretmen olduğu, bir çocuğunun bulunduğu; davalı Serap"ın ise, Arge Müdürü olarak görev yaptığı, 10.000,00 TL maaş aldığı, kendisine ait kredisi ödenmekte olan evde oturduğu, evli olduğu ve bir çocuğunun bulunduğu; davacının kızı Fulya"nın, asgari ücret ile çalıştığı, babasının yanında kaldığı; oğlu H. A. "nın ise, öğrenci olup, babaannesi ile yaşadığı anlaşılmaktadır. Davalıların vekili tarafından, davacının, iki kez boşandığı, yoksulluk nafakası alıp almadığının bilinmediği, özürlü maaşı aldığı, çocuklarının üniversite mezunu olduğu, annelerine bakma yükümlülükleri bulunduğu hususlarına değinilmiş; ancak, mahkemece, (davacı yönünden) yapılan savunmalara ilişkin olarak detaylı bir araştırma yapılmamış, zabıta araştırması ile yetinilmiştir.
Yardım nafakası davalarında TMK"nın 316.maddesine göre mirastaki tertip sırasının dikkate alınması gerekir. Bu nedenle, mirastaki tertip gözetilerek, nafaka ile yükümlü bulunanların sosyal ve ekonomik durumlarının birlikte değerlendirilmesi sonucu davalılara tahmil edilebilecek nafaka miktarı öncelikle tespit edilmesi gerekir.
Bu durumda mahkemece, yapılması gereken iş; davacının boşanmasına ilişkin dosyaların celp edilip, öncelikle hakkında yoksulluk nafakasına hükmedilip hükmedilmediği, hükmedilmemiş ise, davacının bu yönde talebi ve talep hakkı olup olmadığı tespit edilerek, talep hakkı olmasına karşın yoksulluk nafakası istenmemiş olması halinde lehine ne kadar yoksulluk nafakası takdir edilebileceğinin değerlendirilmesi; davacının, özürlü maaşı alıp
almadığı ilgili kurumdan sorulmak sureti ile bu yöndeki net gelirinin tespit edilmesi; bu şekilde toplanan deliller dikkate alınarak; davacının çocuklarının gelir düzeyi ile kardeşlerinin nafaka verme yükümlülüklerinin refah içerisinde olmalarına bağlı olduğu hususları da göz önünde bulundurulmak sureti ile, oluşacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi olmalıdır.
Yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme sonucunda, yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 09.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.