10 Hukuk Dairesi

Sigortalı ... adına Av. ... ile 1- ... Sigorta A.Ş. adına Av. ... Demirsöz 2- ... Turizm Seyahat Ltd. Şti. adına Av. ..., 3- ... 4- ... adlarına Av. ..., Birleşen Dosyada Davalı ... Seyahat Taşımacılık Ticaret AŞ adına Av. ... ve ... adına Av. Esra İlçi İlhan arasındaki dava hakkında Bakırköy 12. İş Mahkemesince verilen 27/06/2016 tarih ve 2007/140 E.- 2016/239 K. sayılı hükmün, (Kapatılan) 21. Hukuk Dairesinin 23/09/2019 tarih ve 2019/2650 E.- 2019/5364 K. sayılı ilâmı ile düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir. Davalılardan ... ve ... vekili tarafından, maddi hata nedeniyle kararın düzeltilmesi talebinde bulunulduğu anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
İş Mahkemeleri Kanunu"nun 8/3"üncü madde hükmü uyarınca İş Mahkemelerince verilen kararlara ve buna bağlı Yargıtay ilamına karşı karar düzeltme yolu kapalıdır. Ne var ki, Yargıtay kararlarında açıkça maddi hatanın bulunması hallerinde dosyanın yeniden incelenmesi mümkündür. Zira maddi yanılgıya dayanılarak verilmiş olan kararlar ile hatalı biçimde hak sahibi olmak evrensel hukukun temel ilkelerine ters düştüğünden karşı taraf yararına sonuç doğurmamalıdır.
(Kapatılan) 21. Hukuk Dairesinin 23/09/2019 tarih, 2019/2650 Esas, 2019/5364 Karar sayılı sayılı Karar sayılı ilâmının düzelterek onumu sonucu doğru olmakla beraber, davalı ... Sigorta AŞ’nin tazminattan sorumluluk miktarı noktasında kısmen maddi hata yapıldığı anlaşıldığından, anılan hususa ilişkin kısmın ortadan kaldırılarak düzeltilmesi gerektiği anlaşılmış yerel mahkemenin 27/06/2016 tarih ve 2007/140 Esas - 2016/239 Karar sayılı ilamına karşı davalılardan SGK, ... Sigorta A.Ş., ..., ... ve ... vekillerinin temyiz itirazları ile dosya incelenerek gereği konuşulup düşünüldü:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle, kanuni gerektirici nedenlerle, temyiz edenin sıfatına temyiz kapsam ve nedenlerine göre Dahili Davalı SGK ve ... Seyahat Taşımacılık Ticaret A Ş. vekillerinin tüm, Davalı ... Sigorta A.Ş. ile Davalı ... ve ... vekillerinin ise aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, sigortalının 30/07/2005 tarihli iş kazasından sürekli iş göremezliğe uğraması nedeniyle maddi ve manevi zararların giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, 135.033,33 TL maddi tazminatın 30/07/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... Sigorta A.Ş.nin 135.033,33 TL den dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte sigorta poliçesi limiti olan 150.000,00 TL yi aşmayacak şekilde sorumlu olmak üzere davalılar ... Sigorta A.Ş., ... Seyahat Taşımacılık Tic. A.Ş., ... Turizm Seyahat Ltd. Şti., ..., ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, 30.000,00 TL manevi tazminatın 30/07/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar ... Turizm Seyahat Ltd. Şti., ..., ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Somut olayda davacının ... Seyahat Taşımacılık Ticaret A.Ş. tarafından işletilen trafik kaydında davalı ... adına kayıtlı 38 RK 353 plakalı diğer davalı ... sevk ve idaresindeki aracın Konya’dan İstanbul’a düzenlenen seferinde hostes olarak çalıştığı sırada, otobüsün yolda seyri esnasında şoförün uyuması nedeniyle, önünde aynı istikamete seyreden bir araca çarpması neticesinde iş kazası geçirerek sürekli iş göremezliğe maruz kaldığı, olayın SGK tarafından iş kazası olarak kabul edildiği, davacının sürekli iş göremezlik oranının davacının itirazının olmaması nedeniyle kurum sağlık kurulu tarafından %21,2 olarak belirlendiği, iş kazasının gerçekleşmesinde davacının içinde bulunduğu araç şoförünün %100 oranında kusurlu olduğu, davacının ise kusurunun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere sigorta şirketlerin sorumluluğu sigorta poliçesi ve sigortanın tabi olduğu genel şartlara göre belirlenir.
Öte yandan “Taleple Bağlılık İlkesi” başlığını taşıyan 6100 sayılı HMK’nun 26. maddesine göre Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.
Davacı vekilinin dava dilekçesinde Davalı ... Sigorta A.Ş. (Eski Ünvanı Yapı ... Sigorta A.Ş.)’nin 25583873 poliçe numaralı Zorunlu Karayolu Taşımacılığı Mali Sorumluluk. Sigorta Poliçesi ve 25583894 poliçe numaralı Trafik (ZMMS) Sigorta Poliçesi ile 25511887 poliçe numaralı Kasko Sigorta Poliçesi gereğince sorumluluğuna dayandığı, bu poliçeler nedeniyle tazminat talebinde bulunduğu, 25583883 sayılı poliçe gereğince Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Poliçesine ise dayanmadığı, anılan sigorta poliçeleri incelendiğinde sigorta şirketinin Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi, Trafik (ZMMS) Sigorta Poliçesi ve Kasko Sigorta Poliçesi gereğince bu poliçelerin her biri için ayrı ayrı sürekli iş göremezliğe dair sakatlık teminatının 50.000,00 TL olduğu anlaşılmaktadır.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununun 18. maddesi uyarınca taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17. maddesinde düzenlenen sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar. Anılan Kanunun 19/son ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.8. maddeleri hükümlerine göre, meydana gelen zarar öncelikle taşımacının sorumluluk sigortasından karşılanır. Ancak bu sigortanın hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için, sırasıyla zorunlu mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu, yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı, trafik sigortacısı ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu doğmayacaktır.
Bu açıklamalar doğrultusunda davacının davalılardan talebinin geçici ve sürekli iş göremezlikten kaynaklı maddi zararlarının giderilmesi istemine ilişkin olduğu bu yönüyle Axa Sigorta A.Ş. (Eski Ünvanı Yapı ... Sigorta A.Ş) sigorta şirketinin sorumluluğunun sıralı olarak 25583873 poliçe nolu zorunlu karayolu taşımacılık sigortası ve 25583894 poliçe nolu trafik sigortası, bakiye kısım içinde 25511887 poliçe nolu kasko sigorta poliçesi gereğince sorumluluğuna karar verilmesi, davacının talepte bulunmadığı 25583883 sayılı poliçe gereğince Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Poliçesi yönünden sorumluluğuna karar verilmemesi, öte yandan davalı sigortanın anılan poliçeler gereğince maddi tazminatın tamamından sorumlu olduğu belirtilmesine karşın faiziyle beraber alacağın 150.000 TL ile sınırlandırılması hatalı olmuştur.
3- Öte yandan taraflar arasında davalı ... şirketinin faiz alacağından sorumluluğu noktasında da uyuşmazlık bulunduğu anlaşılmaktadır.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası genel şartlarının B.4. maddesinde “Temerrüt faizinin teminat limiti içinde yapılmış ödeme sayılmayacağı” düzenlenmiştir. Trafik (ZMMS) Sigorta Poliçesi ve Kasko Sigorta Poliçesi genel şartlarında da bu durumun aksine bir düzenleme yer almadığı anlaşılmaktadır.
O halde, mahkemece davalı ... şirketinin faiz borcundan dava tarihinden itibaren işleyecek faizle sınırlı olacak şekilde sorumluluğuna karar verilmesi yerinde olmuş ise de; faiz borcunun teminat limitiyle sınırlandırılacak şekilde sorumluluğun daraltılması hatalı olmuştur.
O halde, davalı ... Sigorta A.Ş., ... ve ... vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesinin yeniden yargılamayı gerektirmediği anlaşıldığından hüküm bozulmamalı HMK 370/2. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ : Hüküm fıkrasının tamamının silinerek yerine;
“1- Davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, 135.033,33 TL maddi tazminatın 30/07/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte (davalı ... sigorta AŞ’nin sorumluluğunun davacının dayandığı sigorta poliçeleri ve dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizle sınırlı olmak üzere) davalılar ... Sigorta A.Ş., ... Seyahat Taşımacılık Tic. A.Ş., ... Turizm Seyahat Ltd. Şti., ..., ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsiline,
2- Davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, 30.000,00 TL manevi tazminatın 30/07/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar ... Turizm Seyahat Ltd. Şti., ..., ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3- 11.274,00 TL karar ve ilam harcından peşin tahsil olunan 2.802,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 8.472,00 TL. harcın davalılar ... Turizm Seyahat Ltd. Şti., ..., ..., ... Seyahat Taş. Tic. A.Ş., ... Sigorta A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına. (bu harcın 6.422,12 TL’lik kısmından davalı ... Sigorta A.Ş.’nin müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasına)
4-Davacının yapmış olduğu toplam 2.813,00 TL harcın davalılar ... Turizm Seyahat Ltd. Şti., ..., ..., ... Seyahat Taş. Tic. A.Ş. tamamından, (davalı ... Sigorta A.Ş. 2.306.03 TL"sinden sorumlu olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu 11 adet müzekkere gideri 55,00 TL, 5 adet davetiye gider 20,00 TL., Bilirkişi inceleme gideri 480,00 TL olmak üzere toplam 555,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranları nazara alınarak 494,00 TL"nin davalılar ... Turizm Seyahat Ltd. Şti., ..., ..., ... Seyahat Taş. Tic. A.Ş. tamamından, davalı ... Sigorta A.Ş. 455,10 TL"sinden sorumlu olmak üzere davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,.
6-Davalılar ... Ve ..."ın yapmış olduğu 570,00TL., bilirkişi inceleme giderinden oluşan yargılama giderinin davanın kabul ve red oranları nazara alınarak 63,00 TL"sinin davacıdan tahsili ile iş bu davalılara verilmesine bakiye yargılama giderinin iş bu davalılar üzerinde bırakılmasına,
7-Davalılar ... ve ..."ın yapmış olduğu Adli Tıp Kurumu ve SS Yüksek Sağlık Kurulu tarafından yapılan bilirkişi inceleme giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına,
8-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden maddi tazminat için 13.552,00 TL vekalet ücretinin ... Seyahat Taş. Tic. A.Ş., ... Turizm Seyahat Ltd. Şti., ..., ... tamamından davalı ... Sigorta A.Ş."inden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, manevi tazminat için 3.600,00 TL vekalet ücretinin davalılar ... Turizm. Seyahat Ltd. Şti. ..., ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
9-Davalılar ..., ..., ... Seyahat Taş. Tic. A.Ş., ... Turizm. Seyahat Ltd. Şti. kendini vekil ile temsil ettirdiğinden maddi tazminat için 30,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
10- Davalılar ... Turizm. Seyahat Ltd. Şti., ..., ... kendini vekil ile temsil ettirdiğinden manevi tazminat için 2.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine”
İbarelerinin yazılmasına ve kararın bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, temyiz harcının davalılardan ... Sigorta A.Ş., ... ve ..."a iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalı ..."ne yükletilmesine 29/12/2020 gününde oybirliğiyle karar verilmiştir.