Taraflar arasındaki " istihkak " davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 4. İcra Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 23.12.2009 gün, 2009/1907 E. – 3544 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekilince istenilmesi üzerine, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 22.11.2010 gün, 2010/4083 E.–9875 K. sayılı bozma ilamı ile;
(...Davacı (3.kişi) vekili, İstanbul 1.İcra Müdürlüğünün 2009/2986 Esas sayılı dosyasından, davalı (alacaklı) tarafça borçlu aleyhine yapılan takipte, müvekkilinin haciz tarihinden önce noter satış sözleşmesi ile satın aldığı ....... plakalı araç üzerine haciz konulduğunu ileri sürerek, araç üzerindeki haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı (alacaklı) vekili, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere göre; mahcuz aracın mülkiyetinin davacı tarafından haciz tarihinden önceki noter satış sözleşmesi ile kazanılmış olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile 06 BG 2323 plakalı araç üzerindeki haczin kaldırılmasına karar verilmiş; hüküm, vekâlet ücretine yönelik olarak davacı 3. kişi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 3.kişinin İİK"nun 96 ve devamı maddelerine dayalı olarak açtığı istihkak davasına ilişkindir.
1- Mahkemece, davalı alacaklının dava açılmasına sebebiyet vermediği gerekçesiyle, tüm yargılama giderleri davacı taraf üzerinde bırakılmış ise de; mahcuz araç 25.8.2008 tarihli noter kati satış sözleşmesi ile davacı 3. kişiye satılmış ve araç mülkiyeti 2918 Sayılı Kanunun 20/d maddesi uyarınca davacıya geçmiştir. Bu satış sözleşmesinden uzun bir süre sonraki takip nedeniyle, araç üzerine 30.4.2009 tarihinde haciz konulmuştur. Eldeki dava 25.5.2009 tarihinde açılmış ve davalı (alacaklı) vekili yargılama aşamasında davaya karşı çıkarak reddini istemiş, mahcuz araç üzerindeki haczin kaldırılması için herhangi bir girişimde bulunmamış, yargılama sonunda da davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu durumda, mahkemece, davalı alacaklı tarafın davanın açılmasına sebebiyet verdiğinin kabulü ile HUMK. nun 413 vd maddeleri uyarınca, tüm yargılama giderlerinden res"en sorumlu tutulması gerekir. Diğer yandan, istihkak davalarında alacak tutarı ile haczedilen malların değerinden hangisi daha az ise, o değer üzerinden hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin III. kısmına göre vekâlet ücretinin nispi olarak hesaplanması gözönünde tutulmalıdır. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeden yargılama giderleri yönünden davacı 3.kişi aleyhine yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiştir.
2- Kabule göre; davalı alacaklı taraf yararına hükmedilen vekâlet ücretinin yukarıda açıklandığı üzere, mahcuz malın değerinden daha az olan takip miktarı üzerinden nispi olarak hesaplanması gerekirken, yazılı şekilde maktu vekâlet ücretine hükmedilmiş olması da isabetli değildir...)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava; istihkak iddiasına dayalı, araç üzerindeki haczin kaldırılması isteğine ilişkindir.
Davacı vekili; müvekkilinin 25.08.2008 tarihinde Kartal 13.Noterliğinin 10250 yevmiye nolu satış sözleşmesi ile satın aldığı .......plakalı aracın kaydına, davalı alacaklı tarafından başlatılan takip sonucu, satın aldığı borçlu şirkete aitmiş gibi haciz koydurulduğunu ileri sürerek satıştan sonra konulan haczin kaldırılması isteğinde bulunmuştur.
Davalı vekili; davacı ile dava dışı icra dosya borçlusu arasında tanzim edilen araç satış sözleşmesinin alacaklılardan mal kaçırmak amacı ile muvazaalı yapıldığını bildirip davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; istihkak davasının kabulü ile takiple haczedilen ...... plaka nolu araç üzerindeki haczin kaldırılmasına, davayı açamaya davalı alacaklı yan sebebiyet vermediğinden, tüm giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına, 285,00 TL maktu vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı alacaklıya verilmesine karar vermiştir.
Davacı vekilinin vekâlet ücretine yönelik olarak temyizi üzerine, verilen hüküm Özel Dairece, yukarıda belirtilen nedenlerle bozulmuştur.
Yerel Mahkemece, önceki gerekçeler genişletilmek suretiyle direnme kararı verilmiş, direnme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; 3.kişinin İİK"nun 96 ve devamı maddelerine dayalı olarak açtığı istihkak davasında, davalı alacaklının dava açılmasına sebebiyet verip vermediği, buradan varılacak sonuca göre de yargılama giderlerinin davacı(3.kişi) üzerinde bırakılması gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle davalı vekilinin yargılama aşamasında davaya karşı çıkarak reddini isteyip, mahcuz araç üzerindeki haczin kaldırılması için herhangi bir girişimde bulunmadığı gözetildiğinde, davanın açılmasına sebebiyet verdiği ve 1086 sayılı HUMK’ nun 413 vd maddeleri(6100 sayılı HMK’ nun 323 vd maddeleri) uyarınca, tüm yargılama giderlerinden sorumlu tutulması gerektiğinden, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulması gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Dairenin bozma kararında açıklanan nedenlerden dolayı 6217 sayılı Kanunun 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. Maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’na 5311 sayılı Kanun’un 29. maddesi ile eklenen “Geçici 7.madde” atfıyla aynı Kanun’un 366. maddesi uyarınca hükmün tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.05.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.
