MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; ... Mahallesinde Aile hekimi olarak çalıştığını ve sağlık hizmetlerinde kullanılmak üzere sağlık ocağını kiraladığını, ancak kira süresi bitimi sonrası taraflar arasında çeşitli anlaşmazlıklar neticesi söz konusu kiralanan gayrimenkulün kullanılması için 364 gün süreyle yeni sözleşme yapılamadığını, ancak bilahare sözleşmenin yapıldığını, davalının boşta geçen her bir gün için kira bedelinin %1"i oranında olmak üzere 364 gün için toplam 14.570,92-TL cezai şart bedelinin ödenmesini talep ettiğini belirterek davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; taraflar arasında imzalanan kira kontratının 14.maddesi gereği sözleşmenin feshi ve taşınmazın idareye teslim edilmemesi halinde her gün için cari yıl kira bedelinin %1"i oranında ceza ödenmesinin imza altına alındığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davanın kabulüne yönelik olarak verilen karar Yargıtay 3.H.D.nin 07/06/2018 tarih ve 2017/3126-2018/6537 E/K sayılı ilamı ile; tarafların serbest iradesi ile kararlaştırılan cezai şartın geçerli olup tarafları bağlayacağı ve TBK 182/son maddeleri uyarınca hakim aşırı gördüğü ceza koşulunu kendiliğinden gerekirse indirebileceği gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; bozma ilamı doğrultusunda davanın reddine karar verilmiş; söz konusu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen ve hükme esas alınan 20.04.2010 başlangıç tarihli ve 3 yıl süreli kira sözleşmenin hususi şartlarının 14. maddesinde "kira süresinin sona ermesi veya sözleşmenin feshi halinde taşınmaz idareye teslim edilmezse geçen her gün için cari yıl kira bedelinin %1"i oranında cezanın itirazsız olarak ödeneceği" düzenlemesine yer verilmiş olup, bu hükmün, T.B.K"nun 179. ve devamı maddelerinde düzenlenen cezai şart niteliğinde olduğu tartışmasızdır. Yukarıda gerekçesi açıklanan bozma ilamı ile cezai şartın geçerli olduğu ancak Mahkemece T.B.K"nun 182/son maddeleri uyarınca değerlendirme yapılması gerektiği belirtilmiş ancak Mahkemece bozma ilamından sonra yapılan yargılamada bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş ise de, bozma ilamının gereklerinin yerine getirilmediği, Yargıtay denetimine elverişli gerekçe yazılmadığı görülmüştür. Zira uyulan bozma ilamı uyarınca davacı, sözleşme ile kararlaştırılan cezai şartı ödemekle yükümlüdür ancak cezai şart bedelinden TBK"nun 182/son maddesi gereğince hakkaniyete uygun, makul oranda takdiri indirim yapılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulüyle; hükmün davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince de karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 17.10.2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.