21. Hukuk Dairesi 2016/101 E. , 2017/3452 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacı ve davalı Kurum vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının davalı şahıs nezdinde hayvan bakıcısı olarak 01.12.2009-10.10.2012 tarihleri arasında asgari ücret ile çalıştığının tespitine karar verilmesine ilişkindir.
Mahkemece, kısmen kabul kısmen reddine, davacının 15.10.2011-30.11.2011 tarihleri ile 01.06.2012-15.08.2012 tarihleri arasında davalıya ait ... ilçesi ... köyünde kurulu ... ya tescil edilmemiş çiftlik işyerinde hizmet akdine dayalı olarak ve Asgari ücret seviyesinde çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin Reddine” dair hüküm kurulmuştur.
Uyuşmazlık, fiili çalışma olgusunun yöntemince kanıtlanmış olup olmadığı, Mahkemece bu yönde yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacıya ait hizmet cetvelinde 01.12.2009-10.10.2012 tarihleri arasında , davalı şahıs tarafından davacı adına herhangi bir hizmet bildiriminde bulunulmadığı, işe giriş bildirgesinin mevcut olmadığı, davacının kendi imzasının bulunduğu değişik firmalara ait teslim fişlerinin mevcut olduğu, çiftlik işyerininin bulunduğu köyde oturan , çiftlikte çalışan ve davacının komşusu olan tanıkların da dinlenmiş olduğu, anlaşılmaktadır.
Somut olayda, sadece davalı işverene ait çiftlikte çalışan kahya ile süt ürünleri satış yerinde çalışan tanık ifadesi ile hüküm kurulması isabetsiz olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; araştırmayı genişleterek davacının imzasının bulunduğu teslim fişlerinde adı geçen işyerlerinde( ... gıda, ... Ticaret, ... sistemleri) çalışan kişileri; çiftlikteki hayvanların kontrollerini yapan veteriner araştırılarak veterineri; çiftliğin bağlı olduğu muhtarlık tespit edildikten sonra uyuşmazlık konusu dönemde muhtar ve aza olarak görev yapmış kişileri tanık olarak dinleyerek çalışma olgusunu belirledikten sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı kurum ve davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 24.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi