19. Hukuk Dairesi 2015/2058 E. , 2016/5588 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi(Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, taraflar arasındaki otogaz bayilik sözleşmesi devam ederken davalı bayinin 29.07.2010 tarihli noter ihtarıyla sözleşmeyi tek taraflı haksız feshettiğini, daha sonrada başka bir dağıtım firması adına lisans alarak faaliyete başladığını, bunun üzerine müvekkilince cezai şart ve kar mahrumiyeti alacağı için 13.09.2010 tarihli ihtarnamenin keşide edildiğini ancak sonuç alınamadığını ileri sürerek, davalının sözleşmenin haksız olarak feshine sebebiyet vermiş olması nedeniyle şimdilik 10.000,00 TL kar mahrumiyeti, 20.000,00 TL manevi tazminat, 5.000 USD ceza akçesinin sözleşmenin fesih tarihi olan 30.07.2010 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının belirtilen süre içinde müvekkiline tankerlerle gaz teslimini yapmadığı için müvekkilinin ciddi müşteri kaybı yaşadığını, müvekkilinin sözleşmeyi feshetmekten başka çaresi kalmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller neticesinde, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin davalı tarafından haksız olarak feshedildiği, davacının kar mahrumiyeti talebinin yerinde olduğu, cezai şartı düzenleyen sözleşmenin 19. maddesindeki koşullar oluşmadığı için cezai şart isteminin yerinde olmadığı, manevi tazminat koşullarının da oluşmadığı gerekçeleriyle davacının talebi ile bağlı kalınarak 10.000 TL mahrum kalınan karın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, diğer taleplerin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1)Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2)Sözleşmenin "Cezai Şart" başlıklı 19. maddesine göre; “Bayi, bu anlaşmanın (herhangibir) kısmını kısmen veya tamamen ihlal ettiği takdirde, her seferinde Karadeniz Tüpgaz"a cezai şart olarak 35.000 USD (Otuzbeşbin Amerikan Doları) ödemeyi kabul ve taahhüt etmiştir. Karadeniz Tüpgaz"ın diğer zarar ve ziyan hakkı mahfuzdur. Bayi kanuni engellerden dolayı istasyon üzerinde Karadeniz Tüpgaz lehine intifa hakkı tesis edemediği veya kendisine ait olamayan yerler üzerinde inşa ettiği veya kiraladığı istasyonlar için bayilik sözleşme süresi dolmadan Karadeniz Tüpgaz tarafından haklı sebeple fesih edilmesi veya sözleşme süresi içinde bir başka şirketin bayiliğini doğrudan veya dolaylı olarak alması durumunda 50.000 USD (Ellibin Amerikan Doları) cezai şart ödemeyi, ödemediği taktirde cezai şart tutarı için Karadeniz Tüpgaz"ın vermiş olduğu teminatları nakte çevirme hakkının olduğunu, gayri kabili rücu olmak üzere bayi beyan ve kabul eder.” Görüldüğü üzere bu maddede “sözleşme süresinden” söz edilmekte olup henüz sözleşme süresi sona ermeden davalının haksız feshi sonucunda başka bayilik alması karşısında somut olayda cezai şart koşullarının oluştuğunun kabulü gerekir. Bu durumda mahkemece anılan sözleşme hükmünün yorumlanmasında yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harçların istek halinde iadesine, 04/04/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.