MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davacının davalı idareye bağlı ...Orman İşletme Müdürlüğü’nde ilk olarak 1994 yılından itibaren Orman Kadastro komisyonunda desinatör, daha sonra komisyonda mutemet ve 2005 yılından itibaren de hizmet vasıta şoförü olarak çalışmakta iken TİS tarafı Orman -İş sendikasına ve daha sonra ...- İş sendikasına üye olduğunu ve TİS hükümlerinden yararlanma hakkına sahip bulunduğunu, çalışmasının halen devam ettiğini, TİS nin 18.maddesinde işyerlerinde haftalık çalışma süresinin 45 saat , 5 gün çalışılması halinde günlük çalışma süresinin 9 saat, 6 gün çalışılması halinde ise günlük çalışma süresinin 7,5 saat olarak öngörüldüğünü, 22.maddesinde fazla çalışma ücretlerinin %75 zamlı, hafta tatili ve genel tatillerde çalışılması halinde 2 günlük ek ücretle birlikte çalışmadan hak kazanılan tatil ücreti olmak üzere 3 yevmiye üzerinden ödenmesinin öngörüldüğünü, davacının haftanın 5 günü 08.00-17.00 saatleri arasında 45 saat çalışmakla birlikte geçici görevli olarak merkez işyeri dışında araziye gönderildiğinde, görevlendirildiği yerden mesai bitimi 17.00 ile 18.00 den sonra işyerine dönebildiğini, bazen görevli olarak işyeri dışında 2-3 gün zorunlu olarak kaldığını ancak fazla çalışma ve tatil çalışmaları karşılığının ödenmediğini beyanla öne sürerek fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, taşıt görev emirlerinin aralıksız şekilde birbirini takip eder şekilde olmadıkları, günlük ve haftalık bazda fiili çalışma sürelerinin tespitinde bu kayıtlardan sonuca gitmek mümkün olmadığı, Arvento kayıtlarında görev tarihi, araca ait plaka numarası, taşıt görev kağıdına ilişkin bilgi ve arvento bilgileri (gidiş-dönüş saati) nin yer aldığı, söz konusu bu kayıtların 29.04.2011 tarihine kadar olan dönem için sunulduğu görülmüştür. Arvento kayıtlarında yer alan gidiş-dönüş saatleri arasındaki tüm zamanların fiili çalışma süresi olarak kabul edilemeyeceği gibi arvento kayıtlarının da tarih aralıkları bakımından aralıksız olmadığı, bir kısım günlerin bu kayıtlarda yer almadığı haftalık bazda yasal iş sürelerinin üzerinde fazla çalışma yapıldığının bu kayıtlardan tespiti mümkün olmadığı gerekçesiyle hafta tatili ve fazla çalışma ücreti alacağı talebinin reddine, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Davalı Temyizi Yönünden;
Miktar ve değeri temyiz kesinlik sınırını aşmayan taşınır mal ve alacak davalarına ilişkin nihai kararlar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 427. maddesi uyarınca temyiz edilemez. Kesinlik sınırı kamu düzeni ile ilgilidir. Temyiz kesinlik sınırı belirlenirken yalnız dava konusu edilen taşınır malın veya alacağın değeri dikkate alınır. Faiz, icra (inkar) tazminatı, vekalet ücreti ve yargılama giderleri hesaba katılmaz.
Dosya içeriğine göre hüküm altına alınan ve temyize konu edilen ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı miktarı 173,70 TL olup, karar tarihi itibari ile temyiz kesinlik sınırı kapsamında kaldığından davalı vekilinin temyiz isteminin 6100 sayılı Kanun"un geçici 3. maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun"un 427, 432. maddeleri uyarınca REDDİNE, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
2-Davacı Temyizi Yönünden;
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davacı işçinin fazla çalışması olup olmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece yazılı gerekçe ile fazla çalışma ücreti alacağı talebinin reddine karar verilmiş ise de; varılan sonuç ve kayıtların değerlendirilmesi hatalı olmuştur.
İşyerinde normal koşullarda haftanın 5 gününde 08.00-17.00, Cumartesi günleri de 08.00-13.00 saatleri arasında çalışılmaktadır. Bu çalışma saatleri arasında bir saat ara dinlenmesi düşüldükten sonra haftalık fiili çalışma süresinin (5 gün x 8 saat) + (1 gün x 4,5 saat) =44,5 saat olduğu hesaplanmaktadır.
Her hafta normal mesainin hafta için 5 gün 8.00-17.00, Cumartesi günleri 8.00-13.00 olduğu esasına göre kayıt sunulmayan günler için normal mesai saatleri esas alınarak, taşıt görev emri, arvento kayıtları, ve diğer işyeri kayıtları bulunan günler için bu belgelerdeki mesaiye erken giriş ve mesaiden geç çıkışlar da eklenerek günlük çalışma süresi bulunup ara dinlenme süresinin düşümü ile haftalık 45 saati yada günlük 11 saati aşan çalışma olup olmadığı belirlenmelidir. Hesaplama yapılırken taşıt görev emirleri ve arvento kayıtlarının düzenlendiği günler için örneğin göreve saat 10.00 da çıkılmış ise bile mesainin saat 8.00 de başladığı kabul edilerek ve taşıt görev emirlerindeki dönüş saati mesai bitimi olan 17.00 öncesi ise mesai bitimi 17.00 olarak, cumartesi günü 13.00 öncesi ise mesai bitimi bugün için 13.00 olarak, dönüş saati mesai bitiminden sonra örneğin 19.00 ise taşıt görev emrindeki 19.00 olan bu dönüş saati esas alınarak günlük ve haftalık çalışma süresi her hafta için günlük çalışma süresine göre belirlenecek yasal ara dinlenme süresi de düşülerek ayrı ayrı hesaplanmalıdır.
Mahkemece belirtilen yönleri kapsayacak şekilde alınacak denetime elverişli bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı belirlenmeli sonucuna göre karar verilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 24.10.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.