3. Hukuk Dairesi 2018/6388 E. , 2019/8513 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : BİSMİL 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen tazminat davasının kısmen kabulüne dair verilen hüküm hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalı tarafından istinaf başvurusunun kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, elektrik tellerinde oluşan kıvılcımlar nedeni ile buğday samanının yandığını, delil tespiti yaptırdığını ileri sürerek şimdilik 77.560.00.-TL zararın olay tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline karar verilmesini talep etmiştir .
Davalı, yangının çıkış nedeninin araştırılması gerektiğini, delil tespiti dosyasına sunulan raporu kabul etmediklerini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, % 10 hakkaniyet indirimi yapılarak 69.806.29.-TL"nin olay tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline karar verilmiş, davalı istinaf yasa yoluna başvurmuş, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından keşif yapılarak, illiyet bağının kurulması, kusurun belirlenmesi, uzman kuruldan rapor alınarak karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile İlk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, olay yerinde keşif yapılmış, bilirkişi raporları incelenmiş, ziraat mühendisi bilirkişi tarafından tespit edilen zarar miktarı üzerinden % 10 hakkaniyet indirimi yapılarak 66.902.00.-TL olay tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline karar verilmiş, davalı istinaf yasa yoluna başvurmuş, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından başvurunun kabulüne, İlk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, 48.000.00.-TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.
6100 sayılı HMK" nın 266. ve devamı maddeleri uyarınca çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren hallerde hâkim bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Bilirkişi raporunu hazırlarken raporun dayanağı olan somut ve özel nedenleri bilimsel verilere uygun olarak göstermek zorundadır. HMK" nın 278-279. maddelerine göre; bilirkişi raporu, Yargıtay denetimine elverişli olacak şekilde bilgi ve belgelere dayanan gerekçe ihtiva etmelidir. Ancak, bu şekilde hazırlanmış raporun denetimi mümkün olup, hükme dayanak yapılabileceğinin gözden uzak tutulmaması gerekir.
HMK’nın 281. maddesinde tarafların, bilirkişi raporunda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını, belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilecekleri, mahkeme bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için bilirkişiden ek rapor alabileceği ayrıca gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabileceği açıklanmıştır.
Bilirkişiler, raporlarını hazırlarken raporun dayanağı olan somut ve özel nedenleri bilimsel verilere uygun olarak göstermek zorundadır. Bilirkişi raporu aynı zamanda Yargıtay denetimine de elverişli olacak şekilde bilgi ve belgeye dayanan gerekçe ihtiva etmelidir. Ancak, bu şekilde hazırlanmış raporun denetimi mümkün olup, hüküm kurmaya dayanak yapılabilir.
Bilirkişi raporu kural olarak hâkimi bağlamaz. Hâkim, raporu serbestçe takdir eder. Hâkim, raporu yeterli görmezse, bilirkişiden ek rapor isteyebileceği gibi gerçeğin ortaya çıkması için önceki bilirkişi veya yeniden seçeceği bilirkişi vasıtasıyla yeniden inceleme de yaptırabilir. Bilirkişi raporları arasındaki çelişki varsa hâkim çelişkiyi gidermeden karar veremez.
Somut, olayda Bölge Adliye Mahkemesi tarafından TBK. nun 50. maddesine göre zararın belirlenememesi halinde zararın hakim tarafından hakkaniyete uygun şekilde belirleneceği belirtildiğinden tüm dosya kapsamına göre davacının saman zararının 60.000,00 TL olarak kabul edilmesi gerektiği, % 10 hakkaniyet indiriminin az olduğu % 20 hakkaniyet indirimi yapılması gerektiği, buna göre belirlenen 60.000,00 TL üzerinden % 20 hakkaniyet indirimi yapılarak davacının davasının 48.000,00 TL üzerinden kabul edilmesi gerektiği belirtilerek hüküm oluşturulmuştur .
Hakimin hukuk bilgisi ile aydınlatamayacağı teknik bir konuda, kendisinin hesaplama yaparak hüküm oluşturması mümkün değildir. Elektrik telleri nedeni ile yandığı iddia edilen buğday samanının miktarının ve doğan zararın bedelinin dosyada yeralan delilleri inceleyen uzman bilirkişiler tarafından tespit edilmesi gerekir. Davalının buğday samanının miktarına yönelik itirazı da yoktur.
O halde mahkemece; somut olayı aydınlatan, taraf ve Yargıtay denetimine elverişli, önceki bilirkişiler dışında oluşturulacak üç kişilik konusunda uzman bilirkişi kurulundan, itirazları karşılayıp, çelişkileri de giderecek şekilde rapor alınarak, varılacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, bilimsel olmayan ve denetlenemeyen hesaplama ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 30/10/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.