3. Hukuk Dairesi 2019/5109 E. , 2019/8591 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın davalı ... yönünden reddine, davalı ... Kurumu yönünden kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı ... ile imzaladığı 15/10/2012 tarihli sözleşme ile davalıya ait olan Özel 29 Mayıs Hastanesi bünyesinde kozmotoloji servisi kurarak, elde edilecek cirodan hastaneye pay vermeyi kabul ve taahhüt ettiğini, kendisine tahsis edilen 80 m²lik alan için inşaat, makina ve tefriş için masraf yaptığını, 2014 yılı başında hastanenin Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna devrinin gündeme gelmesi nedeniyle bu husus bahane edilerek servisi kullanmasının engellendiğini, davalıların sözlü olarak sözleşmeyi feshettiklerini bildirdiklerini, Ankara 1.Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2014/88 D.İş sayılı dosyası ile toplam 207.204,90 TL masraf yaptığının tespit edildiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL"nin ihtar ve temerrüt tarihi olan 13/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 23/11/2015 tarihinde talebini 190.484,40 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ...; hastanelerin Kamu Hastaneleri Kurumuna devri konusunda kanun değişikliği olduğunu, Bakanlıkça hastanelerin birimlerinin mühürlenerek sayımı yapılıp Kamu Hastaneleri Kurumuna devredildiğini, sözleşmenin devamının hukuken imkansız hale geldiğini, sözleşmenin 7.maddesi gereği davacının ödeme ya da tazminat talep edemeyeceğini, davacının devir döneminde kiralanan bölümü boşaltmadığını ileri sürerek, davanın reddini istemiştir.
Davalı ...; sözleşme davacı ile diğer davalı arasında imzalandığından davada taraf olamayacağını belirterek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davalı ... aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddine, ... aleyhine açılan davanın kısmen kabulüne, 134.564,40 TL tazminatın delil tespit raporunun tebliğ tarihi olan 02/07/2014 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte Türkiye Diyanet Vakfından tahsili ile davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı ..."nun tüm, davalı ..."nın sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2) Davacı kiracı, kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu giderlerden alınıp götürülmesi mümkün olmayan ve davalı kiraya veren tarafından benimsenenlerin yapıldıkları tarihler itibariyle bedellerini vekaletsiz iş görme hükümlerine göre isteyebilir. (TBK"un 530, BK.nun 414.md.) Yargıtayın yerleşik uygulamaları, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle belirlenecek değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle elde edilecek değeri isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir.
Somut olayda; davacının dava konusu mecuru 15.10.2012 tarihli kira sözleşmesi ile 1 yıl süreyle kiraladığı, 01.11.2013 tarihinde 1 yıl süreli ikinci sözleşmenin imzalandığı sabittir.
15.10.2012 tarihli kira sözleşmesinin geçici maddesinde; "söz konusu iş için Hastane içerisinde 80m2 alan ayrılmış olup, bu alanın ana hatlarıyla bölünüp su ve elektrik tesisatının çekilmesi hastaneye ait olacaktır. Bu alanın hazırlanması amacıyla yemekhane başka bir yere taşınacak bu tadilattan doğacak masrafın 40.000 TL tutarı firma tarafından karşılanacaktır. Ara bölmeler ve diğer tadilatlar firmaya ait olacaktır." şeklinde hükmün bulunduğu, 01.11.2013 tarihli kira sözleşmesinin geçici maddesinin de benzer şekilde "ara bölmeler ve tadilatlar firmaya ait olacaktır" şeklinde düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, taraflar arasında yapılan kira sözleşmesinde tarafların özgür iradesi ile kararlaştırılan hükümlerin geçerli olup tarafları bağladığı, bu maddeler uyarınca davacının 15.10.2012 tarihli ilk kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilen ve özellikle ara bölmelere ilişkin olduğu anlaşılan imalat bedellerini sözleşme süresinin bittiği de gözönünde bulundurulduğunda talep edemeyeceği nazara alınarak imalat bedelleri yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken; yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
3) Davacı kiracı vekaletsiz işgörme hükümleri çerçevesinde ancak, sabit, sökülemeyen faydalı ve zaruri imalatların bedelini davalı kiraya verenden talep edebilir.
Mahkemece; hükme esas alınan bilirkişi raporunda "otomatik hareketli saç ekimi muayene koltuğu"nun da değeri belirlenmiş, bu bedel yönünden de davacı lehine karar verilmiş, ancak bu koltuğun sökülüp götürülebilir olup olmadığı, yahut hastanenin devri ile davalı ... uhdesine geçip geçmediği araştırılmamıştır.
O halde Mahkemece, hastanenin devri sırasında yapılan demirbaş sayımında demirbaş olarak kaydedilip kaydedilmediği, davalı ... Kamu Hastaneleri Kurumunca zilyet olup olunmadığı hususunda araştırma yapılarak, ayrıca alanında uzman bilirkişi aracılığıyla "otomatik hareketli saç ekimi muayene koltuğu"nun niteliği bakımından sökülüp götürülebilir olup olmadığı tespit edilerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."nun tüm, davalı ..."nın sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci ve üçüncü bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davalı ... yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 31.10.2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.