MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki kira bedelinin tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içerisinde davacı ve davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı ile aralarında bulunan 01/04/1997 tarihli kira sözleşmesi uyarınca dava konusu kiralananın on yıldır kullanıldığını, sözleşmede kiralananın aylık kira bedelinin minimum 3.000usd +kdv olarak ödeneceğinin kararlaştırıldığını, kira bedelinin emsallere göre düşük kaldığını belirterek 01/04/2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aylık kira bedelinin 17.280 usd + kdv olarak tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne, dava konusu iş yerinin aylık kira bedelinin 01/04/2014 tarihinden itibaren 25.000.-TL + kdv olarak tespitine dair verilen hükmün davacı ve davalı tarafından temyizi üzerine, Dairemizin 05/12/2018 tarih 2018/7160 Esas, 2018/12434 Karar sayılı ilamı ile, "....Bilirkişi raporu ile belirlenen rayiç kira bedelinden davalının eski kiracı olduğu da gözetilerek hak ve nesafet indirimi yapılmak suretiyle, sonucuna göre karar verilmesi gerektiği " gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma üzerine yeniden yapılan yargılama sonucunda Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile dava konusu kiralananın aylık kira bedelinin 01/04/2014 tarihinden itibaren aylık 20.000 TL olduğunun tespitine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının tüm davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davacının hükmedilen kira bedeline yönelik temyiz itirazlarının incelemesinde;
Davacı ile davalı arasında, 01/04/1997 başlangıç tarihli on yıl süreli kira sözleşmesi konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin 4. maddesinde " Kiralananın kira dönemine ait yıllık kira bedeli, KDV ve satışa bağlı doğabilecek tüm vergiler hariç brüt satış bedeli üzerinden %6"dır. Kiracı söz konusu kira bedeline mahsuben yılda en az 36.000 ABD Doları tutarında minimum kirayı ödemeyi taahhüt eder. ...Bu kira bedeli vergi hariç olup Katma Değer Vergisi, damga vergisi veya doğabilecek sair bilumum vergiler eklenir. Sözleşmenin Damga Vergisi sözleşmenin imzalanması anında, Katma Değer Vergisi ise ilgili ödemelerle birlikte Kiralayana ödenir " hususu kararlaştırılmıştır.
Gelir Vergisi Kanunu"nun 70. maddesi, iş yeri kiralama işlemi nedeniyle gayrimenkul sermaye iradı elde edilen hallerde kazançların vergilendirilmesinde stopaj usulünü getirmiştir. Stopaj, kira bedelinden yasada belirtilen orandaki miktarın kiracı tarafından kiraya veren adına Vergi Dairesi"ne ödenmesi gereken meblağdır. Stopajda yükümlü kiraya veren, sorumlu ise kiracıdır.
Kiraya veren Kurumlar Vergisine tabi ise kira parası, kira bedeli +KDV olarak belirlenir.
Somut olayda; davacı kurumlar vergisine tabi olup kiracının ödemesi gereken miktar kira bedeli +KDV dir ve nitekim sözleşmedeki kararlaştırma da bu yöndedir. Buna göre, Mahkemece 26/03/2014 tarihli bilirkişi kurulu raporu ile belirlenen 25.000TL +KDV kira bedelinden, hak ve nesafet indirimi yapılarak aylık 20.000TL kira bedeli tespiti suretiyle kiracının ödeyeceği kira miktarının düşürülmesi doğru olmamıştır. O halde Mahkemece, aylık brüt kira parasının 20.000TL +KDV olarak tespitine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından, hükmün bozulması gerekir.
3- Davacının, davalı lehine hükmedilen vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 9. maddesinde yer alan kira bedelinin tespiti davalarında mahkemece tespit olunan kira bedeli farkının bir yıllık tutarı üzerinden tarifenin üçüncü kısmı gereğince hesaplanacak nispi vekâlet ücretine hükmedileceği düzenlemesine göre, tespit edilen yıllık brüt kira bedelinden davalı tarafından ödenen yıllık brüt kira bedeli çıkartılarak, aradaki fark üzerinden davacı yararına vekalet ücreti ve reddedilen kısım üzerinden davalı yararına vekalet ücreti takdir edilmesi gerekir. Bu husus gözetilmeden davalı yönünden fazla miktarda vekalet ücretine hükmedilmesi de hatalı olmuştur.
Ne var ki, yukarıda belirtilen yanlışlıkların düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması HUMK 438/7 maddesi hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın hüküm fıkrasının 2. bendinde yer alan ".. iş yerinin aylık kira bedelinin 01/04/2014 tarihinden geçerli olmak üzere hak ve nesafet indirimi de yapılarak aylık 20.000TL olarak tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine," ifadesi çıkarılarak, yerine ".. iş yerinin aylık kira bedelinin 01/04/2014 tarihinden geçerli olmak üzere hak ve nesafet indirimi de yapılarak aylık 20.000TL+KDV olarak tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine", 5. bendinde yer alan " Davalı taraf davasını vekille takip ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.ne göre davanın reddedilen bir yıllık kira bedeli miktarı üzerinden hesap ve takdir edilen 27.898.90TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine," söz ve rakamlarının çıkarılmasına, yerine " Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT gereği takdir ve tayin olunan 20.395,80-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine," ifadesinin yazılması suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 06/11/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.