Davacı ... ile davalılar 1-..., 2-..., 3-..., 4-..., 5-... aralarındaki tazminat davasına dair Milas 3.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 18/09/2014 tarihli ve 2013/197 E.-2014/279 K. sayılı hükmün bozulması hakkında dairece verilen 19/02/2018 tarihli ve 2017/17204 E.-2018/1206 K. sayılı ilama karşı davalılar ..., ... ve ... Tic.vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, 19/07/2007 tarihinde çıkan yangının elektrik hattından kaynaklandığını, zira elektrik hattının ağaçların arasından geçtiğini, ağaçların yaş olması nedeni ile de yangının çıktığını ileri sürerek; uğradıkları zarar nedeniyle, fazlaya ilişkin haklar saklı olmak üzere, 128.393.06.-TL yangın söndürme giderinin olay tarihinden yasal faizi ile davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar, sorumlu olmadıklarını belirterek; davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece; alınan bilirkişi raporuna göre, somut olayda yangının tehlike arzeden enerji nakil hattından kaynaklanmadığı, yangının elektrik hattından kaynaklanan bir sebeple çıktığına dair teknik bulgu ve belge bulunulmadığı gerekçesi ile, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 2017/17204 esas 2018/1206 karar sayılı 19/02/2018 tarihli ilamıyla;
“Kusur aranmaksızın sorumluluğun düzenlendiği haller, kusursuz sorumluluk halleri olarak ifade edilmektedir. Doktrinde kusursuz sorumluluk hallerinin olağan sebep sorumluluğu-tehlike sorumluluğu şeklinde ikili ayırıma tabi tutarken, TBK tarafından açıklanan hakkaniyet sorumluluğu-özen (sebep) sorumluluğu-tehlike sorumluluğu şeklinde ayırıma tabi tutulduğu görülmektedir. Denetleme ve gözetimde özen (cura in custodio) gereği, kusur unsur olarak aranmaz. (G.Antalya B.Hukuku Genel Hükümler C.1.2012.İst.sh.533.535.)
Özen sorumluluğuna dayalı kusursuz sorumluluğun düzenlendiği Borçlar Yasası"nın 58. maddesi gereğince "…imal olunan herhangi bir şeyin maliki, o şeyin fena yapılmasından yahut muhafazadaki kusurundan dolayı mesul olur." ( TBK .69. maddesi ). Belirtilen yasal düzenleme gereğince, davalı, zararlandırıcı sonucun doğmasına yol açan enerji hattının yapım ve bakım eksikliklerinden kaynaklanan zararlardan sorumludur. Sorumluluktan kurtulmanın olumsuz koşulu ise, zarar ile yapım bozukluğu ve bakım eksikliği arasındaki nedensellik bağının kesilmiş olmasıdır.
Sorumlu kişi veya işletmenin, kusurlu olup olmaması, özen ödevini yerine getirip getirmemesi, işletme veya nesnede (şeyde) bir bozukluk veya noksanın bulunup bulunmaması, meydana gelen zararın tazmin borcu yönünden bir etkiye sahip değildir. Zira, bunların sebep oldukları zararlarda, kusurun bulunup bulunmadığı ya da rolünün olup olmadığı çoğu zaman bilinemediği veya ispat edilemediği gibi, sorumlu kişi veya işletme, her türlü özeni gösterse, gözetim ve denetim ödevini yerine getirse, gerekli bütün tedbirleri alsa bile, yine de çoğu zaman zararın meydana gelmesini önlemek mümkün değildir. Bu sebeple, sorumluluğunun bağlandığı olgu ile zarar arasında uygun illiyet bağı kurulduğu zaman, sorumluluk da gerçekleşmiş olacağından; bu işletme veya nesnelerin sahip veya işletenleri, bunların sebep oldukları zararı gidermek zorundadır(Prof. Dr. Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler 1991 Baskı Cilt 2 sf: 14-15).
Somut olayda; 19/07/2007 tarihli olay yeri tespit tutanağında, arazi sınırları içinde birden fazla yüksek dut ve zeytin ağaçlarının olduğu,bu ağaçların bazı kollarının halen elektrik telleri arasında olduğu, yangının çıkış noktasının da bu tellerin hemen alt kısımlarında olduğunun görüldüğü belirtilmiştir. Mahkemece hükme dayanak alınan bilirkişi kurulu raporunda ise; yangının davalılara ait AG şebekesindeki kısa devreye bağlı nedenlerden çıktığını gösteren teknik bulgu ve belgenin bulunmadığı, yangının genel sebeplerden çıktığı, davalıların kusurunun bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Anılan raporda, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinin 44. ve 67. maddelerine göre hava hattı iletkenlerinin ağaçlara olan yatay uzaklığının korunması hakkında davalıların sorumluluğuna ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Bu haliyle, bilirkişi kurulu raporu, dava konusu olayı aydınlatmaya yeterli bulunmamıştır.
Mahkemece; Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinin 44. ve 67. maddelerine göre somut olayı aydınlatan, taraf ve Yargıtay denetimine elverişli önceki bilirkişi kurulu dışında oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulundan (elektrik mühendisi,ziraat mühendisi ve orman mühendisi bilirkişiden oluşan) bilirkişi raporu alınarak, varılacak sonuca göre bir hüküm kurulması gerekirken; eksik araştırma, inceleme ve yetersiz rapor doğrultusunda hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bu husus bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma ilamına karşı davalılar... Müh. A.ş, ... ve ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
1-Düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında açıklanan gerekçelere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı ... Taahhüt ve Ticaret- ...’in sair karar düzeltme talepleri yerinde değildir.
2- Davada; elektrik hattından çıktığı iddia edilen orman yangınında oluştuğu belirtilen zararın, ..., Menderes Edaş, Menderes Edaş yetkilisi Mufit olgun, Elektrik Bakım ve Onarımından sorumlu ...-... ile çalışanları ..., ...’dan tahsilinin talep edildiği görülmektedir.
Dosyanın incelenmesinde; davacı görevlileri tarafından düzenlenen zabıt varakasında; “ ...’a ait elektrik hatlarının dut ve zeytin ağaçlarının arasından geçtiği, şiddetli rüzgarın etkisi ve ağaçların yaş olması nedeniyle yangının başladığının belirtildiği, yargılama sırasında alınan bilirkişi raporlarında, bozma ilamında belirlenen Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinin 44. ve 67. maddelerine göre hava hattı iletkenlerinin ağaçlara olan yatay uzaklığının korunması hakkında değerlendirme yer almamakla birlikte davalıların sorumlu olmadıklarının ifade edildiği görülmektedir.
Ayrıca; hukuk hakiminin yalnızca ceza mahkemesinde saptanan maddi olgularla bağlı olduğu, kusurun takdiri ve zarar miktarının tayini hususunda ceza mahkemesi kararı ile bağlı olmaması hususu dikkate alınarak, davalılar ..., ..., ... hakkında açılan ceza davasında kendilerine yüklenen orman yangınına neden olma suçu açısından kast ve taksirlerinin bulunmadığı gerekçesiyle beraat kararı verilmiş ve karar onama üzerine kesinleşmiştir.
Bozma ilamında; Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinin 44. ve 67. maddelerine göre hava hattı iletkenlerinin ağaçlara olan yatay uzaklığının korunması hususunda davalı ... şirketlerinin kusursuz sorumluluğunun ve bu kapsamda bakım onarımından sorumlu davalı ... Taahhüt ve Ticaret- ...’in de bakım eksikliği nedeniyle sorumluluğunun belirlenmesine yönelik bozma nedeninde isabetsizlik bulunmadığı, ancak karar düzeltme talep eden bakım onarımından sorumlu davalı çalışanları gerçek kişilerin olayın gerçekleşmesinde kişisel sorumluluklarının bulunmadığı anlaşıldığından, davalılar ... ve ... yönünden davanın reddine karar verilmesi doğru olmakla sehven bozulmasına karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenle ... Taahhüt ve Ticaret- ...’in karar düzeltme istemlerinin REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle karar düzeltme isteminin kabulü ile; Dairemizin 2017/17204 esas 2018/1206 karar sayılı 19/02/2018 tarihli ilamının davalılar ... ve ... yönünden kaldırılmasına ve hükmün bozma ilamında ve yukarıda açıklanan gerekçelerle davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde karar düzeltme isteyene iadesine, 07/11/2019 gününde oy birliği ile karar verildi.