Danıştay 8. Daire 2021/4230 Esas 2022/3578 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4230
Karar No : 2022/3578

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : … Üniversitesi
Vekili : Av. …

Karşı Taraf (Davacı) : …
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına ve temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 31/05/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY :
(X)- Dava, Harran Üniversitesi ... Fakültesi … Anabilim Dalı'nda araştırma görevlisi olarak görev yapan ve doktora eğitimine devam eden davacının, yüksek lisans tezinin ve diplomasının iptal edilmesine ve doktora programından ilişiğinin kesilmesine ilişkin … tarihli ve … sayılı Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Yönetim Kurulu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, Yükseköğretim Kurulu Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi'nin 2. maddesi uyarınca anılan yönerge yüksek lisans veya doktora öğrenciliği sırasında yapılan tez ve bilimsel yayınlar ile yürütülen bilimsel araştırma-geliştirme projeleriyle ilgili araştırma etiği konularını da kapsamakta olup, aynı Yönerge'nin 4/1-a. maddesinde intihal; başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak olarak tanımlanmış olduğu görülmüş olup; davacının dava konusu yüksek lisans tezini hazırlarken … ve …'nun tezlerinden her ne kadar birebir alıntı yapmış olduğu görülse de söz konusu alıntıları dipnot/referans ve kaynakça bölümlerinde tam künyelerine yer vermek suretiyle gösterdiği, bu nedenle intihal fiilinin tanımında belirtildiği üzere maddi unsur olan "..atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak.." fiilinin dava konusu olayda sübuta ermediği ve davacının anılan saikle hareket etmediği anlaşıldığından, Harran Üniversitesi Lisanüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği'nin 48/A maddesi uyarınca davacının yüksek lisans tezinin ve diplomasının iptaline ve doktora eğitimine başvurma şartlarını yitirdiğinden bahisle doktora programından ilişiğinin kesilmesine yönelik dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinin "Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler" başlıklı 4/1-(a) maddesinde "(1) Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır: a) İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek," düzenlemesine yer verilmiştir.
Harran Üniversitesi Lisanüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği'nin 14.07.2014 tarih ve 29060 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 48/A maddesinde etik ihlalin tespiti halinde öğrencinin enstitü ile ilişiğinin kesileceği, halen yapılan çalışmalarının durdurulacağı, tamamlanmış çalışmaların iptal edileceği, öğrenciye diploma verilmişse diplomanın iptal edileceği düzenlenmiştir.
Mahkemece yaptırılan 17/12/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle, " …, …' başlıklı Yüksek Lisans Tezi'nin hazırlanmasında, dava konusu olan …'nun "…" adlı Doktora tezinden yaklaşık 25 sahife, …'nun "…" başlıklı doktora tezinden ise yaklaşık 50 sahife birebir alıntı yapmıştır. …, yapmış olduğu bu alıntılara karşılık …'nun eserini sadece 13 adet dipnot/referans olarak göstermiştir. Buna karşılık olarak …'nun eserini ise sadece 29 adet dipnot/referans olarak göstermiştir. Bu dipnot/referanslar alıntılama yapılan metin ve paragraf sayılarının çokluğu dikkate alındığından tarih metodolojisi ve araştırma teknikleri açısından referans göstermede yetersiz kalmaktadır. Adı geçen tezlerin kaynakçasının da intihal yapıldığı konusunda ise, …'un tezini hazırlarken … ve …'un kaynaklarından ne ölçüde istifade ettiğini, kaynakça listesinde yer alan eserleri birebir görerek bu kaynaklardan ne ölçüde istifade edip etmediğini tespit etmek mümkün olamamıştır. Bilirkişi heyeti olarak yaptığımız bu tespitlerimiz ve ulaştığımız sonuç, Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararında tespit edilen hususlarla da birebir örtüşmektedir. Bu bağlamda …'un "…" başlıklı yüksek lisans tezini hazırlarken …'nun "…" başlıklı doktora tezinden büyük ölçüde, …'nun "…" adlı tezinden ise kısmen birebir alıntılama yaptığı kanaatine varılmıştır." görüşüne yer verildiği görülmektedir.
Bu durumda, davacının dava konusu yüksek lisans tezini hazırlarken Yönerge'nin 4/1-(a) maddesi'nde düzenlenen intihal fiilini gerçekleştirdiği, kaynakça kısmında her iki tezin künyelerine yer verilmiş olması ve yer yer de atıf yapışmış olmasının yeterli olmadığı, bilimsel kurallara uygun biçimde atfın esas olduğu, davacının … ve …'nun tezlerinden bilimsel kurala uygun atıf olmaksızın birebir alıntı yapmış olduğu bilirkişi raporuyla da tespit edildiğinden, işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşüncesiyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.