22. Hukuk Dairesi 2017/25173 E. , 2019/20747 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 21.07.1989-17.12.2014 tarihleri arasında davalı şirket nezdinde kesintisiz olarak çalıştığını, 06.03.2010-06.02.2011 tarihleri arasında ... şubesinde haftanın beş günü 08.30-20.00 saatleri arasında ve ayda 3 cumartesi 08.30-20.00 saatleri arasında çalıştığını, 07.02.2011-17.12.2014 tarihleri arasında... şubesinde haftanın beş günü 08.30- 19.30 saatleri arasında ve ayda 3 cumartesi 08.30-20.00 saatleri arasında çalıştığını, en son ... şubesinde "Kobi müşteri ilişkileri yöneticisi" olarak çalıştığını, yasal sürelerin üzerinde çalıştığı halde zamlı ücretin ödenmediğini, davalı işyerinde 25. yılını doldurmuş olması sebebi ile toplu iş sözleşmesinin 30. maddesi gereğince hak etmiş olduğu kıdem teşvik priminin ödenmediğini ve özel olarak bastırılan altın madalyanın teslim edilmediğini, altın madalya karşılığı Türk Lirasının davacıya ödenmesi gerektiğini ileri sürerek; fazla çalışma ücreti alacağına mahsuben 10.000,00 TL, kıdem teşvik primi alacağına mahsuben 4.000,00 TL olmak üzere toplam brüt 14.000,00 TL alacağın yasal faizden düşük olmamak kaydı ile en yüksek mevduat faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1- Davacı vekilinin yerinde bulunmayan ve süresinde verilmeyen gerekçeli temyiz dilekçesinde belirtilen hususlar değerlendirilmeksizin sebepleri bildirilmiş olmayan temyiz isteğinin reddine, davalının ise temyiz sebeplerine göre aşağıdaki bent kapsamındaki temyiz isteğinin reddine karar verilmiştir.
2- Taraflar arasında davacının fazla çalışma alacağının bulunup bulunmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.Fazla çalışma, ulusal bayram genel tatili ve hafta tatilinde çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.Çalışma düzenin ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı, ulusal bayram genel tatili ile hafta tatilinde çalışma yapılıp yapılmadığı araştırılmalıdır.İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti, ulusal bayram genel tatili ve hafta tatili ücretlerinin ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ve hafta tatili alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.Fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatili ile hafta tatili alacaklarının yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Somut olayda, davacı dava dilekçesinde 06.03.2010- 06.02.2011 tarihleri arasında ... şubesinde 08:30- 20:00 saatleri arasında ve ayda 3 cumartesi 08:30- 20:00 saatleri arasında, ... şubesinde 07.02.2011- 17.12.2014 tarihleri arasında 08:30- 19:30 saatleri arasında ve ayda 3 cumartesi 08:30- 20:00 saatleri arasında çalıştığını iddia etmiş, davalı ise çalışma saatlerine ilişkin bir beyanda bulunmamıştır. Bilirkişi tarafından davacının 08.06.2010-20.01.2011 tarihleri arasında hafta içi beş gün ve ayda üç Cumartesi günü 08:30-20:00 saatleri arasında 11,5 saat çalıştığı, bu çalışmalarından yasal sınırlamalar ve ara dinlenmeler dikkate alındığında 1,5 saat ara dinlenmesinin tenzili ile 11,5 - 1,5 = 10 saat çalıştığı, buna göre ayın üç haftasında 6 x 10 = 60 - 45 = 15 saat fazla çalışma yaptığı, bir haftasında İşe 5 x 10 = 50- 45 = 5 saat fazla çalışma yaptığı; 21.01.2011-17.12.2014 tarihleri arasında ise; hafta içi beş günü 08:30-19:30 saatleri arasında 11 saat çalıştığı, bu çalışmalarından yasal sınırlamalar ve ara dinlenmeler dikkate alındığında 1 saat ara dinlenmesinin tenzili ile 11 - 1 = 10 saat çalıştığı, ayrıca ayda 3 cumartesi günü 10:00-15:00 saatleri arasında 5 saat çalıştığı, bu çalışmalarından 30 dakika ara dinlenmesinin tenzili ile 5 - 0,5 = 4,5 saat çalıştığı, buna göre ayın üç haftasında (5 x 10) + (1 x 4,5) = 54,5 - 45 = 9,5 saat fazla çalışma yaptığı, bir haftasında ise 5x10 = 50 - 45 = 5 saat fazla çalışma yaptığı, davacının toplu iş sözleşmesi gereği 40 saatin üstünde 45 saatin altındaki çalışmaları ise fazla sürelerle çalışma olduğu kabul edilerek hesaplama yapılmış, mahkemece % 50 hakkaniyet indirimi yapılarak hüküm kurulmuştur.Davacının 08.06.2010-20.01.2011 dönemindeki çalışmasına tanıklık eden ..., akşam 18:00 de çıktığını, davacının akşam ve Cumartesi günleri çalıştığını kendisi 19:00"da çıktığında davacıyıda çalışırken gördüğünü belirtmiş olup bu tanık davacının 18:00’den sonraki çalışmalarını kendisi çalışmadığından bilebilecek durumda değildir. Bu nedenle davacının çalışma saatleri 08:30- 18:00 saatleri arası olduğu kabul edilmelidir. Bu durumda 1 saat ara dinlenmenin mahsubu ile davacının cumartesi çalışmadığı haftada 8,5 *5 = 42,5 saat, cumartesi çalıştığı haftalarda ise 42,5+8,5=51 çalıştığı kabul edilmelidir. İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesi gereği haftalık çalışma saati 40 saat olduğundan, davacının ... Şubesinde cumartesi çalışmadığı haftada 2,5 saat fazla sürelerle çalışma, cumartesi çalıştığı haftalarda ise 5 saat fazla sürelerle, 6 saat ise fazla çalışma yaptığı kabul edilmelidir. Mahkemece tanığın çalışma saatlerinin dışındaki saatleri de içerir şekilde hesaplama yapan bilirkişi raporuna göre karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 11/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.