(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2019/6489 E. , 2019/20811 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 24.02.2012-31.07.2013 tarihleri arasında davalı şirketin Batman satış temsilcisi olarak World Mar AVM de çalıştırıldığını, iş sözleşmesinin haklı ve geçerli neden olmaksızın feshedildiğini belirterek feshin geçersizliğinin tespitine, işe iadesine, işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Savunmasının Özeti:
Davalı vekili, davacının müvekkili şirket nam ve hesabına bir çalışmasının olmadığını, bu nedenle işten çıkartılmasının da söz konusu olmadığını, şirketin bayilerini değiştirmesinin davacının iddialarını haklı çıkartmayacağını, bayilerin çalıştırdığı çalışanlarla ilgili davalı şirketin bir sorumluluğunun bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar Yargıtay (kapatılan) 7. Hukuk Dairesi’nin 15.06.2016 tarihli 2016/7981E. - 2016/13424K. sayılı ilamı eksik inceleme gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozmaya uyularak devam edilen yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında gerçek işverenin kim olduğu konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Davacı, davalı şirketin Batman satış temsilcisi olarak World Mar AVM de çalıştırıldığını, iş sözleşmesinin haklı ve geçerli neden olmaksızın feshedildiğini iddia etmektedir. Mahkemece yapılan ilk yargılama sonunda tanık beyanlarına itibar edildiği belirtilerek davacının davalı işverene ait işyerinde çalıştığı, davalı işverence davacı işçinin iş akdinin yazılı olarak feshedilmemesi ve fesih sebebinin açık ve kesin bir şekilde belirtilmemesi nedeniyle feshin geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, kararın davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine (kapatılan) Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’nin 15.06.2016 tarih, 2016/7981 esas -2016/13424 karar sayılı ilamı ile davalı ...Ş. ile dava dışı ...ve ... Kozm. A.Ş. arasındaki hukuki ilişkiyi belirten (bayilik sözleşmesi, alt işveren v.b.) sözleşmelerin, davacının çalışma dönemine ait tüm bordrolar ile banka kayıtlarının getirtilerek Sosyal Güvenlik Kurumu kaydı ve e-mailler dikkate alınarak davacının gerçek işvereni belirlenmeli, son işveren ... Koz. A.Ş."ne davanın teşmili sağlanarak dava şartları ve esas yönünden taraf delilleri yeniden değerlendirilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek devam edilen yargılama sonunda bayilik sözleşmesi sunulmamış olsa da tanık beyanları, davalı şirket vekilinin beyanları değerlendirildiğinde davacının davalı şirketin bayileri olan ...ve ... Kozmetik Tük. Ürün. Gıda Tem. İtr. Paz. San. Tic. A.Ş.’ye bağlı olarak çalıştığı, ... Kozmetik Tük. Ürün. Gıda Tem. İtr. Paz. San. Tic. AŞ. Bayi olsa da, davacının çalıştığı süre içerisinde davalı ...."nin işi dışında herhangi bir iş yapmadığı ve çalışmasını münhasıran davalı .... şirketine hasrettiği, davacının emir ve talimatları davalı ...."nin Adana bölge müdüründen aldığı, 4857 S.Y."nın 2. maddesi uyarınca davalılar arasında asıl - alt işveren ilişkisi bulunduğu gerekçesiyle davacının alt işveren ... Kozmetik Tük. Ürün. Gıda Tem. İtr. Paz. San. Tic. AŞ.’ye işe iadesine karar verilmiştir.
Dosya kapsamı itibariyle davalılar arasında yazılı bir bayilik sözleşmesinin varlığı ortaya konulmamakla birlikte davalı ... Kozmetik Tük. Ürün. Gıda Tem. İtr. Paz. San. Tic. AŞ.’nin Provel A.Ş. firmasının ürünlerinin satışını yaptığı anlaşılmaktadır. Davacı , Provel A.Ş.’nin Batman satış temsilcisi olarak World Mar AVM de çalıştırıldığını ,sürekli aynı yerde aynı işi yapmasına rağmen muvazaalı bir şekilde farklı işyerlerinden sigortalı gösterildiğini,emir ve talimatları Provel A.Ş. firmasının yetkilisinden aldığını iddia etmiştir.
Mahkemece, davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi bulunduğu kabul edilerek davacının alt işveren ... Kozmetik Tük. Ürün. Gıda Tem. İtr. Paz. San. Tic. AŞ.’ye iadesine karar verilmiş ise de gerek tanık beyanları, gerek mail çıktıları dikkate alındığında davacının emir ve talimatları Provel A.Ş.’nin yetkililerinden aldığı, çalışmalarını Provel AŞ.’ye hasrettiği, davalı ... Kozmetik Tük. Ürün. Gıda Tem. İtr. Paz. San. Tic. AŞ.’nin, Provel şirketinin talebi üzerine davacının davalı ....A.Ş.’den sigortalı gösterildiğinin anlaşılması karşısında davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu ve davacının gerçek işvereninin Provel A.Ş olduğunun kabulü ile davacının bu şirkete iadesine davalı ... Kozmetik A.Ş yönünden davanın husumetten reddine karar verilmesi gerekir.
Belirtilen sebeple, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen sebepler ile,
1-Davanın KABÜLÜ ile;
2-Davalı işveren tarafından yapılan feshin geçersizliğine ve davacının davalı ... Ür. San. Tic. A.Ş.’ ndeki işyerinde İŞE İADESİNE,
3-Davacının kanuni sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin kıdemi dikkate alınarak takdiren 4 aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok 4 aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Davalı ... Kozmetik Tük. Ürün. Gıda Tem. İtr. Paz. San. Tic. A.Ş. yönünden açılan davanın husumet nedeniyle REDDİNE,
6- Hukuk Muhakemeleri Kanunu 327/2. madde gereğince davalı ... Kozmetik Tük. Ürün. Gıda Tem. İtr. Paz. San. Tic. A.Ş.yararına vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 44,40 TL harçtan, bozma ilamı öncesinde alınan 24,30 TL harçtan mahsubu ile bakiye 20,10 TL harcın davalı ... Ür. San. Tic. A.Ş.’ nden tahsili ile Hazine adına irat olarak kaydına,
8-Davacı tarafça bozma ilamı öncesinde sarf olunan 1.413,00 TL yargılama giderinin davalı ... Ür. San. Tic. A.Ş.’ nden alınarak davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
9-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi dikkate alınarak davanın niteliğine göre 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davalı ... Ür. San. Tic. A.Ş.’ nden alınarak davacıya verilmesine,
10-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 11.11.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.