MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: İTİRAZIN İPTALİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Asıl dava ile davacı vekili, davalının işyerinde 24/03/2007-30/05/2013 tarihleri arasında çalıştığını, 30/05/2013 tarihinde emeklilik nedeni ile işten ayrıldığını, davalı işverenin aynı koşullarda çalışma daveti üzerine 01/06/2013 tarihinde tekrar işe başladığını, maaş + prim usulü ile çalıştığını, maaşının 2008 yılında 2.000,00 TL, 2009-2010 yıllarında 4.000,00 TL, 2011-2013 döneminde 5.000,00 TL olduğunu, 10/07/2013 tarihinde iş akdinin hiçbir sebep ileri sürülmeksizin işten çıkarıldığını beyan ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti alacağı, kötü niyet tazminatı, masraf alacağı ve prim alacağının tahsilini talep etmiştir.Birleşen ... 1. İş Mahkemesi’nin 2013/1071 esas sayılı dosyası ile, ... 7. İcra Müdürlüğü"nün 2013/6997 esas sayılı dosyası üzerinde yapılan icra takibinde alacaklı ... tarafından borçlu ...Cihazları Fabrikası AŞ aleyhine 33.607,80 TL üzerinden icra takibi başlatıldığı, borçlu vekili tarafından borca itiraz edilmesi üzerine takibin 07/08/2013 tarihinde durdurulmasına karar verildiği bu sebeple de itirazın iptali davası açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, Dairemizin 26.04.2018 tarihli, 2015/26980 esas - 2018/9978 karar sayılı ilamıyla bozulmuştur. Bozma ilamına uyma kararı verilerek devam edilen yargılama sonucunda, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Somut olayda, uyulmasına karar verilen bozma ilamının iki numaralı bendinde;
“...Bölge satış ve pazarlama sorumluları ile davalı işveren yöneticileri tarafından imza altına alınmış olan yirmi üç maddeden oluşan... AŞ Prim Sistemi Şartları" başlıklı protokol hükümlerine göre davacıya, davalının elde ettiği cirosuna göre prime hak kazandığı, primlerin hepsinin ödenip ödenmediğinin tespiti yapılamamaktadır. Yine hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının prim protokolündeki ilgili şartlar uyarınca, yapılan prim hesaplamalarında davacının tüm prim alacakları açısından kesin batak olduğu da kabul edilerek ve ticari defterlerden tespit edilen batak miktarına göre (37.367,00 TL) %10 tahsil kabiliyeti olmayan batak kesintisi yapılmış ve bakiye hesaplanmıştır.Dosya kapsamında defaten hazırlanan raporlarda batak kesintisi yapılmasına yönelik batak kabul edilme şartlarına uyan davacıya ait olan batak satışların neler olduğu, miktarları, hangilerinin davacının merkezden onay almaması sebebi ile oluştuğu, oluşan batakların türü, yani yeni işyeri ve yeni müşteri olup olmadığı, bu doğrultuda da protokole göre tümünün primden kesilip kesilmeyeceğinin değerlendirmesi gerekmektedir. Denetime elverişli rapor ile tüm bu durumların tablolar halinde her prim için ayrı ayrı belirlenmesi gerekir. Bu yönden eksik araştırma yapılmıştır. ” şeklinde bozma sebebine yer verilmiştir.Mahkemece, bozma sonrasındaki hükümde, tanık beyanlarına göre batak kesintisinin % 10 oranında uygulanması gerektiği açıklanarak, 3.736,76 tutar, prim alacağından mahsup edilmiş ise de, gerekli araştırma ve inceleme yapılmadan sonuca gidilmesi yerinde değildir. Bozma ilamında batak olarak tabir edilen tahsil kabiliyeti olmayan satışların niteliklerinin belirlenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Dolayısıyla, öncelikle hangi satışların tahsil kabiliyeti olmayan (batak) satış olduğu ve satış bedelinin ne sebepten tahsil edilemediği belirlenmelidir. Diğer taraftan, işçiye yüklenebilecek somut bir kusurun varlığı kanıtlanmadığı sürece, batak olarak tabir edilen meblağların, batak olmayan diğer satışlar sebebiyle hak kazanılan prim alacağından mahsup edilmesi mümkün değildir.Anılan sebeplerle, tahsil kabiliyeti olmayan (batak) satışların niteliklerinin belirlenmesi için; öncelikle hangi satışların tahsil kabiliyeti olmayan (batak) satış olduğu tespit edilmeli, ilgili satış bedellerinin hangi sorun sebebiyle tahsil edilemediği araştırılmalı, varsa icra takip dosyaları (veya uyuşmazlık Mahkemeye intikal etmiş ise dava dosyaları) celp edilerek işyeri kayıtlarıyla birlikte incelenmelidir. Davacının görev ve sorumlulukları dikkate alınarak, davacıya yüklenebilecek bir kusurun bulunup bulunmadığı değerlendirilmeli, işçiye yüklenebilecek somut bir kusurun varlığı kanıtlanmadığı sürece, batak olarak tabir edilen meblağların, batak olmayan diğer satışlar sebebiyle hak kazanılan prim alacağından mahsup edilmesinin mümkün olmadığı gözardı edilmemelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgililere iadesine, 11.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.