21. Hukuk Dairesi 2016/18961 E. , 2017/4330 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacılar murisinin davalıya ait işyerinde 1.3.1997 tarihinden kaza geçirdiği 13.10.2000 tarihine kadar çalıştığı halde 5.9.1997 tarihinde işten çıkış gösterildiği iddiası ile bildirimi yapılmayan çalışmaların tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, dava dilekçesinin sonuç kısmına göre istemin 1.3.1997-5.9.1997 tarihleri arası olduğu, bu tarihler arası çalışmanında zaten kuruma bildirilmiş olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de bu sonuca hatalı değerlendirme ile gidilmiştir.
Somut olayda; Mahkemenin 06.06.2014 tarih, 2012/318 E. 2014/228 K. sayılı red kararı, Dairemizin 14.09.2015 tarih, 2014/20758 E. 2015/16508 K. sayılı kararı ile; “ ... Mahkemece dava dilekçesinin sonuç kısmına göre istemin 1.3.1997-5.9.1997 tarihleri arası olduğu, bu tarihler arası çalışmanında zaten kuruma bildirilmiş olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de dava dilekçesinin bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının asıl talebinin murisinin kaza geçirdiği 13.10.2000 tarihine kadar çalıştığının tespiti istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.Dolayısıyla hatalı değerlendirme ile davanın reddine karar verilmiş olup bu karar usul ve yasaya aykırıdır.
Yapılacak iş, davalı işyerine ait dönem bordrolarını ve işyeri dosyasını getirtmek, davalı işyerinin 506 sayılı Yasa kapsamına alınma tarihi ile tespiti istenen dönem içerisinde Kurum müfettişlerince yapılan bir inceleme olup olmadığını sormak, öncelikle bordro tanıklarını dinlemek, gerek görüldüğü takdirde Kurumdan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip, sonucuna göre karar vermek gerektiği” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma kararını uyulmasına karar verilmiştir.
Bozma ilamında açıkça, davacıların talebinin murislerin 05.09.1997- 13.10.2000 tarihleri arasındaki hizmet tespitine ilişkin olduğu açıklanmıştır.
Mahkemece, bozmaya uyulduğu halde, bozma gerekleri yerine getirilmemiştir. 09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır.
Yapılacak iş, 05.09.1997- 13.10.2000 tarihleri arasına ilişkin dönem bordroları getirtilerek bordro tanıklarını dinlemek, gerek görüldüğü takdirde Kurumdan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak, ceza soruşturması ile ilgili belgeler ve açılmışsa ceza dosyası istenerek davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilmek suretiyle tüm deliller birlikte değerlendirilip, sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 23.05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.