MAHKEMESİ :İş Mahkemesi



Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R


Dava, davacının 07/09/2002-03/09/2011 tarihleri arasında davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabul ve kısmen reddine, davacının davalı şirket adına 1006661.027 sicil sayılı dosyada işlem gören işyerinde hizmet akdine dayalı ve günün asgari ücreti ile 15.01.2003-05.07.2010 tarihleri arasında 2691 gün, 11.12.2010 – 03.09.2011 tarihleri arasında 262 gün olmak üzere toplam 2953 gün çalıştığınn tespitine, davacının 01.01.2008 tarihinden önceki çalışma süresinin sadece prim ödeme gün sayısına dahil edilerek sigortalılık süresinin başlangıcının ise 18 yaşını dolydurduğu 01.01.2008 tarihi olarak esas alınması gerektiğine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliğinin kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Somut olayda, bordro tanıklarının dava konusu dönemin tamamında çalışmalarının bulunmadığı, davalı işyerinin yanında nakliye komisyonculuğu işyeri bulunduğunu söyleyen tanık ...."ın işyeri adresinin .......... Bulvar, No 10/A olduğu, davalı işyerinin adresinin ise ....B Blok, ....Bulvarı, 4. Ada, 2. Tip No 4 olduğu, bu iki işyeri adresinin birbirine yakın olduğunu gösteren herhangi bir kanıtın dosya kapsamında bulunmadığı anlaşıldığından davacının çalışmalarının tespiti bakımından dava konusu dönemin tamamında çalışması bulunan bordro tanıklarının ve davalı işyerine komşu olduğu mahkemece tespit edilen komşu işyeri tanıklarının beyanları alınmadan, davacının yaşı itibariyle dava konusu dönemde öğrenci olup olmadığı araştırılmadan ve davalı işyerinin iç ve dış lastik imalatı işyeri olduğu göz önünde bulundurularak davacının yaşında bir kız çocuğunun bu işyerinde sekreter olarak veya fatura ve tahsilat işinde çalışıp çalışamayacağı hususu yeterince değerlendirilmeden eksik araştırma ve inceleme ile sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, dava konusu edilen döneme ait dönem bordrolarını getirtip dönem bordrolarında ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle söz konusu işyerine komşu işyerlerini tespit edip bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, davacının yaşı itibariyle dava konusu dönemde öğrenci olup olmadığını araştırmak, davalı işyerinin iç ve dış lastik imalatı işyeri olduğu göz önünde bulundurularak davacının yaşında bir kız çocuğunun bu işyerinde sekreter olarak veya fatura ve tahsilat işinde çalışıp çalışamayacağını belirlemek ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra davacının çalışmasının sürekli çalışma olduğu anlaşılırsa sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan...Oto Lastik Kaplama San.Tic. Ltd. Şti."ne iadesine
25/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.