Danıştay 4. Daire 2019/5677 Esas 2022/3254 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/5677
Karar No : 2022/3254

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av.....

KARŞI TARAF (DAVACI) : .... Şirketi
VEKİLİ : Av. ....
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:...., K:.... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, 2011 yılında düzenlemiş olduğu satış faturalarının sahte olup komisyon karşılığında düzenlendiğinin tespit edildiğinden bahisle, davacı hakkında düzenlenen ... tarih ve .... sayılı Vergi Tekniği Raporunda yer alan verilerin esas alınması suretiyle takdir komisyonunca takdir edilen matraha göre 2011/1-3, 4-6 ve 7-9 dönemleri için yapılan vergi ziyaı cezalı geçici vergilerin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... Vergi Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; takdir komisyonlarının, mükelleflerin dönem matrahlarının takdirinde her türlü araştırma, inceleme yapmaları idarece veya denetim elemanlarınca düzenlenen raporları dayanak almaları mümkün ise de; olayda, incelemenin takdir komisyonunca değil zaman aşımı süresi dolduktan sonra vergi müfettişince yapılmış olması, bu tür durumlarda takdire sevk ile zaman aşımının durduğunun kabulüne olanak bulunmaması karşısında, 2011 yılında meydana gelen vergiyi doğuran olay nedeniyle tarh edilen verginin ve kesilen cezanın, tarh zamanaşımı süresinin dolduğu 31/12/2016 tarihi geçirildikten sonra düzenlenen ... tarih ve .... sayılı Vergi Tekniği Raporundaki tespitler done olarak dikkate alınmak suretiyle ... tarih ve ... sayılı takdir komisyonu kararları ile belirlenen matrah üzerinden tarh edilen ve 30/12/2017 tarihinde tebliğ edilen uyuşmazlık konusu vergilerin tarh zaman aşımına uğramış bulunduğu, bu nedenle hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare vekili tarafından, davacı şirket hakkında yapılan iş ve işlemlerin yerinde olduğu, olayda zamanaşımı bulunmadığı, verilen kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Öncelikle, takdir komisyonu kararına göre yapılan tarhiyatlarla ilgili uyuşmazlıklarda zaman aşımı ile ilgili hususların çözümünde, genel ilke olarak takdir komisyonuna sevkle tarh zaman aşımının durduğunun kabulü gereklidir. Öte yandan, mevcut vergi incelemeleri tamamlanmadan da takdire sevk işleminin bu kapsamda yapılabileceği ve tamamlanan inceleme sonucunda elde edilen bilgi ve verilerin takdir komisyonunca da değerlendirilebileceği tabiidir. Bu haliyle Vergi Dava Dairesince işin esasının incelenmesi suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmekteyse de, davacı hakkında aynı vergi tekniği raporu gereğince tarh edilen 2011 yılı kurumlar vergisi tarhiyatına karşı açılan davada ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla temyize konu karardaki aynı gerekçe ile davanın kabulü ile kurumlar vergisinin kaldırılmasına karar verildiği, yine 2011/10-12 dönemi kurum geçici vergisi tarhiyatına karşı açılan davada ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla temyize konu karardaki aynı gerekçe ile davanın kabulü ile kurum geçici vergisinin kaldırılmasına karar verildiği, anılan kararlara davalı idarece yapılan istinaf başvurularının İstanbul Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... ve aynı tarih E:..., K:.... sayılı kararlarıyla reddedildiği, Vergi Dava Dairesinin söz konusu kararlarına davalı idarece yapılan temyiz başvurusunun da Danıştay Üçüncü Dairesinin 31/03/2022 tarih ve E:2019/1029, K:2022/1482, aynı tarih ve E:2019/1032, K:2022/1483 sayılı kararlarıyla onandığı, dolayısıyla dava konusu (2011 yılına ilişkin kurumlar vergisi tarhiyatının kaldırılması nedeniyle kurumlar vergisine mahsuben ödenen) kurum geçici vergisi tarhiyatlarının dayanağının kalmadığı anlaşılmakla, temyize konu Vergi Dava Dairesi kararında sonucu itibariyle hukuka aykırılık bulunmadığından, düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 113. maddesinde, "Zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkmasıdır. Zamanaşımı, mükellefin bu hususta bir müracaatı olup olmadığına bakılmaksızın hüküm ifade eder.", 114. maddesinde ise, "Şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması zamanaşımını durdurur. Duran zamanaşımı mezkur komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren işlemeye devam eder. Ancak işlemeyen süre her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamaz." denilmek suretiyle takdir komisyonu kararlarına istinaden yapılan re'sen tarhiyatlarda zamanaşımı hususunun olup olmadığının tespiti için takdir komisyonuna sevk tarihi, takdir komisyonu kararının vergi dairesine tevdi tarihi, ihbarnamenin tebliğ tarihi ve takdir komisyonunda geçen süreye (takdir komisyonuna sevk tarihi ile takdir komisyonu kararının vergi dairesine tevdi tarihi arasındaki süre) bakılarak karar verilmelidir.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30. maddesinde sayılan re'sen vergi tarhını gerektiren sebeplerin varlığı halinde vergi inceleme elemanlarınca ilgili dönem matrahı re'sen tarh edilebileceği gibi takdir komisyonuna sevk edilerek de söz konusu işlem yapılabilmektedir. Kanunun 74. maddesinde ise, takdir komisyonlarının görevlerini yaparken takdir sebeplerinin bulunup bulunmadığını inceleyemeyeceği, hatalı gördüğü işlemlerde ilgili vergi dairesini yazı ile ikaz etmeye mecbur olduğu hükme bağlanmıştır. Bu itibarla, takdir komisyonu takdir nedenleri ile ilgili herhangi bir belirleme yapma veya değiştirme hakkına sahip değildir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, takdir komisyonu kararına istinaden yapılan tarhiyatlarla ilgili uyuşmazlıklarda zamanaşımı ile ilgili hususların çözümünde, genel ilke olarak takdir komisyonuna sevkle tarh zamanaşımının durduğunun kabulü gereklidir. Dolayısıyla, yalnızca takdire sevk tarihine bakılarak takdir komisyonuna sevkin, zamanaşımını durdurmak amacıyla yapıldığının bu çerçevede kabulüne imkan bulunmamaktadır. Mevcut vergi incelemeleri tamamlanmadan da takdire sevk işleminin bu kapsamda yapılabileceği ve tamamlanan inceleme sonucunda elde edilen bilgi ve verilerin takdir komisyonunca da değerlendirilebileceği tabiidir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının 2011 yılı vergi borçları için 07/12/2016 tarihinde takdir komisyonuna sevk edildiği ve böylece zamanaşımının durduğu, takdir komisyonunca ... tarih ve ... sayılı vergi tekniği raporuna dayanılarak, 29/12/2017 tarihinde matrah takdir edilip karar verildiği, takdir komisyonu kararına istinaden tarh edilen vergi ve cezalara ilişkin ihbarnamelerin 29/12/2017 tarihinde düzenlendiği ve 30/12/2017 tarihinde tebliği üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, tarh zamanaşımı süresinin dolmasından önce yapılan takdire sevk işlemi, 213 sayılı Kanunun 114. maddesi uyarınca işlemeye devam eden tarh zamanaşımı süresini durduracağından işin esası incelenerek karar verilmesi gerektiğinden Vergi Dava Dairesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.


KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:...., K:.... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 25/05/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.