MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ


Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen maddi ve manevi tazminat davasının kısmen kabulüne dair verilen hüküm hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelenmesi sonucunda; davacı ve davalılardan ... vekili ile davalı ..."in istinaf başvurularının reddi ile davalılar ..., ... ve ... hakkında karar verilmemiş olması nedeni ile kararın kaldırılarak bu davalılar hakkında davanın açılmamış sayılmasına, diğer davalılar yönünden maddi tazminat davasının kabulüne, manevi tazminat davasının kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar, 21/06/2012 tarihinde murisleri ..."nin vefat ettiğini, davalı ... Dede Derneği" nin olayın meydana geldiği yere kaçak elektrik hattı çektiğini, kaçak elektrik hattının davalı ... tarafından kullanılan ve ruhsat maliki diğer davalı ... olan... plakalı aracın geçtiği esnada koptuğunu, ölenin kabloları kenara çekmek isterken elektrik akımına kapılarak hayatını kaybettiğini, davalı ..."ın kontrol vazifesini ihmal ettiğini, ..."in aracın yüksekliğini hesap etmeden gerekli tedbiri almadan davaya konu olay yerinden tedbirsiz ve dikkatsizce geçtiğini, davalı ..."in araç sahibi olduğunu, davalı ..."nin davaya konu kazanın meydana gelmesine neden olan kaçak hattı bizzat kurduğunu, davalı ..."ın da bu kaçak hattın tamirini yaptığını, davalı ... ..."nin ise muhtar olarak köyde kaçak elektrik kullanılmasına rağmen buna engel olmaması nedeniyle sorumlu olduğunu belirterek davacılar ... için 50.000,00 TL, ... için 50.000,00 TL, ... için 25.000,00 TL, ... için 25.000,00 TL, ... için 100.000,00 TL, ... için 75.000,00 TL, ... için 75.000,00 TL olmak üzere toplam 400.000,00 TL manevi tazminata, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik davacılar ... için 1.000,00 TL, ... için 1.000,00 TL, ... için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatına karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalı ..., kazadan dolayı hiçbir kusuru olmadığını, hattı kendisi kurmadığı gibi kendisinden izin ve onay alınmadığını, olayın meydana geldiği yer ile ilgili bir ihbar gelmediğini, müteveffanın topraklama kablosunu ayırt edebilecek bilgi ve deneyime sahip olacak yaşta olduğunu, kabloyu tutarak kusurlu davrandığını, davacıların tazminat taleplerinin fahiş olduğunu ileri sürerek davanın reddini dilemiştir.
Diğer davalılar da; kusurları bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini dilemişlerdir.
İlk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporları neticesinde meydana gelen olayda davalılardan ..."nin %50, davalı ..." ın %20, davalı ..." nin %10, davalı ..."in %10, müteveffanın %10 oranında kusurlu olduğuna kanaat getirilerek davanın maddi tazminat yönünden kabulü ile, 178.051,86 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği, ... elektrik Dağıtım A.Ş, ..., ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 36.979,50 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği, ... elektrik Dağıtım A.Ş, ..., ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 6.905,95 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulüne, 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 30.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 30.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ..., ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 20.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ... "ye verilmesine; 20.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ... "ye verilmesine; 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ..., ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ... ... "ye verilmesine; 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ..., ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ... ... "ye verilmesine karar verilmiş, ayrıca davacılar tarafından davalılardan ..., ... ve ... hakkındaki davanın takip edilmediğinin belirtilmesi nedeni ile bu davalılar hakkındaki davanın iş bu davadan tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydedilmesine karar verilmiş, anılan hüküm davacılar, davalı ... ve davalı ... tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, ilk derece mahkemesince hükmedilen manevi tazminat miktarlarının yerinde olduğu kanaatiyle davacıların istinaf taleplerinin reddine, kararı istinaf eden davalılar yönünden ise, somut olayda hesaplanan maddi tazminat miktarının müteveffanın adına kayıtlı arazi miktarlarına uyumlu şekilde hesaplandığı, hesaplamanın hukuka uygun olduğu, bu nedenlerle davalıların istinaf taleplerinin reddine; ilk derece mahkemesi tarafından davalılardan ..., ... ve ... yönünden davanın takipsiz bırakılmasına rağmen bu davalılar yönünden davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken bu hususa değinilmemesinin hatalı olduğu belirtilerek kararın bu sebeple kaldırılarak; davalılar ..., ... ve ... yönünden davanın açılmamış sayılmasına, davanın maddi tazminat yönünden kabulü ile, 178.051,86 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği, ... elektrik Dağıtım A.Ş, ..., ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 36.979,50 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği, ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 6.905,95 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulüne, 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 30.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 30.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ..., ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ..."ye verilmesine; 20.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ... "ye verilmesine; 20.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik
Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ... "ye verilmesine; 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ..., ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ... ... "ye verilmesine; 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 21/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Kültür ve Yaşatma derneği , ... elektrik Dağıtım A.Ş, ... , ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak Davacı ... ... "ye verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı ..."ın sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davalı ..." ın maddi tazminat yönünden temyiz itirazlarına gelince,
Uyuşmazlık, davalı ... açısından kusursuz sorumluluğuna dayalı olarak açılan maddi ve manevi tazminat davasına ilişkindir.
TBK"nun 53/3. (BK."nun 45/2) maddesinde; “Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar” ölüm halinde uğranılan zararlardan biri olarak açıklanmıştır. Bu kayıpların tazmini uygulamada destekten yoksun kalma tazminatı olarak ifade edilmiştir. Tazmin edilecek zarar destek zararıdır. Destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin davalarda, maddi tazminatının hesabı ölüm olayı gerçekleşmeseydi ölenin muhtemel yaşam süresi, muhtemel çalışma ve destek olma süresi, destekten yoksun kalanların muhtemel yaşama süresi, destek alabilme süreleri, gelir durumları gibi unsurlara bağlıdır. Desteğin gelir durumu, destek miktarının saptanması bakımından önemli bir ölçüdür. Ölenin geliri saptanırken, ölüm anına kadarki kazanç durumunun belirlenmesi gerekmektedir. Buradan hareketle ölenin destek olacağı gelecekteki süre içerisinde kazanması muhtemel geliri saptanacaktır. Bunun yanında desteğin gelirine esas olan kazanç unsurunun sürekli olması gerekmektedir.
Somut olayda; destek çiftçi olup, mahkemece ölenin gelirinin belirlenmesi için çiftçilik kayıt sisteminden bilgiler getirilmiş, ölenin 13 adet taşınmazın kullanımı için babasına muvafakat verdiği belirlenmiştir. İlçe Tarım İl Müdürlüğü"nden gelen yazı cevabında ölenin adına kayıtlı 132.773 m2 olan arazilerin sulu tarıma uygun 48.338 m2 olan arazilerin yıllık gelirinin 10. 392 TL; kuru tarıma uygun 84,435 m2 olan arazilerin yıllık gelirinin 16.718 TL olarak hesaplanmış, aktüerya bilirkişi raporunda gelen bu yazı cevabına göre yıllık gelir 27.110,00 TL alınıp, belirlenen bu miktarın asgari ücretin 1.736 katı olduğu tespit edilerek hesaplama bu oran dikkate alınmak suretiyle yapılmıştır. Davalı ... ölenin gelirinin tespit edilme yönteminin denetime açık olmadığını belirterek rapora itiraz etmiş, ne var ki mahkemece itirazlar karşılanmadan iş bu rapor hükme esas alınarak karar verilmiştir.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken, gelir olarak desteğe ait olan tarım arazilerinin geliri esas alınmıştır. Destek çiftçi olup, emek ve mesaisini bu işte kullanmaktadır. Desteğin ölümünden sonra da bir işçi tutmak suretiyle arazilerin işlenmesi işinin devam ettirilmesi mümkün olduğuna göre desteğin ciftçilik işinden elde ettiği tüm gelir yerine bu gelirin elde edilmesinde desteğin kişisel katkısı belirlenip bu miktar üzerinden destek zararının belirlenmesi gereklidir. Bu belirlemenin mümkün olmaması durumunda asgari ücret üzerinden hesaplama yapılmalıdır. Bu nedenlerle hangi yıl verileri esas alınarak hesaplandığı belli olmayan ve denetime açık olmayan İlçe Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü"nden gelen yazı cevabı esas alınarak yapılan hesaplama hatalı olmuştur.
O halde mahkemece yapılacak iş, konusunda uzman bilirkişiden rapor alınmak suretiyle desteğin tarım arazilerinden gelir elde edilmesindeki kişisel katkısının belirlenerek bu miktar esas alınıp hesaplama yapılması, kişisel katkının belirlenememesi halinde asgari ücret üzerinden hesaplama yapılmasından ibarettir. Mahkemece eksik inceleme ile verilen karar usul ve yasaya aykırılık oluşturmaktadır. Karar bu nedenlerle bozulmalıdır.
3- Davacılar iş bu davada maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuş, 16.05.2017 tarihli dilekçelerinde davalılar ..., ... ve ... hakkındaki davayı takip etmeyeceklerini bildirmişlerdir. İlk derece mahkemesince, bu davalılar yönünden davanın tefriki ile ayrı bir esasına kaydedilmesine karar verilmiş, yargılamaya devam olunarak temyize konu davanın davalıları hakkında karar verilmiştir. Bölge adliye mahkemesi tarafından ise, istinaf sebebi yapılmayan ve ayrı bir esasta kaydı bulunan davalılar ..., ... ve ... hakkında resen davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Bu durum kanunun açık hükmüne aykırılık teşkil etmekle birlikte ayrı bir esasa kaydı yapılmış davalılar hakkında iki ayrı davanın devam etmesine sebep olacaktır. Bu nedenlerle bölge adliye mahkemesinin bu yöndeki kararın kaldırılma nedeni usul ve yasaya aykırılık oluşturmaktadır.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."ın sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci ve üçüncü bentte açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK"nun 371. maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı ... yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 27.11.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.