Davacı ... ile davalı ... aralarındaki adi ortaklığın tasfiyesi davasına dair Çamardı Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi"nden verilen 17/05/2018 tarihli ve 2016/58 E.-2018/68 K. sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen 24/12/2018 tarihli ve 2018/6260 E.-2018/13150 K. sayılı ilama karşı davalı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı ile aralarında petrol istasyonuna ilişkin adi ortaklık sözleşmesi bulunduğunu, davalının sözleşme hükümlerine uymadığını, bu hususların belirlenmesi amacıyla mahkemece tespit yapıldığını, davalının işyerine almadığını, tespit tarihine kadar pompaların çalıştığı ve işyerine brüt 15.210,82 TL para girişinin olduğunun tespit edildiğini davalıya ihtarname gönderildiği halde sözleşmeye aykırılıklarının devam ettiğini, ortaklığın bir çok borcu olduğunu, ortaklığın bozulması nedeniyle zarara uğradığını belirterek; sözleşmenin iptaline, ortaklığın tasfiyesine, fazlaya ilişkin hakların saklı kalması kaydıyla borç miktarının % 50"si olan 16.794,63 TL"nin ilgili yerlere ödenmek üzere ve satışlardan elde edilen gelirin % 50"si olan 7.605,41 TL"nin satış yapıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline, ortaklık için öngörülen 5 yıl boyunca mahrum kalınan şimdilik 1.000,00 TL kârın davalıdan alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı; davacının iddialarının doğru olmadığını, davacı ve eşinin kendisini petrol istasyonuna almadığını, akaryakıt temin etmedikleri için istasyonun kapandığını, işçilerin maaş alamadığını, ortaklık sözleşmesi gereği ödeme yapılmadığını, gelir ve para işlerinin davacının eşi tarafından yapıldığını, mülk sahibi olan eşinin kira bedelini alamadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulü ile adi ortaklığın tasfiyesine, ortaklığın aktif değerler toplamı 24.658,37 TL"nin, ortaklık borcunun % 50"si 552,52 TL"nin davalıdan tahsiline, davacının zarar talebinin reddine karar verilmiş, hüküm süresi içerisinde davalı tarafından temyiz edilmiş ve Dairemizin 11.05.2016 tarihli ve 2015/8090 Esas - 2016/7543 K. sayılı sayılı ilamı ile ; uyuşmazlığın adi ortaklığın tasfiyesine ilişkin olup tasfiyenin kanunda belirtilen sıra ve yöntem izlenerek çözüme kavuşturulması gerekirken yazılı şekilde adi ortaklığın tasfiyesine karar verildiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; adi ortaklığın tasfiyesine, ortaklığın aktif değerler toplamı olan 24.658,37 TL"nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, şirketin 1.105,035 TL borcunun % 50" si olan 552,52 TL"nin davalıdan alınarak davcıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm Dairemizin 24.12.2018 tarihli ve 2018/6260 Esas, 2018/13150 Karar sayılı ilamı ile onanmıştır.
Davalı, Daire ilamına karşı karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
HMK 26.maddesi hükmüne göre, mahkeme tarafların iddia, savunma ve talepleri ile bağlıdır. Kural olarak mahkemenin talepten fazlasına veya başka bir şeye hükmetmesi olanak dışıdır. Açılan bir davada hakim istenilenden fazlasına veya başka bir şeye hükmedemez. Öğreti ve uygulamada taleple bağlılık olarak adlandırılan bu kural sadece sonuç istem yönünden değil, sonuç istemi oluşturulan her bir alacak kalemi yönünden de uygulanır.
Somut olaya gelince; Davacı dava dilekçesinde; sözleşmenin iptaline, ortaklığın tasfiyesine, fazlaya ilişkin hakların saklı kalmak kaydıyla borç miktarının % 50"si olan 16.794,63 TL"nin ilgili yerlere ödenmek üzere ve satışlardan elde edilen gelirin % 50"si olan 7.605,41 TL"nin satış yapıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline, ortaklık için öngörülen 5 yıl boyunca mahrum kalınan şimdilik 1.000,00 TL kârın davalıdan alınmasını talep etmiştir.
Hükme esas alınan 30.09.2017 tarihli bilirkişi raporunda; adi ortaklığın aktif değerinin hazır değerler, stoklar, demirbaşlar olmak üzere toplam değerinin 24.658,37 TL olduğu belirtilmiştir. Mahkemece bilirkişi raporu doğrultusunda adi ortaklığın tasfiyesine, ortaklığın aktif değerler toplamı olan 24.658,37 TL"nin, ortaklık borcunun %50"si 552,52 TL"nin davalıdan tahsili ile zarar talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacı, dava dilekçesi ile adi ortaklıktaki aktif değerin %50"sini talep etmesine rağmen mahkemece talep aşılmak suretiyle bilirkişice belirlenen aktif değerin tamamına hükmedilmiştir.
O halde, mahkemece yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular dikkate alınarak, taleple bağlılık kuralına aykırı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu yönüyle bozulması gerekmiştir.
Açıklanan nedenlerle, mahkeme kararının bu gerekçeler ile bozulması gerekirken, zuhulen onandığı Dairemizce bu defa yapılan yeniden inceleme sonucu anlaşıldığından; Dairemizin 24.12.2018 tarihli ve 2018/6260 Esas - 2018/13150 Karar sayılı onama ilamı kaldırılarak mahkeme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının karar düzeltme isteminin kabulü ile; Dairemizin 24.12.2018 tarihli ve 2018/6260 Esas - 2018/13150 Karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına ve hükmün yukarıda açıklanan gerekçeler ile davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde karar düzeltme isteyene iadesine, 28.11.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.