1. Hukuk Dairesi 2018/1521 E. , 2019/2572 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ...BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ ... HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS-ALACAK
Taraflar arasında görülen davada;
Davacılar, mirasbırakan anneleri ...’nın kök ... parsel sayılı taşınmazdaki 1/3 payını mirastan mal kaçırma amacıyla ve muvazaalı olarak 05.02.2007 tarihinde satış yolu ile davalılara temlik ettiğini, kök parselin ifrazı ile ... ve ... parsel sayılı taşınmazların oluştuğunu ileri sürerek dava konusu ... parsel sayılı taşınmazda temlike konu 1/3 payın tapu kaydının miras payları oranında iptali adlarına tescilini, olmadığı taktirde tenkisini; dava konusu ... parsel sayılı taşınmazın kamulaştırılması nedeniyle miras paylarına isabet eden şimdilik 2.000 TL bedelin kamulaştırma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini istemişlerdir.
Davalı ..., mirasbırakan annesinin paylaştırma amacıyla hareket ettiğini, çekişme konusu payı rayiç değerini ödeyerek satın aldığını, mirasbırakanın davacı ...’a da taşınmaz devrettiğini, kamulaştırılan kısım için alacak mevcut olmadığını belirterek davanın reddini savunmuş; aşamalarda satış bedelini elden peşin olarak ödediğini beyan etmiş; davalı ... vasisi ... aşamalarda, temlikin denkleştirme amaçlı olduğunu belirtip davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesince, kök ... parsel sayılı taşınmazın ifrazı ile oluşan dava konusu ... parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin mirasbırakan adına bloke edildiği, kamulaştırma bedelinin davalılara ödendiğinin kanıtlanamadığı, öte yandan mirasbırakan ...’nın mirasının paylaşılmadığı, mevcut taksim sözleşmesinin mirasbırakanın eşi ..."ın mirasına ilişkin olduğu, taksim sözleşmesinden sonra dava konusu kök ... parsel sayılı taşınmazın 1/3 payının davacı ... tarafından mirasbırakan ...’ya, dava dışı ... parsel sayılı taşınmazın da mirasbırakan ... tarafından davacı ...’a satış yolu ile temlikinin paylaşım olmadığı, kök ... parsel sayılı taşınmazda mirasbırakan ...’ya ait 1/3 payın davalılara temlikinin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesiyle ifrazla oluşan dava konusu ... parsel sayılı taşınmaz bakımından davanın kabulü ile iptal tescile karar verilmiş; tarafların istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince, dava konusu ... parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin mirasbırakana ödendiği, dava konusu ... parsel sayılı taşınmaz bakımından temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu şeklindeki kabulün doğru olduğu, ancak reddedilen kısımla ilgili hüküm kurulmadığı gibi temlike konu payı 1/3 olduğu halde davalılar adına kayıtlı 1/2’şer payın iptali şeklinde karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle tarafların istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava konusu ... parsel sayılı taşınmazla ilgili davanın reddine, ... parsel sayılı taşınmazla ilgili davanın kabulüne karar verilip yeniden iptal tescil hükmü kurulmuştur.
Karar, davalılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla,Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde tenkis ile kamulaştırma bedelinden pay oranında alacak isteklerine ilişkin olup; Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesinin kararı kaldırılarak kök ... parselin ifrazı ile oluşan dava konusu ... parsel sayılı taşınmaz bakımından iptal tescil isteğinin kabulüne, ... parsel sayılı taşınmazla ilgili kamulaştırma bedelinden kaynaklı alacak isteğinin reddine karar verilmiş ve karar davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yazılı şekilde karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur. Davalıların yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddine.
Hemen belirtilmelidir ki, harç kamu düzeni ile ilgili olup temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır.
Bilindiği gibi, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davalarda dava değeri, taşınmazın tümünün değeri üzerinden davayı açan mirasçı ya da mirasçıların miras payına isabet eden değer olup, bu değer üzerinden harca hükmedilmesi gerekir.
Somut olayda, dava konusu kök ... parsel sayılı taşınmazın tamamı ... adına kayıtlı iken 20.05.1991 tarihinde mirasbırakan ... ile taraflar adına intikalen tescil edilip aynı tarihli taksim işlemiyle 1/3’er paylarla davacı ... ile davalılar ... ve ... adlarına tescil edildiği, davacı ...’ın taksimen maliki olduğu 1/3 payı, 16.12.1992 tarihinde satış yolu ile mirasbırakan ...’ya temlik ettiği, ...’nın da çekişme konusu bu 1/3 payı 05.02.2007 tarihinde eşit paylarla davalılar ... ve ...’e satış yolu ile temlik ettiği, böylece adı geçen davalıların kök 283 parsel sayılı taşınmazda kadim hisseleriyle birlikte 1/2’şer oranda paydaş oldukları, bilahare kök ... parsel sayılı taşınmazın ifrazı ile dava konusu ... ve ... parsel sayılı taşınmazların oluştuğu, dava konusu ... parsel sayılı taşınmazın 1/2’şer paylarla davalılar adına ifrazen kayıtlı iken 26.05.2008 tarihinde tamamının kamulaştırma yolu ile dava dışı TEİAŞ Genel Müdürlüğü adına, dava konusu ... parsel sayılı taşınmazın ise 20.05.2008 tarihli ifraz işlemiyle 1/2’şer paylarla davalılar ... ve ... adlarına tescil edildiği, kamulaştırılan ... parselle ilgili alacak isteğinin reddine, ... parselle ilgili iptal tescil isteğinin kabulüne karar verildiği, iptal tescile karar verilen dava konusu ... parsel sayılı taşınmazın dava tarihi itibariyle keşfen saptanan arsa ve ağaç değerinin toplam 1.618.451,50 TL olup, taşınmazın 10.628,48 m2’lik kısmında tesis edilen irtifak bedeli olan 185.998,40 TL düşülünce taşınmazın tamamının değerinin 1.432.453,10 TL olduğu ve bu değerden temlike konu 1/3 paya isabet eden değerin 477.484,36 TL olup davacı tarafın bu miktar üzerinden harcı tamamladığı, davacıların 477.484,36 TL’den toplam ½ miras payına payına isabet eden değerin ise 238.742,18 Tl olup bu miktar üzerinden 16.308,47 TL nispi karar ve ilam harcına hükmedilmesi gerekirken Bölge Adliye Mahkemesince, karar ve ilam harcının 119.371,24 TL üzerinden 8.154,25 TL olarak değerlendirilip hüküm kurulması doğru değildir.
Ne var ki; bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden; ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi kararının hüküm kısmının harca ilişkin 3. fıkrasında yazılı “Alınması gereken 8.154,25 TL karar ilam harcı tam olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,” ifadesinin hüküm fıkrasından çıkarılarak yerine harca ilişkin 3. fıkra olarak “ Alınması gereken 16.308,47 TL nispi karar ve ilam harcından toplam 8.154,25 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 8.154,22 TL nispi karar ve ilam harcının davalılardan yarı yarıya tahsili ile Hazineye irat kaydına” ifadesinin yazılmasına, hükmün bu şekli ile 6100 sayılı HMK’nın 370/2. maddesi uyarınca DÜZELTİLEREK ONANMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 10.04.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.