22. Hukuk Dairesi 2019/7348 E. , 2019/21243 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: İŞE İADE
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, iş sözleşmesinin geçerli neden olmaksızın feshedildiğini belirterek feshin geçersizliği ve müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... Valiliği ... Proje Koordinasyon Birimi vekili, davalı işyerinde fesih tarihinden 30 dan az işçi çalıştığını, koordinasyon biriminin geçici olduğunu, kamu kaynaklarının gereksiz yere israf edilmemesi amacıyla personel azaltılması yoluna gidildiğini, iş sözleşmesinin 4. maddesine istinaden sözleşmenin kendiliğinden feshedildiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, davalı işverence yapılan feshin geçerli nedene dayanmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.Hüküm davalı ... Valiliği vekili tarafından kanuni süresi içinde temyiz edilmiştir.Kararın davalı ... Valiliği tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 7. (Kapatılan) Hukuk Dairesi" nin 05.12.2016 tarihli ilamı ile kararın, somut olayda davanın Siirt Valiliği"ne yöneltildiği, tüm dosya kapsamı ile ... Proje Koordinasyon Biriminin, Kalkınma Bakanlığı" nın taşra teşkilatı bulunmayan yerlerde kurulduğunun anlaşıldığı, gerek ... projesi gerekse sunulan Usul ve Esaslar başlıklı belge ile dosya kapsamından davanın Kalkınma Bakanlığı" na yöneltilmesi gerektiğinin anlaşıldığı, bu kapsamda davanın Kalkınma Bakanlığı" na yöneltilerek dava dilekçesi ve ekleri bakanlığa tebliğ edilmesi, davalı olarak bakanlığın vereceği cevap dilekçesi ve sunulması halinde delilleri de toplanarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği, mahkemece taraf teşkili sağlanmaksızın yazılı şekilde karar verilmesinin hatalı olup bozmayı gerektirdiği belirtilerek bozulmasına karar verilmiştir.Bozma ilamına uyan mahkemece, tanık anlatımları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek davanın kabulüne, feshin geçersilziğine ve davacının Kalkınma Bakanlığı" ndaki işine iadesine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:Kararı, davalılar vekilleri ayrı ayrı temyiz etmiştir.
Gerekçe:Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının iş sözleşmesinin belirli süreli kabul edilip edilemeyeceği ve dolayısıyla davacının iş güvencesi kapsamında olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu"nun 18. maddesi uyarınca işçinin iş güvencesi hükümlerinden yararlanabilmesi için belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışması gerekmektedir. Aynı Kanun"un 11. maddesinde "iş ilişkisinin belirli bir süreye bağlı olarak yapılmadığı halde sözleşme belirsiz sayılır. Belirli süreli işlerde veya belirli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir. Esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeleri belirli süreli olma özelliğini korurlar. Borçlar kanunundaki düzenlemenin aksine iş ilişkisinin süreye bağlı olarak yapılmadığı hallerde sözleşmesinin belirsiz süreli sayılacağı vurgulanarak ana kural ortaya konulmuştur. İş sözleşmelerinin belirsiz süreli olması asıl, belirli olması istisnadır. Yasa da belirli süreli işlerle belirli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak belirli süreli iş sözleşmesi yapılabilecektir. İş sözleşmelerinin belirsiz süreli olmasının asıl olmasının sonucu olarak belirli iş sözleşmesinin varlığını ileri süren taraf bunu ispatla yükümlüdür. Belirli iş sözleşmesinin varlığının kabulü için hangi durumların objektif sebep olarak kabul edilebeliceği İş Kanunu"nun 11. maddesinde örnek kabilinden sayılmıştır; işin niteliği gereği belirli süre devam etmesi, belirli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi, Kanun"da gösterilen bu nedenler tahdidi olarak değil, örnek kabilinden verilmiş; benzer hallerde belirli iş sözleşmesi kurulması imkanı açık tutulmuştur. 4857 sayılı Kanun"un 11. maddesinin 2 ve 3. fıkralarında zincirleme yapılan belirli süreli iş sözleşmelerinin esaslı bir nedene dayanması halinde belirli süreli olma özelliğini koruyacağı; aksi takdirde belirsiz süreli iş sözleşmesi sayılacağı düzenlenmiştir. Belirli süreli iş akdinin yapılmasının objektif nedeni varsa ve devam ediyorsa veya yeni bir neden ortaya çıkmışsa belirli süreli iş sözleşmeleri yenilenebilir şeklinde değerlendirilmelidir.Somut olayda; ... (Sosyal Destek Programı) uygulandığı illerde yerel dinamikleri harekete geçirerek yoksulluk, göç ve kentleşmeden kaynaklanan sosyal sorunları gidermek, değişen sosyal yapının ortaya çıkardığı ihtiyaçlara karşılık vermek, toplumsal dayanışma ve bütünleşmeyi güçlendirmek, toplumun dezavantajlı kesimlerinin ekonomik ve sosyal hayata daha aktif katılmalarını sağlamak amacıyla istihdam, sosyal içerme ve kültür, sanat ve spor alanlarındaki projeleri destekleyen program olarak tespit olunmuş, uygulama esas ve usulleri belirlenmiştir. Davacı ile çalışma dönemi içerisinde 02.05.2012 - 01.05.2013, 02.05.2013 - 01.05.2014 ve 02.05.2014 - 01.05.2015 tarih aralalıklarını içeren belirli süreli iş sözleşmeleri yapılmıştır. Bu sözleşmelerle davacının proje uzmanı olarak ve birer yıllık sözleşme yapıldığı belirgindir. Dosyaya sunulan 02.05.2015 tarihli tutanak ile de sözleşme süresinin en son 02.05.2015 günü sona erdiği ancak kurum içi işin tamamlanması için 31.05.2015 gününe kadar davacının çalışacağı tespit olunmuştur. Davacı proje bazlı olarak belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışmıştır. Her ne kadar ardarda belirli süreli iş sözleşmeleri yapılmış ise de projenin niteliği gereği belirli bir süre devam etmesi için esaslı neden mevcut olduğundan belirli iş sözleşmesinin yenilenmesi mümkündür.
Tüm dosya kapsamı ile taraflar arasında belirli süreli iş sözleşmesinin olduğu sözleşme konusu işin bir proje çalışması olduğu, görülen hizmetin proje çalışması olması nedeniyle iş ve süreyle sınırlı olduğu, süreklilik arz etmediği, davalı Bakanlık tarafından projenin devamına yönelik bir kararının bulunmadığı, bu kapsamda davacı ile davalı kurum arasında sözleşmenin yenilenmediği davacının davalı Bakanlık ile iş ilişkisinin bu şekilde sona erdiği anlaşıldığından davanın reddi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.Belirtilen nedenlerle 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
Sonuç:
1-... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi" nin ( İş Mahkemesi Sıfatıyla) 2017/91 esas, 2018/579 sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 44,40 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 16,70 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalı Siirt Valiliğinin yaptığı 107,45 TL ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının yaptığı 186,50 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalılara ödenmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 2.725,00 TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, kesin olarak 14.11.2019 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.