Danıştay 8. Daire 2022/213 Esas 2022/3315 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/213
Karar No : 2022/3315

Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1- (Davacı) ...Seyahat Kargo Turizm Taş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.
Vekili : Av. ...

2- (Davalı) ...Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. ...

İstemin Özeti : ...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının kısmen onanması, kısmen gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci ve İkinci Dairelerince 2575 sayılı Yasaya 3619 sayılı Yasayla eklenen Ek 1 maddesi hükmü uyarınca birlikte yapılan toplantıda işin gereği görüşüldü.
Dava; A1 yetki belgesi kapsamında otomobil ile şehirler arası yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan davacı şirkete ait iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline yönelik işlemlerin Zabıta Müdürlüğünce yerine getirilmesine ilişkin Edirne Belediye Encümeni 'nin ...tarih ve ...sayılı kararının ve bu kararın dayanağı olan A1 Yetki Belgesi ile yolcu taşımacılığı yapan firmaların, Edirne Merkez - ...Mahallesi'nde faaliyette bulunmalarını öngören ve bu firmalara ait araçların Edirne Belediyesi sınırları içinde geçecekleri güzergahları belirleyen 06.05.2009 tarih ve 2009/145-333 sayılı Belediye Meclis kararında değişiklik yapılarak firmaların ...Mahallesi'nin yanında Barutluk Mahallesi'nde de faaliyette bulunabileceklerine ilişkin Edirne Belediye Meclisi 'nin ...tarih ve ...sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Edirne İdare Mahkemesince; Edirne Belediye Meclisi 'nin ...tarih ve ...sayılı kararının iptali istemi yönünden; A1 yetki belgesi sahiplerinin, Edirne Belediyesi sınırları içerisindeki kalkış ve varış noktaları ile yolcu taşıma güzergahlarının trafik güvenliği ve yoğunluğu ile benzeri kıstaslar göz önüne alınarak davalı idarece tespit edilebileceği, bu tespitin sözü edilen belgenin kapsamını daraltmayacağı gibi yetki belgesinden kaynaklanan hakların kullanılmasına da engel teşkil etmeyeceği, kaldı ki yetki belgesinde yetki belgesi sahiplerinin kalkış ve varış noktalarının da belirtilmediği hususları dikkate alındığında dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine; Edirne Belediye Encümeni 'nin ...tarih ve ...sayılı kararının iptali istemi yönünden ise Başkan tarafından verilen iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptali yetkisinin Başkan olmadan toplanan Encümen Kararı ile Zabıta Müdürlüğü'ne verildiği, dolayısıyla yetki ve usûlde paralellik ilkesi gereğince Başkanın dahli olmadan iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptali yetkisinin, Zabıta Müdürlüğü'ne verilmesi nedeniyle dava konusu Encümen Kararında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacı şirketin A1 yetki belgesi ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunduğu, davalı idare tarafından A1 yetki belgeli şirketlerin Edirne sınırları içindeki çalışma yerleri ve yolcu taşıma güzergahlarının düzenlenmesi amacıyla ...tarih ve ......sayılı Belediye Meclis kararının alındığı, bu kararda A1 belgeli firmaların Edirne İli ...Mahallesi sınırları içerisinde faaliyette bulunmalarının öngörüldüğü ve bu firmaların Edirne Belediyesi sınırları içerisinde geçecekleri güzergahların belirlendiği, yine davalı idarece ...tarih ve ...sayılı Meclis kararı ile 06.05.2009 tarihli kararda; anılan firmaların ...Mahallesinin yanısıra ...Mahallesi sınırları içerisinde de faaliyet bulunmaları yönünde değişiklik yapıldığı, anılan kararlara istinaden Edirne Belediye Encümeni nin ...tarih ve ...sayılı kararı ile anılan mahallelerin sınırları içinde bulunmadığından bahisle davacı şirket tarafından A1 yetki belgesi ile bilet satış yazıhanesi olarak işletilen iş yerine ait iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline yönelik işlemlerin Zabıta Müdürlüğünce yerine getirilmesine karar verildiği, Edirne Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı işlemi ile ruhsatın iptal edilmesi hususunun başkanlık makamı onayına sunulduğu ve belediye başkanı yardımcısı imzası ile işlemin onaylandığı, bunun üzerine Edirne Belediye Encümeni 'nin ...tarih ve ...sayılı kararının ve bu kararın dayanağı olan Edirne Belediye Meclisi 'nin ...tarih ve ...sayılı kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Temyize konu İdare Mahkemesi kararının, Edirne Belediye Meclisi 'nin ...tarih ve ...sayılı kararına ilişkin kısmının temyiz incelenmesi:
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmamaktadır.
Temyize konu İdare Mahkemesi kararının, Edirne Belediye Encümeni 'nin ...tarih ve ...sayılı kararına ilişkin kısmının temyiz incelenmesi:

İdare Mahkemesince, Başkan tarafından verilen iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptali yetkisinin Başkan olmadan toplanan Encümen Kararı ile Zabıta Müdürlüğü'ne verildiği, dolayısıyla yetki ve usûlde paralellik ilkesi gereğince Başkanın dahli olmadan iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptali yetkisinin, Zabıta Müdürlüğü'ne verilmesi nedeniyle dava konusu Encümen Kararında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.

İş yeri açma ve çalışma ruhsatlarının verilmesinde uygulanacak esas ve usûlleri düzenlemek amacıyla hazırlanan ve 10/08/2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'in "İşyeri açılması" başlıklı 6. maddesinde; "(Değişik birinci fıkra: 19/3/2007 – 2007/11882 K.) Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır. İşyeri ruhsatları yetkili idarelerin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından bu Yönetmelikte öngörülen sürede imzalanır; ruhsat için ayrıca, meclis veya encümen tarafından bir karar alınmaz..." düzenlemesine yer verilmiştir.
İş yerlerine ilişkin genel düzenlemeler uyarınca, iş yeri açma ve çalışma ruhsatının yetkili idarelerin en üst amiri ya da görevlendireceği yetkili tarafından verileceği, belediyelerde bu yetkinin belediye başkanı ya da görevlendireceği yetkili tarafından kullanılacağı, ruhsat için ayrıca meclis ya da encümen kararı alınmayacağı kurala bağlanmış bulunmaktadır.
İdare Hukukunun temel ilkelerinden biri olan yetki ve usûlde paralellik ilkesi uyarınca, kanunda aksine bir düzenleme veya değişiklik yapılmadıkça, bir işlemin tesisinde uygulanan yetki ve usûl koşullarının aynı işlemin geri alınması ve kaldırılması işlemlerinde de aynen uygulanması zorunludur. Anılan Yönetmelik'te, ruhsatın verilmesi bakımından yetkiyi kimin kullanacağı gösterilmişse de ruhsatın iptali bakımından açık bir kurala yer verilmemiştir. Bu durumda, yetki ve usûlde paralellik ilkesi gereğince, belediyenin ruhsatlandırma yetkisine sahip olduğu iş yerlerinin iş yeri açma ve çalışma ruhsatını iptal etme yetkisi, belediye başkanı ya da görevlendireceği yetkili tarafından kullanılabilecek, iptal için ayrıca meclis ya da encümen kararı alınmayacaktır.
Dosyada yer alan bilgi ve belgelerden, davacı şirkete işyeri açma ve çalışma ruhsatının belediye başkan yardımcısı imzalı olarak verildiği, dava konusu Encümen kararının ise belediye başkan yardımcısı başkanlığında toplanarak alındığı, yine mahkemenin 18/02/2021 tarihli ara kararına cevaben davalı belediye tarafından verilen 12/04/2021 tarihli cevap yazısı ekinde bulunan ...tarih ve ...sayılı yazıdan Başkanlık Makamına direkt bağlı olduğu belirtilen birimler arasında sayılan Zabıta Müdürlüğü için belediye başkan yardımcısına yetki devri yapıldığı, kaldı ki yine aynı yazı ekinde bulunan ...tarih ve ...sayılı yazıdan davaya konu Encümen Kararına istinaden alınan ruhsat iptalinin belediye başkanının onayına sunulduğu ve belediye başkanı tarafından onaylandığı görülmekte ise de, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesi gereği işyeri ruhsatları için ayrıca, meclis veya encümen tarafından bir karar alınamayacağından ruhsat iptaline yönelik olarak alınan encümen kararında bu yönüyle hukuka uyarlılık bulunmamakta olup sonucu itibariyle yerinde görülen mahkeme kararının bu gerekçeyle onanması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle; ...İdare Mahkemesinin temyize konu kararının, Edirne Belediye Encümeni 'nin ...tarih ve ...sayılı kararına ilişkin kısmı yönünden verilen iptale ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, Edirne Belediye Meclisi 'nin ...tarih ve ...sayılı kararına ilişkin kısmı yönünden verilen davanın reddine ilişkin kısmının ise onanmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 17/05/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.