Danıştay 9. Daire 2021/3083 Esas 2022/1925 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2021/3083
Karar No : 2022/1925

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, … Kömür Demir İnşaat Nakliyat ve Petrol Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketinden alınamayan 2005 ve 2006 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kurumlar vergisi, katma değer vergisi, vergi ziyaı cezası, özel usulsüzlük cezası ile gecikme faizinden oluşan kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen … tarih ve … ilâ … takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararına uyarak yeniden incelemek suretiyle; davacının 04/01/2005 tarihinde tescil edilen şirket ana sözleşmesi ile kanuni temsilci seçildiği ve 28/01/2009 tarihli ortakları kurulu kararı ile şirket ortaklığı ve yöneticiliğinden ayrıldığı, şirket hakkında vergi ziyaı cezalı olarak tarh edilen 2006 yılı kurumlar vergisi, 2006/Nisan-Haziran dönemi geçici vergi, 2005/Kasım, Aralık ve 2006/Mayıs-Ekim dönemleri katma değer vergisi ile 2005/Kasım ve 2006/Mayıs dönemleri için kesilen özel usulsüzlük cezalarının uzlaşma ile kesinleşmesi ve ödenmemesi üzerine şirket adına düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin 15/02/2011 tarihinde, … tarih ve … sayılı ödeme emrinin ise 06/03/2012 tarihinde tebliğ edildiği, yapılan mal varlığı araştırması neticesinde şirkete ait haczedilebilir herhangi mal, hak veya alacak tespit edilememesi üzerine asıl borçlu şirketten tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan vergi borcunun sorumlu olduğu dönemler göz önünde bulundurularak kanuni temsilci sıfatıyla davacıdan tahsili için düzenlenen dava konusu ödeme emirlerinin hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:Ödeme emri içeriği borçların zamanaşımına uğradığı, davacının, şirket ortağı olmadığı dönemde varılan uzlaşma üzerine ödenmeyen borçlardan sorumlu olmayacağı iddialarıyla kararın bozulmazsı istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı adına, … Kömür Demir İnşaat Nakliyat ve Petrol Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketinden alınamayan 2005 ve 2006 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kurumlar vergisi, katma değer vergisi, vergi ziyaı cezası, özel usulsüzlük cezası ile gecikme faizinden oluşan kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen … tarih ve … ilâ … takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un olay tarihinde yürürlükte bulunan 55. maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, Kanun'un 58. maddesinde ise kendilerine ödeme emri tebliğ olunanların, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zaman aşımına uğradığı hakkında itirazda bulunabileceği hüküm altına alınmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 10. maddesinde, tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükellef veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı ifade edilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay Üçüncü Dairesince, davacının 213 sayılı Yasa'nın 10. madde hükmü uyarınca sorumluluğu değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre yeniden karar verilmek üzere verilen bozma kararına uymak suretiyle, Vergi Mahkemesince, asıl borçlu şirketten tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan vergi borcunun sorumlu olduğu dönemler göz önünde bulundurularak kanuni temsilci sıfatıyla davacıdan tahsili için düzenlenen dava konusu ödeme emirlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
Dosyanın incelenmesinden, şirketin 2005 yılı hesaplarının incelenmesi sonucu düzenlenen … tarih ve … sayılı vergi inceleme raporu uyarınca sahte fatura kullandığından bahisle 2005/Kasım, Aralık dönemlerine ilişkin olarak vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatı yapıldığı, 2005/Kasım dönemi için özel usulsüzlük cezası kesildiği, 14/09/2010 tarihinde yapılan tarhiyat ve kesilen özel usulsüzlük cezasına ilişkin uzlaşma sağlandığı, şirket hakkında mükerrer kaydedilen bir fatura için 2006 yılına ilişkin olarak yapılan cezalı kurumlar vergisi ve geçici vergi tarhiyatıyla birlikte yine sahte fatura kullanımı nedeniyle 2006/Mayıs-Ekim dönemleri için yapılan cezalı katma değer vergisi tarhiyatlarının ve 2006/Mayıs dönemi için kesilen özel usulsüzlük cezasına ilişkin 29/03/2011 tarihinde uzlaşmaya varıldığı, uzlaşılan vergi borcunun vadesinde ödenmemesi nedeniyle şirket adına ödeme emirlerinin düzenlenip, usulüne uygun olarak kesinleşmesi üzerine şirketten tahsil imkanı bulunmayan amme alacaklarının kanuni temsilci sıfatıyla davacıdan tahsili amacıyla söz konusu ödeme emrinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
Davacının sorumluluğu, kanuni temsilciliği döneminde beyanname verilmemesi, beyan edilen bir borcun ödenmemesi veya yapılan inceleme sonucu eksik beyanda bulunulduğunun tespiti halinde sözkonusu olabileceğinden, davacının, kanuni temsilcilik sıfatının 28/01/2009 tarihli yönetim kurulu kararıyla sona ermesinden sonra görev yapan yöneticilerce uzlaşmaya varılarak ödenmeyen vergi borcundan sorumlu tutulamayacağı açıktır.
Bu nedenle, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesi uyarınca asıl borçlu şirketten tahsil edilemeyen 2005 ve 2006 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kurumlar vergisi, katma değer vergisi, vergi ziyaı cezası, özel usulsüzlük cezası ile gecikme faizinin tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına düzenlenen … tarih ve … ilâ … sayılı ödeme emirlerinde ve davayı reddeden Mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.