21. Hukuk Dairesi 2016/2769 E. , 2017/4834 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının gerçek ücreti üzerinden tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacı ve davalılardan Kurum vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının davalı işverene ait işyerinde en son aylık 1000 TL net ücretle, 15.11.2006 ile 30.05.2008 tarihleri arasında geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışmasının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de; bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtayın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının davalı ... Sağl.Hizm. Ltd. Şti. unvanlı 1132366 sicil numaralı işyerinden 06.10.2007-31.05.2008 tarihleri arasında çalışmasının bildirildiği, işyerinin 01.08.2006 tarihinde yasa kapsamında alındığı, dönem bordrolarının getirtildiği, emsal ücret araştırmasının yapıldığı, tanıkların dinlendiği anlaşılmaktadır.
1- Somut olayda, hizmet tespiti bakımından; mahkemece dinlenen bordro tanıkları ile komşu işyeri tanığı olarak tespit edilen tanıkların davacıyı tanımadıklarını,çalışması konusunda bilgi sahibi olmadıklarını beyan ettiği, davacının çalışmasını doğrulayan davacı tanıklarının ise yerleşik Yargıtay içtihatlarında belirtilen tanık niteliğinde olmadığı buna göre mahkemece karar altına alınan şekilde çalışmanın kanıtlanamadığı anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, dönem bordrolarında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak,bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği taktirde ,Sosyal Güvenlik Kurumu,zabıta,maliye ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları veya işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde beyanlarını almak ,davacının askerlik yapıp yapmadığını ,sevk ve terhis tarihlerini ilgili askerlik şubesinden sormak, toplanacak delillere göre karar vermekten ibarettir.
2- Ücret tespiti bakımından ise, iş makinesi operatörü olarak davalı işyerinde çalıştığını beyan eden davacı,ücretinin 1000 TL olduğunu iddia etmektedir. Mahkemece, asgari ücret üzerindeki çalışma iddialarının yazılı belgelerle ispatlanacağı hususu gözardı edilerek sonuca gidilmesi yerinde olmamıştır. Salt tanık beyanları ile davacının ücretinin asgari ücretin üzerinde olduğunun kabulü de mümkün değildir.Yapılacak iş, davalı işyerinden ücret bordrolarını istemek, işverenin bordrolarında kayıtlı diğer işçilerin beyanına başvurmak, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, aynı işi yapan işyerlerinden, gerektiğinde ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yaparak, elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, temyiz eden tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya iadesine 05/06/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.