MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... İş ile İstanbul 19. İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, iş kazasında kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
İstanbul 19. İş Mahkemesince, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5. maddesi dayanak tutularak ... Sosyal Güvenlik Merkezi Müdürlüklerinin İş Mahkemeleri açısından ... Adliyesi yargı sınırları içerisinde olduğu, davalının işyeri adresinin de ... Adliyesi yargı çevresi içerisinde olması sebebiyle ... İş Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... İş Mahkemesi ise davaya konu iş kazası ... ilçesinde meydana gelmiş olup, davacının çalıştığı işyeri de ... ilçe sınırları içerisindedir. Dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen ... ... ortaklığının müşterek adresi ...; SGK Başkanlığının adresi ".../..." davacının adresi ise ".../..." olarak gösterilmiştir. Gerek davacının, gerek davalıların, gerek işyerinin ve gerekse kazanın meydana geldiği yerin adresi ... İş Mahkemesi sınırları içerisinde olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 447/2. maddesine göre "Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır" hükmü gereğince uyuşmazlığın 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 5 ve 15. maddeleri ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun yetkiye ilişkin hükümleri doğrultusunda çözüme kavuşturulması gerekir.
HMK"nın "Genel Kural" başlıklı 5. maddesine göre mahkemelerin yetkisi, diğer kanunlarda yer alan yetkiye ilişkin hükümler saklı kalmak üzere, bu Kanundaki hükümlere tabidir. Yetkiye ilişkin hükümleri saklı tutulan Kanunlardan birisi de 5521 sayılı İş mahkemeleri Kanunu"dur. 5521 sayılı Kanunun 5. maddesinde "İş Mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikâmetgahı sayılan yer mahkemesinde
bakılabileceği gibi işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşmeler muteber sayılmaz" hükmü yer almaktadır. Kanunun 15. maddesinde ise bu Kanunda sarahat bulunmayan hallerde Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı bildirilmiştir. Genel yetki kuralı dışında düzenleme öngörülmemiş olması karşısında, HMK"da yer verilen özel yetkiye ilişkin düzenlemelerin iş mahkemelerinin yetkisinin belirlenmesinde dikkate alınması gerekmektedir.
HMK"nın "Haksız Fiilden Doğan Davalarda Yetki" başlıklı 16.maddesine göre haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.
İş Mahkemelerinde açılacak davalarda özel Kanun niteliğindeki 5521 sayılı Kanunun yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanma önceliği bulunmakta ise de yine aynı Kanunun 15. maddesine göre bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde uygulanma yeri olan ve genel Kanun niteliğinde bulunan 6100 sayılı HMK"nın 16. maddesi ile sonradan getirilen ve 01.10.2011 tarihinden itibaren haksız fiil sonucu zarara uğrayanlara haksız fiilden kaynaklanan davalarını yerleşim yeri mahkemelerinde açma imkanı tanıyan hükmün; özel Kanun ile getirilen seçimlik yetkiyi Sosyal Hukuk Devletinin gereklerine ve "işçinin korunması temel ilkesine" uygun ve karşılaştırmalı hukuktaki benzerlerinde olduğu gibi işçi yararına genişlettiği kabul edilerek HMK"nın 16. maddesinin, 5521 sayılı Kanunun 5. maddesi ile tanınan seçimlik yetki kuralının yanında (ilaveten) uygulanması gerektiği kabul edilmelidir. Dairemizin yerleşen uygulaması bu yönde olduğu gibi, bu tür dosyaların temyiz incelemesini yapmakla görevli Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin yerleşmiş uygulaması (21. HD 2016/16068-2018/2901 vb) da aynı yöndedir.
Somut olayda, ikametgâh adresi İstanbul olan davacının HMK 16. maddesindeki seçimlik hakkını, yerleşim yerinde dava açarak kullanmasının, genel yetki kuralına uygun olduğu anlaşılmakla, uyuşmazlığın İstanbul 19. İş Mahkemesince görülüp çözümlenmesi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince İstanbul 19. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 12/03/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.