3. Hukuk Dairesi 2019/5820 E. , 2019/9914 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nde açtığı davada; davalı ile yapmış oldukları protokol ile plaj ve restaurant işetmeciliği konusunda anlaştıklarını, ödenmesi gereken kira bedelinden payına düşen kısmı davalıya ödediğini, ancak davalının ruhsat ile ilgili yasal prosedürleri yerine getirmediği için işletmenin faaliyete geçemediğini belirterek, ödediği kira bedelinin iadesini istemiştir.
Mahkemece; yapılan yargılama neticesinde taraflar arasında kira sözleşmesi bulunduğundan bahisle davaya bakma görevinin Sulh Hukuk Mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle 31/12/2015 gün ve 2015/657 E. 2015/572 K. sayılı kararı ile mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Görevsizlik kararı sonrası yargılama Bodrum 1.Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından yapılmış olup, mahkemenin 11/03/2016 gün ve 2016/145 E. - 2016/2189 sayılı kararı ile taraflar arasındaki ilişkinin kiracı-kiralayan ilişkisi olmayıp, davaya dayanak ""Protokol"" uyarınca adi ortaklığa ilişkin olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Dosya merci tayini için Yargıtay 20.Hukuk Dairesine gönderilmiş olup, 20.Hukuk Dairesinin 17/10/2016 tarih ve 2016/9376 E. - 2016/9182 K. sayılı kararı ile davacı ile davalı arasında kira ilişkisi bulunmadığı belirtilerek Bodrum 3.Asliye Hukuk Mahkemesi yargı yeri olarak belirlenmiştir.
Yargı Yerinin belirlenmesi sonrası davanın yargılaması görevli Bodrum 3.Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından yürütülmüş ve mahkemenin 14/05/2019 tarih ve 2016/575 E. - 2019/221 sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İş bu kararın, davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dava dosyası temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmiştir.
6100 sayılı HMK"nun 373/4 maddesi; "Yargıtayın bozma kararı üzerine ilk derece mahkemesince bozmaya uygun olarak karar verildiği takdirde, bu karara karşı temyiz yoluna başvurulabilir." hükmünü, Geçici 3/2 maddesi; "Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanunun 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Bu kararlara ilişkin dosyalar bölge adliye mahkemelerine gönderilemez." hükmünü içermektedir.
Yukarıda açıklanan yasa maddelerinin düzenleniş amacı, Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlara karşı Yargıtay yoluna başvurulmasını ve karar kesinleşinceye kadar kanun yolu denetiminin Yargıtay tarafından yapılmasını sağlamaktır.
Diğer bir anlatımla, Yargıtay’ın verdiği bozma kararları üzerine verilen kararların tekrar Yargıtay denetiminden geçmesi, başka bir deyişle Yargıtay kararının istinaf yolu ile denetlenmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta; Bodrum 3.Asliye Hukuk Mahkemesi ile Bodrum 1.Sulh Hukuk Mahkemesinin görevsizlik kararları sonrasında Yargıtay 20.Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen ilamı ile merci tayini yapıldıktan sonra, Yargıtay dosyadan elini çekmiştir. Bu aşamadan sonra, görevli Bodrum 3.Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından esasa ilişkin yargılama yapılıp, karar verilmiştir.
Aleyhine kanun yoluna gidilen karar, Bodrum 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin kararı olup, bu karar ile ilgili olarak Yargıtay’ın bir denetimi söz konusu değildir.
Bu itibarla, 14/05/2019 tarihinde verilen ve daha önce Yargıtay denetiminden geçmeyen kararın kanun yolu denetimi "İstinaf" olup, görevli mercinin Bölge Adliye Mahkemesi olduğu anlaşıldığından, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere ilk derece mahkemesine İADESİNE, 10/12/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.