MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir.
Davacı, mirasbırakan eşi ...’ın 4 parça taşınmazını davalı yeğenlerine yarı yarıya ölünceye kadar bakma akdi ile, 1 parça taşınmazını ise davalı yeğeni ...’e satış suretiyle temlik ettiğini, asıl amacın bakım olmadığını, devirlerin muvazaalı olduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tescilini, aksi takdirde tenkisini istemiştir.
Davalılar, taşınmazların bakım karşılığı verildiğini, muvazaanın söz konusu olmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, mirasbırakanın taşınmazlarını bakım karşılığında temlik ettiği, mal kaçırma amacının olmadığı, davalıların da bakım borcunu yerine getirdikleri gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; mirasbırakan ..."ın çekişme konusu ... ada ... parsel sayılı taşınmazı ile ..., .. ada ... ile ... ada ... parsel sayılı taşınmazlardaki 1/2"şer paylarının tamamını 16.03.2011 tarihinde ölünceye kadar bakma akdi ile yarı yarıya ölen kardeşi ..."in çocukları davalılar ... ve ..."a temlik ettiği, ayrıca ... ada ... parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payının tamamını da 1.000,00 TL bedelle davalı yeğeni ..."e satış suretiyle devrettiği, 1934 doğumlu mirasbırakanın 03.05.2011 tarihinde öldüğü geriye mirasçıları olarak davanın tarafları ile dava dışı kardeşleri ... ve ..."ın kaldığı anlaşılmaktadır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun (TBK) m. 611. maddesine göre ölünceye kadar bakıp gözetme sözleşmesi, taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükleyen bir akittir. Başka bir anlatımla ivazlı sözleşme türlerindendir. Bu sözleşme ile bakım alacaklısı, sözleşme konusu malın mülkiyetini bakım borçlusuna geçirme; bakım borçlusu da bakım alacaklısına yasanın öngördüğü anlamda ölünceye kadar bakıp gözetme yükümlülüğü altına girer (TBK m. 614 ).
Hemen belirtmek gerekir ki, bakıp gözetme koşulu ile yapılan temliki işlemin geçerliliği için sözleşmenin düzenlendiği tarihte bakım alacaklısının özel bakım gereksinimi içerisinde bulunması zorunlu değildir. Bu gereksinmenin sözleşmeden sonra doğması ya da alacaklının ölümüne kadar çok kısa bir süre sürmüş bulunması da sözleşmenin geçerliliğine etkili olamaz.
Kural olarak, bu tür sözleşmeye dayalı bir temlikin de muvazaa ile illetli olduğunun ileri sürülmesi her zaman mümkündür. En sade anlatımla muvazaa, irade ile beyan arasında kasten yaratılan aykırılık olarak tanımlanabilir. Böyle bir iddia karşısında, asıl olan tarafların akitteki gerçek ve müşterek amaçlarının saptanmasıdır. (TBK m. 19 ). Şayet bakım alacaklısının temliki işlemde bakıp gözetilme koşulunun değil de, bir başka amacı gerçekleştirme iradesini taşıdığı belirlenirse (örneğin mirasçılarından mal kaçırma düşüncesinde ise), bu takdirde akdin ivazlı (bedel karşılığı) olduğundan söz edilemez; akitte bağış amacının üstün tutulduğu sonucuna varılır. Bu halde de Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu"nun 1.4.1974 gün ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı olayda, uygulama yeri bulur.
Mirasbırakanın, ölünceye kadar bakıp gözetme karşılığı yaptığı temlikin muvazaa ile illetli olup olmadığının belirlenebilmesi için de, sözleşme tarihinde murisin yaşı, fiziki ve genel sağlık durumu, aile koşulları ve ilişkileri, elinde bulunan mal varlığının miktarı, temlik edilen malın, tüm mamelekine oranı, bunun makul karşılanabilecek bir sınırda kalıp kalmadığı gibi bilgi ve olguların göz önünde tutulması gerekir.
Somut olayda, mirasbırakanın temlik dışı 1 parça taşınmazının (... ada ... parsel"in 1/4 payı) değerinin 32.375,00 TL, davalılara devredilen taşınmazların değerinin ise 436.890,59 TL olduğu keşfen saptanmış olup, mirasbırakanın amacı kendisine baktırmak olsaydı malvarlığının tamamına yakınını vermek yerine daha azı ile yetinebileceğinden ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile makul karşılanabilecek sınırın aşıldığı, davalı ..."e yapılan satışın da gerçek olmayıp bedelsiz ve mirasçılardan mal kaçırma amaçlı olduğu anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca, davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
Davacının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine,15.05.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.