3. Hukuk Dairesi 2019/1777 E. , 2019/10264 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ADANA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 5. HUKUK DAİRESİ
MAHKEMESİ : ADANA 3. SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen menfi tespit davasında verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelenmesi sonucunda, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı kiraya veren ile 20/04/2011 tarihli kira sözleşmesi düzenlendiğini, davalı tarafından gönderilen yazı ile 976.259,53 TL kira bedelinin ödenmesinin istendiğini, ancak istenen kira bedellerinin yatırılmış olduğunu belirterek davalıya borcu bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davacıdan 976.259,53 TL talep edildiğini, ancak emanet hesaplarda 343.928,02 TL davacı alacağının bulunduğunu, bu alacağın borca karşılık takas mahsup yapılabileceğinin davacıya bildirildiğini, bu nedenle davalının davanın açılmasına sebebiyet vermediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne, davacının davalıya 976.259,53 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; Hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davalı ... vekilinin harca ilişkin temyiz itirazlarına gelince;
Harç konusu kamu düzenine ilişkin olup yargı mercilerince res"en dikkate alınır ve yargı harcından muafiyet 492 sayılı Harçlar Kanunu ile kurum veya kuruluşlarla ilgili yasal mevzuata göre belirlenir. 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu 56. madde (b) bendi hükmüne göre, üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleri genel bütçeye dahil kamu kurum ve kuruluşlarına tanınan mali muafiyetler, istisnalar ve diğer mali kolaylıklardan aynen yararlanırlar. Ayrıca, 492 sayılı Harçlar Kanunu 13. maddesinde harçtan muafiyet kapsamında olan işlemler sayılırken (j) bendinde Genel Bütçeye dahil idarelerin bu Kanunun (1) ve (3) sayılı tarifelerine giren bütün işlemlerinin harçtan muaf olduğu sayılmış olup, belirtilen Harçlar Kanunu (1) sayılı tarifede yargı harçları düzenlenmiştir.
Yukarıda açıklandığı üzere davalı üniversite açık yasa hükmü gereği yargı harçlarından muaf olup, İlk Derece Mahkemesince açıklanan bu düzenlemeye aykırı olarak, 66.688,29 TL harcın davalıdan tahsiline karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılması ve ilk derece mahkemesi kararının düzeltilerek onanması, HMK"nın 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA ve ilk derece mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 2 ve 4 nolu bentlerinin çıkartılarak yerlerine sırasıyla;
“2- Davalı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davacı tarafından yatırılan peşin harcın davacıya iadesine,
4- Davacı tarafından yapılan toplam 331,25 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine” bentlerinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 18/12/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.