Danıştay 6. Daire 2020/9413 Esas 2022/5218 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/9413
Karar No : 2022/5218


TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1-(DAVACI) …
2-(DAVALI) …Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF : 1- …Belediye Başkanlığı
2- …
İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, davalı idare tarafından iptale ilişkin kısmı ile yargılama giderleri ve vekalet ücretine ilişkin kısmı yönünden, davacı tarafından ise davanın reddine ilişkin kısmı yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İstanbul İli, Sultangazi İlçesi, …Mahallesi, … ada …parsel sayılı taşınmazda ruhsata aykırı imalat yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 31.322,88-TL idari para cezası verilmesine ilişkin …tarih ve … sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararı ile 17.966,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin …tarih ve … sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararlarının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince dava konusu işlemlerin iptali yolunda verilen kararın Danıştay Altıncı Dairesinin 19/09/2019 tarih ve E:2019/6422, K:2019/7743 sayılı kararı ile bozulması üzerine, bozma kararına uyularak, …tarih ve …sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararı yönünden süre aşımı sebebiyle davanın esasının incelenmesine olanak bulunmadığı, …tarih ve … sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararı yönünden ise, yapı ruhsatının hükümsüz sayıldığına yönelik bir idarece bir karar alınmadığı, dava konusu imalatların ruhsat süresinin dolmasından sonra gerçekleştirildiğine ilişkin önceki tarihlerde ayrıntılı bir şekilde düzenlenerek tutanağa bağlanan herhangi bir tespitin de bulunmadığı, bu durumda, dava konusu yapıda mevcut haliyle ruhsat ve eklerine aykırı bir imalatın bulunup bulunmadığı hususunda gerekli inceleme ve araştırma yapılmadan tesis edilen işlemin hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, …tarih ve … sayılı Encümen kararı yönünden davanın süre aşımı yönünden reddine, …tarih ve …sayılı Encümen kararının ise iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
1-Davacı tarafından; temyize konu kararın aleyhe kısmının bozulması istenilmektedir.
2-Davalı tarafından; davanın süresinde açılmadığı, ruhsat süresi dolduktan sonra kaçak olarak inşaata devam edildiği, ruhsatın hükümsüz olmasına dair ayrıca bir karar alınmasına gerek olmadığı, davacının avukat aracılığıyla temsil edilmemesine rağmen davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Davacının temyiz isteminin reddi, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının …tarih ve …sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararına ilişkin kısmının onanması, …tarih ve …sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararına ilişkin kısmının bozulması, kısmen bozma kararı üzerine yeniden verilecek kararda ise yargılama giderleri ve vekalet ücretinin yeniden değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
İstanbul ili, Sultangazi ilçesi, … Mahallesi, … sokak, … ada, … parsel, …kapı sayılı yerde mahallen yapılan kontrolde, …tarih ve … sayılı yapı ruhsatı bulunan binada ruhsat süresi içerisinde BK+ZK+1NK'ın yapıldığı, ruhsat süresinin dolmasından sonra kaçak olarak 2NK+3NK+4NK yapıldığı hususunun 17.04.2014 tarihinde davalı idare görevlilerince tespit edilerek aynı gün ve …sayılı yapı tatil tutanağının düzenlendiği, anılan tutanağa dayanılarak 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin 2. fıkrası uyarınca 31.322,88-TL para cezası verilmesine ilişkin …tarih ve …sayılı encümen kararı ile aynı maddenin 3. fıkrası uyarınca 17.966,00-TL para cezası verilmesine ilişkin …tarih ve …sayılı encümen kararının tesis edilmesi üzerine, söz konusu işlemlerin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT VE HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Davacının temyiz istemi yönünden;
İdare Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkün olup temyize konu kararın …tarih ve …sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararı yönünden bu sebeplerden hiçbiri bulunmamaktadır.
Davalı idarenin temyiz istemine gelince;
Anayasa'nın 40. maddesinin ikinci fıkrasında; Devletin, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorunda olduğu hükme bağlanmış, 125. maddesinin üçüncü fıkrasında da; 40. maddedeki düzenlemenin devamı niteliğinde, " İdari işlemlere karşı açılacak davalarda süre, yazılı bildirim tarihinden başlar. " hükmüne yer verilmiştir.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinin birinci fıkrasında, dava açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay'da ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu; ikinci fıkrasında, bu sürenin, idari uyuşmazlıklarda yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren başlayacağı; “Üst Makamlara Başvurma” başlıklı 11. maddesinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır. Yukarıda belirtilen Anayasa ve 2577 sayılı Yasa hükümleri karşısında; özel kanunlarında aksine bir hüküm bulunmadıkça, dava açma süresinin hesabında bireysel nitelikteki işlemlere karşı ilgililerin, bu işlemlerin kendilerine yazılı olarak bildirildiği tarihten veya öğrenme tarihinden itibaren yasal dava açma süresi içinde dava konusu edilebilecekleri açıktır.
Olayda, uyuşmazlığın çözümü ve yargılamada uygulanacak olan mevzuatın belirlenebilmesi için öncelikle dava konusu edilen işlem veya işlemlerin açıkça ortaya konulması ve bu işlemlerin doğru nitelendirilmesi önem arz etmektedir.
Bu kapsamda, dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından, …günlü ve … sayılı encümen kararı ile verilen idari para cezasının kaldırılması istemi ile 03.06.2015 tarihinde idareye başvuruda bulunulduğu, idare tarafından söz konusu başvurunun reddine ilişkin …tarihli ve ……sayılı yazının düzenlendiği, anılan yazının davacıya hangi tarihte tebliğ edildiğine ilişkin dosyaya herhangi bir belge sunulmadığı, bununla birlikte, dava dilekçesinin 13.10.2015 tarihinde Mahkeme kayıtlarına girdiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 2577 sayılı Yasanın 11. maddesi kapsamında, davacı tarafından 03.06.2015 tarihinde idareye yapılan itirazın reddine ilişkin olarak davalı idare tarafından tesis edilen 09.06.2015 tarihli işlemin davacıya tebliğine ilişkin dosyada herhangi bir belge bulunmadığından, anılan başvurunun 02.08.2015 tarihinde zımnen reddedildiğinin kabul edilmesi gerektiği, bu durumda, zımni ret tarihi itibarıyla başlayan dava açma süresinin 01.10.2015 tarihinde sona erdiği, davacının en geç bu tarihte dava açması gerekirken, 13.10.2015 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, temyize konu İdare Mahkemesi kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, davacı tarafın yargılama sürecinde avukat aracılığıyla temsil edilmemesine rağmen, İdare Mahkemesi kararında davacı lehine vekalet ücreti yönünden hüküm kurulduğu görülmüş olup, kısmen bozma kararı üzerine yeniden verilecek kararda yargılama giderleri ve vekalet ücreti hakkında yeniden değerlendirme yapılacağı tabiidir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine, davalının temyiz isteminin ise kabulüne,
2.Temyize konu …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının; …tarih ve … sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararına ilişkin kısmının ONANMASINA, …tarih ve … sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararına ilişkin kısmının ise BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 27/04/2022 tarihinde, mahkeme kararının, süre aşımı sebebiyle reddine ilişkin kısmı yönünden oybirliğiyle, anılan kararın iptale ilişkin kısmı yönünden oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY (X) :

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından İdare Mahkemesi kararının …tarih ve …sayılı Sultangazi Belediye Encümeni kararına yönelik kısmının onanması gerektiği oyu ile çoğunluk kararına katılmıyoruz.