Danıştay 13. Daire 2022/1745 Esas 2022/1904 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/1745
Karar No:2022/1904

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
2- … Taahhüt Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu [
VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ... Bölge Müdürlüğü'nce 02/08/2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 14 (İzmit) ve 17 (Sakarya) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Onarım ile Kar ve Buz Mücadelesi Yapım İşi” ihalesine yönelik olarak davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; dava konusu işlemde belirtilen 15 iddianın her birinin ayrı ayrı değerlendirilmesinden:
1. iddia yönünden yapılan incelemede, … A.Ş. tarafından müdahil şirket adına düzenlenen 26/07/2021 tarihli 2.400.000,00-TL tutarındaki geçici teminat mektubunun sunulduğu, söz konusu teminat mektubunun geçerlilik süresinin 31/03/2022 tarihi olduğu ve miktarının teklif bedelinin %3’ünü karşıladığı, ayrıca sunulan geçici teminat mektubunun standart forma uygun olduğu, üzerinde “4734 sayılı Kanun'un 34'üncü maddesi uyarınca, bu teminat mektubu her ne suretle olursa olsun haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.” ifadesinin ve banka yetkililerinin imzalarının bulunduğu görüldüğünden, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
2. iddia yönünden yapılan incelemede, müdahil şirket tarafından sunulan bilanço bilgileri tablosuna göre 2020 yılına ait bilanço verilerinden cari oranın, öz kaynak oranının ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının İdari Şartname’de bilanço oranları için istenilen kriterleri sağladığı, EKAP kayıtları ile uyumlu olduğu, yine iş hacmini tevsik etmek üzere teklif dosyası kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde, 2019 ve 2020 yıllarına ait gelir tablosu ve yapım işlerinden elde edilmiş ciro bilgilerini gösterir 13.****** TL tutarında faturaların sunulduğu, söz konusu tutarın, istekli tarafından sunulan teklif tutarı dikkate alındığında müdahil tarafından sunulan belgelerin güncellenmemiş hâli ile bile karşıladığı, bu çerçevede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgelerin İdari Şartname’de belirtilen asgari kriterleri sağladığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
3. iddia yönünden yapılan incelemede, müdahilin teklifi kapsamında sunduğu belgelerin incelenmesinden, şirket müdürünün olarak ... ve ... olduğu ve her iki şirket müdürünün de aynı zamanda şirketin ortağı olduğu, her iki ortağın münferiden teklif vermeye yetkili oldukları ve üzerinde ... Noterliği'nce 19/07/2021 tarihinde aslına uygunluğu onaylanmış ... ve ...’ya ait imza sirkülerinin bulunduğu, teklif mektubunun şirket müdürü ... tarafından imzalandığı, imza sirküleri ile teklif mektubundaki imzaların birbirleri ile uyumlu olduğunun anlaşıldığı, teklifin anılan istekliyi temsile münferiden yetkili kişi tarafından imzalandığı, ihaleye vekâleten katılımın olmadığı, sunulan belgelerin de belgelerin sunuluş şekline uygun olduğu görüldüğünden, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
4. iddia yönünden yapılan incelemede, müdahil şirket tarafından teklif dosyası kapsamında Standart Form KİK030.0/Y Ortaklık Bilgileri ve Yönetimdeki Görevliler Tablosu'nun sunulduğu, söz konusu tabloların incelenmesinden müdahil şirketin ortaklarının/üyelerinin/kurucularının isimlerinin V. O. ve İ.C.O. olduğu söz konusu kişilerin T.C. kimlik numaralarının var olduğu ve ortaklık oranlarının belirtildiği, bu bilgileri içeren Ticaret Sicil; Gazetelerinin beyan edildiği, her iki ortağında şirket müdürü olarak beyan edildiği, beyan edilen bilgilerin belirtildiği ve bu bilgileri de içeren Ticaret Sicili Gazetesi'nin beyan edildiği, öte yandan başvuru sahibinin ortaklık oranları gösterecek pay defteri, hazirun cetveli gibi belgelerin sunulmadığına yönelik iddialarına ilişkin olarak, ihale üzerinde bırakılan isteklinin şirket türünün limited şirket olduğu ve limited şirketlerde mevzuat uyarınca mezkûr bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicili Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin yeterli olacağı anlaşıldığından, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
5. iddia yönünden yapılan incelemede, müdahil tarafından sunulan teklif mektubunun dokümanının ekinde yer alan … numaralı karma teklif mektubu standart forma uygun olduğu tespit edildiğinden dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
6. iddia yönünden yapılan incelemede, müdahil şirket tarafından sunulan sunulan iş deneyim belgesinin İdari Şartname’nin 7.6. maddesinde "A-V grubu veya rutin yol bakım, onarım ile kar ve buz mücadelesi işleri" olarak belirlenen benzer iş tanımına uygun olduğu, söz konusu belgenin güncellenmiş tutarının asgari iş deneyim tutarını sağlandığı anlaşıldığından dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
7. iddia yönünden olarak yapılan incelemede, ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından yaklaşık maliyete uygun olarak sıralı iş kalemleri listesi, sıralı analiz girdileri tablosu ile açıklama istenilen ve istenilmeyen analiz girdileri belirtilmek suretiyle analiz girdileri tablolarının oluşturulduğu, teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilere gönderilen 17/08/2021 tarih ve “Aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazı ekinde yaklaşık maliyetin %80’lik bölümünü oluşturan toplam 8 iş kalemine ilişkin olarak açıklama istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin belirtildiği genel fiyat analizlerinin gönderildiği, aşırı düşük teklif sorgulama yazısı kapsamında, açıklama istenilen iş kalemlerinin her birine ilişkin olarak, iş kalemlerini oluşturan girdilerin cinsi, ölçü birimi ile miktarlarının belirtildiği analiz formatlarının isteklilere verildiği, ihaleyi yapan idare tarafından yapılan aşırı düşük sorgulama yönteminin ve isteklilerden açıklama isteme şeklinin mevzuata uygun olarak gerçekleştirildiği görüldüğünden, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
8. iddia yönünden yapılan incelemede, KGM/KAMTEM poz numaralı “Kar ve buz mücadelesi işi için refüj mahallinde kamyon temini iş kalemi analiz girdisi olan Damperli Kamyon için isteklilere gönderilen aşırı düşük açıklama analizlerinde ise “Damperli Kamyon en az 290 HP gücünde” şeklinde belirleme yapıldığı, müdahil şirket tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında “10.120.1061-1-Damperli Kamyon en az 290 HP gücünde” analiz girdisi işi için … İnş. San. ve Tic. A.Ş.'den fiyat teklif alındığı, alınan fiyat teklifinin ekinde sunulan belgelerden damperli kamyonun kapasitesinin 290 HP'den yüksek olduğu bu hâliyle analizdeki girdiyi karşılar nitelikte olduğu, aşırı düşük teklif açıklamasının ihale dokümanında belirtilen araç olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
9. iddia yönünden yapılan incelemede, yaklaşık maliyete esas olan söz konusu iş kalemini oluşturan analizler ile isteklilere gönderilen sıralı analiz girdileri, açıklama istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin birbirine uyumlu olduğu görüldüğünden, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
10. iddia yönünden yapılan incelemede, ÖZEL-1 Tuz Serpici-Kar Bıçağı analiz girdisinin KGM/KAMÇAL kar ve buz mücadelesi için kamyon çalıştırılması iş kalemi analiz girdisine ilişkin olduğu, kârsız analiz toplamın 165,08-TL olduğu, %3’ünün 4,952-TL, %15’inin ise 24,76-TL olduğu, ÖZEL-1 Tuz Serpici-Kar Bıçağı analiz girdisinin iş kalemi içerisindeki toplam tutarının 4,38-TL olduğu, bu durumda analiz tutarının %3’ünden küçük olduğu anlaşıldığından, açıklama istenilmeyen analiz girdisi içinde olmasında dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
11. iddia yönünden yapılan incelemede, ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından KGM/KAMÇAL poz numaralı “Buz mücadelesi için kamyon çalıştırılması saat” için 10.120.1026 poz numaralı mazot analiz girdisinin idarece resmî rayiçlere göre belirlendiği, kamu ihale mevzuatı gereğince Yüksek Fen Kurulu tarafından belirlenen yakıt tüketimi miktarının kullanılması zorunluluğu da bulunmadığından, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
12. iddia yönünden yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasında kullandığı analizlerdeki girdi cinsleri ile miktarlarının idare tarafından oluşturulan analizlerdeki girdi cinsleri ve miktarları ile uyuştuğu görüldüğünden, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
13. iddia yönünden yapılan incelemede, müdahil şirket tarafından aşırı düşük teklif kapsamında sunulan açıklamalarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2021 yılı rayicinin kullanıldığı ve bu hususun yapılan açıklamalarda belirtildiği anlaşıldığından dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
14. iddia yönünden yapılan incelemede, müdahil şirket tarafından “10.120.1061-1-Damperli Kamyon en az 290 HP gücünde” analiz girdisi için … İnş. San. ve Tic. A.Ş.'den fiyat teklif alındığı, fiyat teklif ekindeki satış tutarı tespit tutanağının üzerinde belirtilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 120.000,00-TL, bu tutarın %80’ine tekabül eden tutarın 96.000,00-TL ve fiyat teklifi tutarının 170.000,00-TL olduğu, ayrıca analiz girdisine konu teklif tutarının ise 200.000,00-TL olduğu, gerek fiyat teklifi ve gerekse satış tutarı tespit tutanağında kamyonun 290 HP gücüne yer verildiği, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.13. maddesindeki açıklama çerçevesinde alınan fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından özel kaşe ve TÜRMOB kaşesi kullanılarak onaylandığı ve üzerinde ilgili beyanın yer aldığı, belge ekinde de satış tutarı tespit tutanağının ve fiyat teklifini düzenleyen mükellefin imza sirküleri ile meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin eklendiği, sunulan belgelerin Tebliğ’e uygun olarak düzenlendiği ve onaylandığı, fiyat teklifine dayanak Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı incelendiğinde, 2021 yılı 2. dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, ihale tarihi dikkate alındığında bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olduğu, fatura bilgileri tablosunda yer alan ve ağırlıklı ortalama birim satış tutarının hesabına esas faturaların tutar ve tarih itibarıyla tutanaktaki bilgilerle uyumlu olduğu, teklifi veren … İnş. San. ve Tic. A.Ş.'nin satış tutarı tespit tutanağı ekinde sunulan Ticaret Sicili Gazetesi incelendiğinde her türlü araç, makine, taşıt almak ve satmak konusunda faaliyet gösterdiği anlaşıldığından müdahil şirketin aşırı düşük teklif açıklamalarına konu fiyat teklifi ve eki belgelerin kamu ihale mevzuatına uygun olduğu, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
15. iddia yönünden yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan müdahil şirket tarafından aşırı düşük teklif kapsamında sunulan açıklamalarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Karayolları Genel Müdürlüğü’nün nakliye formüllerinden 2021 yılı birim fiyat ve rayiçlerinin kullanıldığı ve bu hususun yapılan açıklamalarda belirtildiği anılan kamu kurum ve kuruluşları fiyatlarını gösteren listenin de açıklama kapsamında sunulduğu görüldüğünden, dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı;
Bu itibarla, her bir iddia yönünden yapılan değerlendirmelere göre, davacı tarafından ileri sürülen sebeplerin hiçbirinin dava konusu işlemi hukuka aykırı kılacak nitelikte olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, Mahkeme kararında dava dilekçesinde belirtilen iddiaların tamamı yönünden değerlendirme yapılmadığı, ihaleyi gerçekleştiren idarenin aşırı düşük açıklama talebinin Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45. maddesine, ihale dokümanında belirtilmiş olan birim fiyat tariflerine ve teknik şartnamelere uygun olarak yapılmadığı, idarece mevzuata uygun aşırı düşük açıklama incelemesinde bulunulmadığı, ihale üzerinde bırakılan şirketin aşırı düşük açıklamalarının uygun bulunmayarak teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının gerektiği, anılan şirketin ihaleye ilişkin yeterlik şartlarını sağlayamadığı, geçici teminat mektubunun uygun olmadığı, standart forma uygun teklif mektubu verilmediği, teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirkülerinin İdari Şartname'nin 7.1. maddesinde belirtilen şartları sağlamadığı, teklif dokümanlarını imzalayan kişinin adına düzenlenmiş noter onaylı vekâletnamenin sunulmadığı, vekile ait imza beyannamesinin sunulmadığı, sunulan belgelerde bulunan imza ile imza sirkülerindeki imzaların farklı olduğu, ihaleye katılan ve teklif mektubu ile birim fiyat teklif cetvelini imzalayan kişinin, imza yetkisini gösteren vekâletnamesinin teklif dosyası içinde bulunmadığı, anılan şirketin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi'nin ve tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin sunulmadığı, ayrıca tüzel kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranlarının gösterilmesi gerektiğinin anlaşıldığı, ancak istekli tarafından bu şartın yerine getirilmediği, bu hususları belirten pay defteri, hazirun cetveli vb. herhangi bir belgeye ilişkin bilgilerin teklif zarfı ekinde sunulmadığı, isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgelerinin uygun olmadığı, benzer iş olmayan iş deneyim belgesi ile teklif verildiği, aşırı düşük teklif açıklama ekinde sunulması zorunlu olan belgelerin idareye sunulmadığı, itirazlarının ihaleyi gerçekleştiren idare ve davalı idarece dikkate alınmamasının eşit muamele ilkesi ve hakkaniyetle bağdaşmadığı, dava konusu işlemin karşı oy kısmında belirtilen gerekçe kapsamında, … İnşaat San. ve Tic. A.Ş.'nin ihaleye konu proforma faturaları düzenleme yetkisi ve ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinin bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Davalı yanında müdahil tarafından savunma süresinde verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz istemlerinin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacılara iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 27/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.