MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Davacılar ..., ... ve ..., ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1955 yılında yapılan kadastro sırasında ziraate gayri salih arazi olarak tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak taşınmazın adlarına tescili istemiyle dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişisi tarafından düzenlenen 26.12.2015 tarihli rapor ve eki krokilerinde (A1) ile gösterilen 63.389,56 metrekare ve (B1) ile gösterilen 488,11 metrekare yüzölçümündeki taşınmazların davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik hukuki sebeplerine dayalı olarak TMK"nın 713/1. ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan, tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümleri üzerinde dava tarihine kadar davacılar yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermek için yeterli değildir. Dosya içerisinde bulunan ...’nın 29.12.2015 tarihli yazısından, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin 16.02.2007 tarihinde onaylanan ... kapsamında olduğu anlaşılmaktadır. 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 17/2. maddesi "il, ilçe ve kasabaların imar planının kapsadığı alanlarda kalan taşınmaz mallarda bu hüküm uygulanmaz" hükmünü içermekte olup, imar planına alınan bir taşınmazın, imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik hukuksal sebeplerine dayalı olarak mülk edinilebilmesi için tüm koşulların, imar planı tarihine kadar oluşmuş olması gerekir. Şu halde, mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümleri üzerinde davacılar yararına zilyetlikle kazanım şartlarının oluşup oluşmadığının taşınmazın imar planına alınma tarihine göre belirlenmesi gerektiği halde, kazanım süresi olan 20 yıllık süreyi denetleme yönünden yetersiz olan 1991 tarihli hava fotoğrafının incelenmesi ile yetinilmiştir. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazın imar planı kapsamına alındığı ve bu kararın onaylandığı 2007 yılından 15-20-25 yıl öncesine ait ve üç ayrı zamana ilişkin hava fotoğrafları tarihleri açıkça belirtilerek Harita Genel Komutanlığından istenilmeli, bulunmaları halinde getirtilerek dosya ikmal edilmeli, bundan sonra mahallinde yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ile ziraat mühendisi bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve fen bilirkişisi hazır bulunduğu halde yeniden keşif yapılmalı ve bu keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, öncesinin imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, öncesi imar-ihya gerektiren yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, keşifte dinlenen tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri, bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli; komşu parsellerin nitelikleri ve varsa dayanaklarının çekişmeli taşınmazları ne şekilde tanımladıkları üzerinde durulmalı; ziraat mühendisi bilirkişiden, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, imar-ihya gerektiriyorsa imar ve ihyaya hangi tarihte başlanıp, imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlandığı, ekonomik amaca uygun zilyetliğin hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü hususlarını ve kullanım durumunu kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı, sınırındaki taşınmazlarla mukayeseli değerlendirmeyi içeren ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliği, ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu, imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmışsa hangi tarihte tamamlandığı ve kullanıma ara verilip verilmediği hususlarında ayrıntılı rapor aldırılmalı; taşınmazın imar-ihya gerektiren yerlerden olması halinde imar-ihyanın tamamlandığı tarihten, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin öncesinin imar-ihyayı gerektiren yerlerden olmadığının anlaşılması halinde ise zilyetliğin başlangıç tarihinden, taşınmazın imar planına alındığı tarihe kadar Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddelerinde düzenlenen koşulların davacılar yararına gerçekleşip gerçekleşmediği tespit edilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, bu yönler gözardı edilerek eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden ..."na iadesine,
yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
01.10.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.