Danıştay 3. Daire 2021/1906 Esas 2022/2039 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/1906
Karar No : 2022/2039

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Müdürlüğü/...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, tasfiye edilerek tüzel kişiliği sona eren ...Ahşap Ürünleri Üretim İç ve Dış Ticaret Limited Şirketinin sahte fatura düzenlemek suretiyle elde ettiği komisyon gelirini kayıt ve beyan dışı bıraktığı yolundaki tespitleri içeren vergi tekniği raporu done alınmak suretiyle tanzim edilen vergi inceleme raporuna dayanılarak kanuni temsilci sıfatıyla 2017 yılının tüm dönemleri için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı geçici verginin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Mahsup dönemi geçen geçici verginin aranmayacağı, davacının, kanuni temsilcisi olduğu şirket hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporundaki saptamalardan düzenlediği faturaların sahte olduğu sonucuna varıldığından 01/01/2017 ila 20/12/2017 tarih aralığına isabet eden dönem için ceza kesilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı ancak yıllık vergiye mahsuben peşin alınan söz konusu vergi üzerinden bir kat vergi ziyaı cezası kesilebileceği, şirketin 20/12/2017 tarihinde tasfiyeye girdiği ve davacının tasfiye memur olarak atandığı bu tarihten sonrası için tasfiye memuru sıfatıyla ceza kesilmesi gerektiği gerekçesiyle geçici vergi ile üç kat vergi ziyaı cezasının, 20/12/2017 ila 31/12/2017 tarih aralığına isabet eden kısmı kaldırılmış, üç kat vergi ziyaı cezasının, 01/01/2017 ila 20/12/2017 tarih aralığına isabet eden kısmı ise bir kata indirilmiştir.
Bölge Mahkemesi kararının özeti:
Vergi Mahkemesi kararının, geçici verginin ve üç kat vergi ziyaı cezasının, 20/12/2017 ila 31/12/2017 tarih aralığına isabet eden kısmının kaldırılması, üç kat vergi ziyaı cezasının 01/01/2017 ila 20/12/2017 tarih aralığına isabet eden kısmının bir kata indirilmesi ile 01/01/2017 ila 20/12/2017 tarih aralığına isabet eden geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının, davacı tarafından beyan üzerine tahakkuk eden ve ödenen geçici vergiyi aşan kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkralarına yöneltilen istinaf başvuruları, sözü edilen hüküm fıkralarının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiştir.
Davacı tasfiye öncesi dönemde kanuni temsilci, tasfiye sonrası dönem içinde tasfiye memuru olduğundan 20/12/2017 ila 31/12/2017 tarihleri arası dönem için adına yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık görülmediği ancak mahsup dönemi geçen geçici verginin aranmayacağı, yıllık vergiye mahsuben peşin alınan söz konusu vergi üzerinden bir kat vergi ziyaı cezası kesilebileceği, vergi idaresince, mükellefin gerçek faaliyetinin bulunmadığı, düzenlediği belgelerin sahte olduğu tespitinden sonra daha önce beyan edilerek tahakkuk ettirilmiş bulunan verginin, sahte fatura düzenleme faaliyeti nedeniyle hesaplanan vergiden düşülmesi ya da daha önce beyan ve tahakkuk ettirilen fiktif vergi terkin edildikten sonra cezalı tarhiyat yapılmasının mükerrer vergilendirmeyi önleyeceği gibi hakkaniyete de daha uygun düşeceği, dava konusu olayda ise bu husus göz ardı edilerek yapılan tarhiyatın, beyan üzerine tahakkuk ettirilen vergiye ilişkin kısmının mükerrer olduğu gerekçesiyle istinaf başvuruları bu yönden kabul edilerek, Vergi Mahkemesi kararının, tarhiyatın, 20/12/2017 ila 31/12/2017 tarihleri arasındaki dönem ilişkin hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra belirtilen döneme isabet eden geçici vergi ile bir katı aşan vergi ziya cezası kaldırılmış, geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının, davacı tarafından beyan üzerine tahakkuk eden ve ödenen geçici vergiyi aşan kısmı yönünden ise dava reddedilmiş, fazlası kaldırılmış, 01/01/2017 ila 20/12/2017 tarihine ilişkin geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının, beyan üzerine tahakkuk eden ve ödenen geçici vergiye isabet eden kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra cezanın sözü edilen kısmı kaldırılmıştır.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Kanuni temsilci olan davacı, adına yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ :Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına, tasfiye edilerek tüzel kişiliği sona eren ...Ahşap Ürünleri Üretim İç ve Dış Ticaret Limited Şirketinin sahte fatura düzenlemek suretiyle elde ettiği komisyon gelirini kayıt ve beyan dışı bıraktığı yolundaki tespitleri içeren vergi tekniği raporu done alınmak suretiyle tanzim edilen vergi inceleme raporuna dayanılarak kanuni temsilci sıfatıyla 2017 yılının tüm dönemleri dönemleri için re'sen üç kat vergi ziyaı cezalı geçici verginin salındığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinin (B) fıkrasında; vergilendirmede, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, gerçek mahiyetin, yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği, iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia edene ait olduğu düzenlenmiş, 30. maddesinde; resen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlanmış, maddenin vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitinin mümkün olmadığı halleri düzenleyen bentleri arasında sayılan defter kayıtları ve bunlarla ilgili vesikaların, vergi matrahının doğru ve kesin olarak tespitine imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz ve karışık olması dolayısıyla ihticaca salih bulunmaması ve de tutulması zorunlu olan defterlerin ve verilen beyannamelerin gerçek durumu yansıtmadığına dair delil bulunması halleri re'sen tarh sebebi olarak öngörülmüş, aynı Kanunun 134. maddesinde ise, vergi incelemesinden maksadın ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun araştırılması, saptanması ve sağlanması olduğu kurala bağlanmıştır.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 2. maddesinde de gerçek gelirin vergilendirileceği ilkesi öngörülerek matrahın, re'sen takdir yoluyla belirlenmesi gereken hallerde dahi gerçek gelire en yakın gelire ulaşılması amaçlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının, beyan üzerine tahakkuk eden ve ödenen geçici vergiye isabet eden kısmı dışındaki hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun görülmüştür.
Mükellefler adına tarh edilecek vergilerin kesinleşmesi halinde daha önce beyan edilerek tahakkuk eden vergilerin; terkin edilmesi, ödenmiş olması halinde ise tarh edilerek ödenmesi gereken vergiden mahsup edilmesi gerektiğinin tabii olduğu dikkate alındığında, davacı tarafından tarhiyat öncesinde beyan edilip tahakkuk eden verginin, tarh matrahı üzerinden hesaplanan dava konusu vergiden mahsup edilmemiş olmasının mükerrer vergilendirmeye yol açtığından söz edilemeyeceğinden, Vergi Dava Dairesi kararının, geçici vergi üzerinden kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının, beyan üzerine tahakkuk eden ve ödenen geçici vergiye isabet eden kısmının kaldırılmasına yönelik hüküm fıkrasında hukuka uygunluk görülmediğinden kararın bu yönden bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
2.Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; bir kat vergi ziyaı cezasının, beyan üzerine tahakkuk eden ve ödenen geçici vergiye isabet eden kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Temyiz isteminin kısmen reddine,
4. Kararın; bir kat vergi ziyaı cezasının, beyan üzerine tahakkuk eden ve ödenen geçici vergiye isabet eden kısmı dışındaki hüküm fıkrasının ONANMASINA, 25/04/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.