Danıştay 8. Daire 2019/10104 Esas 2022/3025 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/10104
Karar No : 2022/3025


Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan (Davalı): ... Genel Müdürlüğü
Vekili : Av...
Karşı Taraf (Davacı) : ... Tic.A.Ş.
Vekili : Av. ....
İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 18/09/2019 tarih ve E:2015/10896, K:2019/7471 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : İstemin belirtilen gerekçe ile reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulları tarafından verilen kararlar hakkında karar düzeltilmesi yoluna başvurulabilmesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
Dava, davacı şirket tarafından Kocaeli ili, Körfez ilçesi, ... Köyü civarında bulunan .....sayılı maden sahası için işletme izni verilmesi talebi ile yapılan ... tarihli başvurunun reddine ilişkin olarak tesis edilen .. Bakanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince davalı idarenin davacının maden işletme izin başvurusunun reddine ilişkin olarak tesis etmiş olduğu işlemin gerekçesi olarak beyan ettiği ilgili Yasa ve Yönetmelik hükümlerinin, yürürlüğe girdiği tarihten önce 28/02/2008 tarihinde ruhsatlandırılmış dava konusu maden sahası için gerekçe teşkil edemeyeceğinin anlaşılması karşısında; işletme izin başvurusunun anılan gerekçeyle reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Dava konusu işlem tarihinde Maden Kanunu'nun 7. maddesinin 1. fıkrasında " Madencilik faaliyetlerinin yapılması ve ruhsatlandırma işlemlerinin yürütülmesi ile ilgili olarak yeni verilecek ruhsat alanlarına maden işletme yöntemi, faaliyetin yapıldığı bölge, madenin cinsi, yapılacak yatırımın çevresel etkileri, şehirleşme ve benzeri hususlar dikkate alınarak, temdit talepleri dahil ruhsat verilen alanlarda kazanılmış haklar korunmak kaydıyla, ilgili kurumların görüşleri alınarak Bakanlık tarafından kısıtlama getirilebilir. İlk müracaat veya ihale yolu ile yapılacak ruhsatlandırmalarda müracaatın yapılacağı alanlar diğer kanunlar ile getirilen kısıtlamalar gözönüne alınarak Bakanlıkça ruhsat müracaatına kapatılabilir. Kısıtlama gerekçesi ortadan kalkan alanlar ihale yoluyla aramalara açılır. Bu Kanun dışında madencilik faaliyetleri ile ilgili olarak yapılacak her türlü kısıtlama ancak kanun ile düzenlenir.
" hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan mülga Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliğinin I. ve II (a) grubu madenler ile ilgili düzenlemeler başlıklı 119. maddesinde,
" (1) Madencilik faaliyetlerinin yapılması ve ruhsatlandırma işlemlerinin yürütülmesi ile ilgili olarak yeni verilecek ruhsat alanlarına maden işletme yöntemi, faaliyetin yapıldığı bölge, madenin cinsi, yapılacak yatırımın çevresel etkileri, şehirleşme gibi hususlar dikkate alınarak, temdit talepleri dahil ruhsat verilen alanlarda kazanılmış haklar korunmak kaydıyla, ilgili kurumların görüşleri alınarak Bakanlık tarafından kısıtlama getirilebilir. İlk müracaat veya ihale yolu ile yapılacak ruhsatlandırmalarda müracaatın yapılacağı alanlar diğer kanunlar ile getirilen kısıtlamalar göz önüne alınarak Bakanlıkça ruhsat müracaatına kapatılabilir. Kısıtlama gerekçesi ortadan kalkan alanlar ihale yoluyla aramalara açılır.
(2) Bir alanın, I. ve II (a) Grubu madenlerle ilgili olarak il genelinde madencilik faaliyetleri için müracaatlara kapalı alan haline getirilebilmesi için;
a) Valilik tarafından il bazında çalışma yapılması için Genel Müdürlüğe talepte bulunulması (EK-3) veya Genel Müdürlükçe işlemlerin başlatılmasına karar verilmesi.
b) Talep yazısında, mevcut yerleşim alanları, yerleşime uygun olan/olmayan alanlar, uydu kent alanları, park, bahçe, rekreasyon alanları, turizm, korunması gereken kültür ve tabiat varlıkları, milli parklar ve su havzası gibi alanlar, mevcut ağaçlandırma alanları, katı atık depolama alanları, otoyollar, karayolu, I (b), II (a) Grubu madenler ile ilgili kısa, orta ve uzun vadeli ihtiyacı gösteren arz/talep öngörüsünü belirten rapor, özel ve kamuya ait her türlü tesis, organize sanayi bölgesi alanları, diğer hususları içeren bilimsel ve teknik çalışma ile müracaatta bulunulur. Bu maddede belirtilen kurumlardan kurulacak komisyonda yer alacak yetkililerin isimleri ile komisyonun sekretaryası ve koordinasyondan yetkili bir isim ve kurum da bildirilir. Bu alanlar ile ilgili verilecek bilgilere ilişkin koordinatlar, 1/25000 ölçekli harita üzerinde 6 derecelik dilime esas olarak verilir.
c) Genel Müdürlükçe gerek görüldüğü takdirde talepteki eksiklikler valilikten istenilir.
ç) Bilgilerin tamamlanmasını müteakip Genel Müdürlük tarafından belirlenen yetkililer ile valilikçe belirlenen isimler ve gerektiğinde üniversiteler, araştırma kuruluşları, diğer kamu kurum ve kuruluşlarından görevlendirme ile oluşan bir komisyon kurulur. Görevlendirilen komisyonun başkanlığını Genel Müdürlük tarafından görevlendirilen yetkili, mahallindeki yapılacak sekretarya ve koordinasyonu ise valiliğin görevlendirdiği yetkili kurum yapar. Komisyon nazari ve mahallindeki çalışmalarını en geç altı ay içinde tamamlar. Zaruri durumlar nedeniyle bu süre içinde çalışmaların tamamlanmaması halinde üç ay daha ek süre verilir.

d) Komisyonda; il özel idaresi, il çevre ve orman, il kültür ve turizm, il tarım, sanayi ve ticaret il müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü yetkilileri ile valiliğin bildirdiği diğer yetkililer yer alır.
e) Komisyon dayanak ve içeriği ile birlikte il raporunu hazırlayarak Genel Müdürlüğe sunar. Genel Müdürlükçe rapor ile ilgili tespit edilen eksiklikler komisyona tamamlattırılır.
f) İlk müracaatlarda I. ve II (a) Grubu madenlere kapalı hale getirilen alanları içeren il raporu Bakan Oluruna sunulur. Bakanlıkça onaylanan alanlar kapalı alan haline getirilir.
g) Kısıtlama gerekçesi ortadan kalkan alanlar ihale yoluyla aramalara açılır.
ğ) İl raporunda yapılacak revize işlemlerinde de aynı süreçte işlem tesis edilir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirket tarafından Kocaeli ili, Körfez ilçesi, ... Köyü civarında bulunan S:... işletme ruhsatlı II(a) grubu maden sahası için 05/06/2014 tarihli dilekçe ile Maden Kanunu'nun 7. maddesinde belirtilen izinleri tamamladığı belirtilerek maden işletme izni verilmesi istemiyle idareye başvuruda bulunulduğu, dava konusu başvurunun değerlendirilmesi neticesinde, Kocaeli İl Özel İdaresi'nin 14/05/2013 tarihli yazısı ile Kocaeli ilinin tamamının 3213 sayılı Maden Kanunu'nun 7. maddesinin 1. fıkrası ile Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'nin 119. maddesi gereğince madencilik faaliyetlerine kısıtlı alan haline getirildiği, bu nedenle davacının kalker üretim faaliyeti yapılmasının uygun olup olmadığı hususunda Kocaeli Valiliği'ne görüş sorulduğu, Valilik tarafından verilen yanıt üzerine söz konusu sahada kalker üretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinin uygun olmayacağı görüşünü davacıya bildiren ... Bakanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'nin 119. maddesinde, bir alanın I. ve II-a grubu madenlerle ilgili olarak il genelinde madencilik faaliyetleri için müracaatlara kapalı alan haline getirilebilmesi için, belirli bir prosedür öngörülmüştür. Öncelikle ilgili Valiliğin ilin yerleşim alanları, turizm, karayolu, su havzası, organize sanayi bölgesi... vb. hususları içeren bir talebinin olması gerektiği, ardından idarece belirlenecek yetkililer ile Valilikçe belirlenen kişilerden oluşan bir komisyon kurularak anılan komisyonca "il raporu" hazırlanarak idareye sunulması gerektiği, hazırlanan raporun Bakan oluruna sunularak onaylanması ile onaylanan alanların kapalı alan haline getirileceği madde metninden anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta ... idaresi'nin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na yönelik ... tarihli yazısı ile il sınırlarının tamamının madencilik faaliyetleri için kapalı alan haline getirilmesi hususunda istemde bulunulduğu, idarenin ..... tarihli Valiliğe hitaplı yazısı ile Valilikçe uygun görülmesi halinde koordinatları belirtilen bölgede davacı adına işletme izni düzenleneceğinin bildirildiği, Kocaeli Valiliği'nin idareye yönelik 07/08/2014 tarihli yazısı ile de il
sınırları içinde yürütülen madencilik faaliyetlerinin belirli bir bölgede, düzen içinde ve çevreye en az zarar verecek şekilde yürütülmesinin sağlanması amacıyla yapılan çalışmaların halen devam ettiği bu nedenle davacının kalker üretimi gerçekleştirilmesinin uygun görülmediği belirtilmiş ve dava konusu işlem ile de davacının işletme izin talebi reddedilmiştir.
Mahkemece Maden Kanunu ve ilgili yönetmelik hükümlerinin davacının işletme ruhsatı tarihinden sonra yürürlüğe girdiği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmişse de, davacı tarafından 05/06/2014 tarihli dilekçe ile madeni işletmeye alabilmek için gereken son belge olan işletme izninin istenildiği, bu aşamada davacının işletme ruhsatı tarihi esas alınarak karar verilemesinin yerinde olmadığı, başvurulan tarihte (05/06/2014) yürürlükte olan mevzuatın olaya uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır. Gelinen bu noktada ise Valiliğin 07/08/2014 tarihli yazısından il genelinin I. grup ve II- a grubu madenler için kapalı alan haline getirilmesi talebi sonucu henüz bir il raporu düzenlenip Bakan oluruna sunulmadığı anlaşılmıştır.
Bu nedenle ilgili yönetmelikte belirtilen süreç tamamlanmadan bu aşamada davacının talebinin reddinde hukuka uygunluk bulunmadığı, Mahkemece verilen sonuç yerinde olmakla birlikte gerekçesinde hukuki isabet bulunmadığından dava konusu işlemin belirtilen gerekçe ile iptal edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle istemde bulunan tarafından öne sürülen düzeltme nedenleri sözü edilen maddede belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığından karar düzeltme isteminin belirtilen gerekçe ile reddine, karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 22/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.