Danıştay 8. Daire 2022/1409 Esas 2022/3047 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/1409
Karar No : 2022/3047

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kaymakamlığı - …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, alkol ölçümü yaptırmadığından bahisle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 48/9. maddesi uyarınca aday sürücü belgesinin iptal edilmesine/geçici olarak sürücü belgesinin geri alınmasına ilişkin … tarih ve Seri: … Sıra No:… sayılı işlemin; davacının alkol ölçüm cihazına Covid 19 pandemisi nedeniyle sağlığı için üflemeyi reddettiği, kolluk görevlilerinden kendisini 1 km uzaklıktaki hastaneye götürüp orada alkol ölçümü yapılmasının sağlanmasını istemesine rağmen bu isteğinin dikkate alınmadığı, davalı idare görevlilerince düzenlenen tutanaktan 32 dakika sonra davacının kendisinin hastanede yaptırdığı alkol ölçümünde sıfır promil alkollü olduğunun tıbben ortaya konulduğu, alkolsüz olduğunun tartışmasız olduğu, ehliyete el koyma işleminin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; Uyuşmazlığa konu olayda; 05.09.2020 günü saat 00.15 sıralarında … Caddesi … Emniyet Müdürlüğü önünde yapılan rutin kontroller sırasında davacının kullanmakta olduğu … plakalı aracın durdurularak Çeşme İlçe Emniyet Müdürlüğü Trafik Denetleme Şube Müdürlüğüne bağlı yetkililer tarafından alkolmetre cihazı ile davacıya alkol testinin yapılmak istendiği ancak davacının alkolmetreyi üflemeyi reddettiğinin tutulan tutanak ve kamera görüntüleri ile sabit olduğu anlaşılmakla, yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca tesis edilen dava konusu davacının aday sürücü belgesinin geri alınması işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; Bakılan uyuşmazlıkta, 05.09.2020 günü saat 00.15 sıralarında … Caddesi … Emniyet Müdürlüğü önünde yapılan rutin kontroller sırasında davacının kullanmakta olduğu … plakalı aracın durdurularak Çeşme İlçe Emniyet Müdürlüğü Trafik Denetleme Şube Müdürlüğüne bağlı yetkililer tarafından alkolmetre cihazı ile davacıya alkol testinin yapılmak istenildiği, ancak davacının alkolmetreyi üflemeyi reddettiğinin tutulan tutanak ve kamera görüntüleri ile sabit olduğu anlaşılmakla, yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca tesis edilen dava konusu, davacının aday sürücü belgesinin geri alınması işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılarak istinafa konu olan mahkeme kararıyla davanın reddine karar verildiği görülmekte ise de; trafik polislerince dava konusu işlemin tesis edilmesinden sonra davacının yoğun isteği ve itirazı üzerine asayiş polislerinin aracı ile Çeşme Devlet Hastanesi'ne götürüldüğü, anılan hastanenin düzenlemiş olduğu, … tarih ve Protokol No: …, Rapor No:… ve … No'lu Genel Adli Muayene Raporuyla saat 00:42 itibariyle Alkolmetre ile yapılan ölçüm sonucundan alkol oranının "0" (sıfır) promil olarak ölçülmesine ilişkin Kati Hekim Raporunun düzenlendiği, sonuç olarak trafik polislerince davacının alkolmetreyi üflemeyi reddetmesi nedeniyle dava konusu işlemin tesis edilmiş ise de, olaydan 32 dakika sonra görevli memur nezaretinde Çeşme Devlet Hastanesi'nde davacının alkolmetre ile yapılan ölçüm sonucunda "0" (sıfır) promil alkollü olarak Kati Hekim Raporuyla ölçüldüğünün tartışmasız olması, bu durumun ise davacı hakkında devam eden denetim sürecinin halen devam ettiğinin kabulünü gerektirmesi karşısında, alkolmetre cihazını salt polis kontrol noktasında üflemediğinden bahisle davacı hakkında tesis olunan dava konusu işlemde, mevzuata ve hukuka uygunluk, aksi yönde verilen mahkeme kararında ise yasal isabet bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulüne, ... İdare Mahkemesi'nin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Temyiz" başlıklı 46. maddesinde tahdidi olarak belirtilen konular arasında olmayan dava konusu isteme ilişkin kararın temyiz kanun yolu incelemesinin hukuken mümkün olmadığı görüldüğünden, istemin incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde, "Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları"; (d) bendinde ise, "Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları" hakkında verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.
Uyuşmazlıkta, aday sürücü belgesinin iptal edilmesine/geçici olarak geri alınmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın, 2577 sayılı Kanunun temyiz kanun yoluna başvurulabilecek davaların tahdidi olarak sayıldığı 46. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan "belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davası" olarak nitelendirilemeyeceği, öte yandan, şöförlük mesleğinin ticari faaliyet olarak da değerlendirilememesi karşısında 2577 sayılı Kanunun 46. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi kapsamında da bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu anlaşıldığından temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2- Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
3- Posta gideri avansından artan tutarın taraflara iadesine,
Kesin olarak, 22/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.