MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Kadastro sonucu, ...,... Köyü çalışma alanında bulunan 188 ada 1 parsel sayılı 8323 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu belirtilerek, ham toprak vasfıyla davalı Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., tapu kaydı, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 188 ada 1 parsel sayılı taşınmazın Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile payları oranında muris ... mirasçıları adlarına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli 188 ada 1 parsel sayılı taşınmaz ile dava dışı 188 ada 2 parsel sayılı taşınmazın davacı tarafın murisi ... a ait olduğu, her iki taşınmazın davacının dayandığı 04.06.1940 tarih ve 9 sıra numaralı tapu kaydı kapsamında kaldığı, taşınmazların bütün olup aralarında ayırıcı sınır olmadığı ve özellikleri itibariyle bütünlük arzettikleri kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Dava konusu 188 ada 1 parsel sayılı taşınmaz, kadastro sonucunda ham toprak vasfıyla tespit ve tescil edilmiştir. Davacının dayandığı 04.06.1940 tarih ve 9 sıra numaralı tapu kaydı davacı ... ve müşterekleri adına tapuda kayıtlı 188 ada 2 parsel sayılı taşınmaza miktarıyla revizyon görmüştür. Davacı tarafın dayandığı tapu kaydı, çekişmeli taşınmaz yönünü mera okuduğu halde, mahkemece yöntemince mera araştırması yapılmamış, tek kişilik ziraat bilirkişi raporu ile yetinilmiş ve taşınmazın niteliğini, üzerindeki zilyetliğin başlangıcını ve sürdürülüş biçimini belirlemede en etkili yöntem olan hava fotoğraflarından yararlanılmamış ve çekişmeli taşınmazın niteliği kesin olarak belirlenmeksizin karar verilmesi cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca doğru sonuca ulaşılabilmesi için, mahkemece öncelikle çekişmeli taşınmaza komşu parsellerin onaylı tutanak suretleriyle dayanağı olan belgeler ve komşu veya civar kadastro parsellerini bir arada gösterir kadastro paftası (birleşik kroki) ile tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesi zaman dilimi içerisinde farklı tarihlere ait en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı ve bu hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları temin edilerek dosya arasına konulmalı, bundan sonra mahallinde, aynı köyden ve komşu köylerden seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ile üç kişilik ziraat mühendisleri kurulu, bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve bir fen elemanından oluşan bilirkişi heyetinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte tanık ve mahalli bilirkişilerden, taşınmazın öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı, geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, öncesinin mera mı yoksa devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan diğer yerlerden mi (hali arazi, ham toprak vs) olduğu sorulup saptanılmalı, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunun belirlenmesi halinde, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği, etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri varsa komşu taşınmaz tutanak ve dayanaklarıyla ve bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanacak söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, beyanları arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; zirai bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki tarımsal niteliğini belirten, kamu orta malı mera vasfında olup olmadığını, taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyaya konu edilmişse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içeren, çekişmeli taşınmazın kullanım durumunu ve zilyetlik süresini kesin olarak belirleyen rapor alınmalı ve rapora taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş, komşu taşınmazlar ile aralarındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğraflarının eklenmesi istenilmeli; hava ve uydu fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek, hava fotoğrafı ve memleket haritası ile kadastro paftası ölçeğinin harita çizim programları aracılığıyla eşitlenmesi suretiyle çekişmeli taşınmazın konumunun çevre parsellerle birlikte harita üzerinde gösterilmesi istenilmeli ve hava fotoğrafları ile kadastro paftası çakıştırılıp stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği, mera niteliğinde olup olmadığı, taşınmazın ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımının hangi tarihten itibaren ne şekilde olduğu, varsa imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmışsa hangi tarihte tamamlandığı hususlarında ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli; fen bilirkişisinden, keşfi takibe imkan verir rapor alınmalı, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.10.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.