10. Ceza Dairesi 2019/3648 E. , 2019/7551 K.
"İçtihat Metni"
T.C.
YARGITAY
10. Ceza Dairesi
Adalet Bakanlığının, 18/09/2019 tarihli yazısı ile kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan sanık ... hakkında açılan kamu davası üzerine yapılan yargılama sonucunda, sanığın beraatine dair İstanbul Anadolu 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 17/01/2019 tarihli ve 2018/730 esas, 2019/74 sayılı kararının kanun yararına bozulmasına yönelik talebi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca 02/10/2019 tarihli yazı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Sanık hakkında, 13/01/2018 tarihinde işlediği iddia olunan kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçuna ilişkin olarak kamu davasının açılmasının ertelenmesine, bir yıl süreyle denetimli serbestlik ve tedavi tedbiri uygulanmasına, ayrıca denetimli serbestlik tedbiri kapsamında yüklenen yükümlülüklere ve tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi, tekrar kullanmak için uyuşturucu madde bulundurması veya kullanması halinde erteleme kararının kaldırılarak kamu davası açılacağı hususunun ihtar edilmesine karar verildiği, erteleme kararının itiraz hakkı gösterilmek suretiyle tebliğ edildiği,
2- Denetimli serbestlik ve tedavi tedbirinin infazı aşamasında, sanığın yapılan uyarıya rağmen ikinci kez yükümlülüklerini ihlal ederek tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uymamakta ısrar ettiği gerekçesiyle kamu davasının ertelenmesi kararının kaldırıldığı ve kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan TCK"nın 191. maddesinin 1. fıkrası uyarınca kamu davası açıldığı,
3- Yapılan yargılama sonucunda, İstanbul Anadolu 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 17/01/2019 tarihli ve 2018/730 esas, 2019/74 sayılı kararıyla "denetimli serbestlik tedbirinin infazı için yapılan tebligatların usulüne uygun olmadığı” gerekçesiyle “sanığın beraatine” ve “Denetimli serbestlik işlemlerinin devam edip etmeyeceği hususunda gereğinin takdiri yönünden C. Başsavcılığına kararın bir örneğinin gönderilmesine” karar verildiği, kararın yasa yolu incelemesinden geçmeksizin kesinleştiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, "İstanbul Anadolu 4. Asliye Ceza Mahkemesince yapılan yargılama sonunda, sanığa gönderilen çağrı yazısı ile ihtarlı uyarı yazısının usulsüz tebliğ edildiği ve bu nedenle sanığın yükümlülükleri ihlâl etmiş sayılamayacağı gerekçesiyle beraatına karar verildiği anlaşılmış ise de,
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 191/2. maddesinde yer alan, "Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında ... beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir." şeklindeki, 191/3. maddesinde "Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır." ve 191/4-a maddesinde "Kişinin, erteleme süresi zarfında; a) Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi,...hâlinde, hakkında kamu davası açılır." şeklindeki ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 223/2-a maddesinde yer alan, "Beraat kararı; a) Yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması,...hallerinde verilir." şeklindeki düzenlemeler nazara alındığında; somut olayda, sanık hakkında 6545 sayılı Kanun ile değişik 5237 sayılı Kanunun 191/2. maddesi uyarınca kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararını takiben, Çanakkale Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce çağrı yazısının 14/05/2018 tarihinde, ihtarlı uyarı yazısının ise 04/07/2018 tarihinde doğrudan mernis adresine 7201 sayılı Kanunun 21/2. maddesi gereğince tebliğ yapıldığı ve bilinen son adrese gönderim yapılmadan doğrudan mernis adresine yapılan tebliğlerin Mahkemenin kabulü gibi usulsüz olduğu ancak hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmiş olan sanık hakkında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmamakta ısrar ettiği gerekçesiyle beraat kararı verilemeyeceği, aksi halde aynı suçtan tekrar kovuşturma yapılmasının mümkün olmayacağı, bu halde kamu davasının açılması bir şarta (yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etme şartına) bağlanmış olduğundan, mahkemece ısrar şartının gerçekleşmediği kanaatine varılması durumunda, Yargıtay 20. Ceza Dairesinin 14/09/2015 tarihli ve 2015/8259 esas, 2015/3572 karar sayılı ilâmında belirtildiği üzere, 5271 sayılı Kanun’un 223/8-2. cümlesi uyarınca durma kararı verilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde beraat kararı verilmesinde isabet görülmemiştir." denilerek, İstanbul Anadolu 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 17/01/2019 tarihli ve 2018/730 esas, 2019/74 sayılı kararının bozulması istenmiştir.
C) Konunun Değerlendirilmesi:
TCK"nın 191. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendinde, "Kişinin, erteleme süresi zarfında; kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi ... hâlinde, hakkında kamu davası açılır." hükmüne yer verilmiştir.
CMK"nın 223. maddesinin 2. fıkrasında, “Beraat kararı; a) Yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması, b) Yüklenen suçun sanık tarafından işlenmediğinin sabit olması, c) Yüklenen suç açısından failin kast veya taksirinin bulunmaması, d) Yüklenen suçun sanık tarafından işlenmesine rağmen, olayda bir hukuka uygunluk nedeninin bulunması, e) Yüklenen suçun sanık tarafından işlendiğinin sabit olmaması, hallerinde verilir.”, 8. fıkrasında ise, "Türk Ceza Kanununda öngörülen düşme sebeplerinin varlığı ya da soruşturma veya kovuşturma şartının gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması hallerinde, davanın düşmesine karar verilir. Ancak, soruşturmanın veya kovuşturmanın yapılması şarta bağlı tutulmuş olup da şartın henüz gerçekleşmediği anlaşılırsa; gerçekleşmesini beklemek üzere, durma kararı verilir. Bu karara itiraz edilebilir." hükmü öngörülmüştür.
Somut olayda, Mahkemece “ısrar şartının gerçekleşmediği” gerekçesiyle, “sanığın beraatine” karar verilmişse de, yargılama sonucunda “beraat” kararı verilebilecek haller CMK’nın 223. maddesinin 2. fıkrasında ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup, Mahkemenin beraat kararı verme gerekçesi dosya kapsamına ve yasaya uygun değildir. Ayrıca, “beraat” kararıyla yargılama sonlandırılınca, sanığın bütün yükümlülükleri ortadan kalkacağından, yargılama konusu eyleme ilişkin beraat kararı verildikten sonra ayrıca “Denetimli serbestlik işlemlerinin devam edip etmeyeceği hususunda gereğinin takdiri yönünden C. Başsavcılığına kararın bir örneğinin gönderilmesine” karar verilerek hüküm karıştırıldığından, kararın infaz kabiliyeti bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan TCK"nın 191. maddesinin 1. fıkrası uyarınca sanığın cezalandırılması isteğiyle açılan davada, Mahkemenin takdirine ve delillerin değerlendirilmesine göre, "kovuşturma şartı" olan "ısrar koşulunun" gerçekleşmediğinin anlaşılması durumunda, Mahkeme tarafından CMK"nın 223. maddesinin 8. fıkrasının 2. cümlesi gereğince bu şartın gerçekleşmesini beklemek üzere “davanın durmasına” ve denetimli serbestlik dosyanın infazına devam edilebilmesi için Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, yasaya ve hükmün gerekçesine aykırı şekilde “sanığın beraatine” karar verilmiş, sonra da sanki durma kararı verilmişcesine “karar kesinleştiğinde dosyanın gereğinin takdir ve ifası için C.Başsavcılığına gönderilmesi gerektiği” ibaresine yer verilerek hükümde çelişkiye neden olunmuştur. Bu şekilde çelişkili hüküm kurulması ve hükmün karıştırılması yasaya aykırı olduğundan, hükmün karıştırılması halinde mahkemenin iradesi açık şekilde ortaya çıkmadığı için kazanılmış haktan da söz edilemeyeceğinden kanun yararına bozma talebi bu değişik gerekçeyle kabul edilmiştir.
D) Karar :
Açıklanan nedenlere göre; İstanbul Anadolu 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 17/01/2019 tarihli ve 2018/730 esas, 2019/74 sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanunun 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için dosyanın Adalet Bakanlığına iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine, 02.12.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.