Danıştay 8. Daire 2018/5091 Esas 2022/2858 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/5091
Karar No : 2022/2858

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ... Valiliği
VEKİLİ : Av. ...
2- ... Kaymakamlığı

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Mardin İli, Dargeçit İlçesi, ... Köyü'nde gönüllü köy korucusu olarak çalışmaktayken görevine son verilen davacı tarafından; davacının ve geçici köy korucusu olarak görev yapan imam nikahlı eşinin terör örgütüne müzahir oldukları, davacının kardeşine ve örgüt mensubu olan yeğenine bilgi aktardıkları gerekçesiyle Dargeçit Kaymakamlığı'nca tesis edilen 08/08/2016 tarihli göreve son verme işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; olayda; 442 sayılı Köy Kanunu'nun 74'üncü maddesi uyarınca göreve başlatılan ve gönüllü köy korucusu sıfatına sahip olan davacının asıl görevinin, geçici köy korucularıyla beraber yağmacılara ve eşkiyaya karşı köy ve köylüyü korumak olduğu, ancak davacının göreviyle bağdaşmayan birtakım hal ve hareketlerinin idarece tespit edildiği, bu durumda; gönüllü köy korucusu olan davacının yerine getirmiş olduğu hizmetin, gerektiğinde başvurulan ve gönüllülük esasına dayanan bir hizmet olduğu, sınırlarının Kanun tarafından açıkça çizildiği, idarenin, kamu güvenliğinin sağlanması amacıyla hizmetinden faydalanacağı gönüllü köy korucularının Devlete sadakatte şüphe duymadığı kişiler arasından seçimi, göreve alımı ve görevine son verilmesi işlemleri yönünden takdir yetkisinin bulunduğu, dosya içerisinde takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığına dair herhangi bir somut bilgi ve belge bulunmadığı anlaşıldığından, davacının görevine son verilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı vekili tarafından, yerel mahkemenin yeterli araştırma yapmaksızın, eksik inceleme ve değerlendirme ile karar verdiği, müvekkilinin Emniyet Genel Müdürlüğü yazılarına dayanılarak görevine son verildiği, müvekkilinin hakkında herhangi bir suçtan dolayı mahkumiyetine ilişkin kesinleşmiş yargı kararı bulunmadığı, müvekkilinin eşi ... 'ın geçici köy korucusu olduğu, Mardin Cumhuriyet Başsavcılığının Soruşturma No:..., K:... sayılı "Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar" içeriğinden aralarında husumet bulunan kişilerin ihbarı sonucu başlatılan soruşturma sırasında yapılan araştırmada terör örgütü bağlantısı bulunmadığına karar verildiği de belirtilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacı tarafın temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Mardin İli, Dargeçit İlçesi, ... Köyü'nde gönüllü köy korucusu olarak çalışmaktayken görevine son verilen davacının ve geçici köy korucusu olarak görev yapan imam nikahlı eşinin terör örgütüne müzahir oldukları, örgüte bilgi aktardıklarına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü yazılarına dayanılarak davacı adına Dargeçit Kaymakamlığı'nca tesis edilen göreve son verme işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
442 sayılı Köy Kanunu'nun ''Köy Korucuları ve Göreceği İşler'' başlığını taşıyan Sekizinci Faslının 68. maddesinde; 'Köy sınırları içinde herkesin ırzını, canını, malını korumak için köy korucuları bulundurulur.' hükmü, 70. maddesinde; 'Korucular ihtiyar meclisi tarafından tutulur ve köy muhtarının vereceği haber üzerine kaymakamın buyurultusu ile işe başlar.' hükmü, 71. maddesinde; 'Korucuların 22 yaşından küçük ve altmış yaşından büyük olmaması ve bir cürüm ile cezalandırılmamış ve iyi huylu tanınmış bulunması ve herkesle kavga çıkarmak, sarhoşluk gibi huysuzlukları olmaması şarttır.' hükmü, 72. maddesinde; 'Korucular köy muhtarının emri altındadır. Resmi işlerde onun her emrini tutmağa mecburdur.' hükmü, 73. maddesinde; 'Korucular silahlıdırlar. Kendilerine karşı gelenler jandarmaya karşı gelmiş gibi ceza görürler.' hükmü, 74. maddesinde; 'Köy muhtarı ve ihtiyar meclisi mahsul zamanlarında çapulcular ve eşkiya türemiş ise yağmadan köy halkını korumak için köylünün eli silah tutanlarından lüzumu kadarını gönüllü güvenlik korucu ayırarak bunların isimlerini bir kağıda yazıp kaymakama götürür. Kaymakamın müsaadesi olursa bu gönüllü korucular asıl korucularla beraber yağmacılara ve eşkiyaya karşı köy ve köylüyü korurlar.'' hükmü, 80. maddesinde; 'Vazifesinde kayıtsızlığı ve tembelliği ve aşağıda sayılan yasak işleri yapan korucular, ihtiyar meclisi tarafından ilk defasında tekdir, ikincisinde tevbih olunur ve her iki ceza da tezkerelerine işaret edilir. Üçüncü defasında işten çıkarılır.' hükmü, 81. maddesinde; 'Koruculara yasak olan işler şunlardır: 1- Koruculuktan başka iş yapmak: mesela dükkan, kahvehane, han açıp işletmek veya bunlara ortaklık etmek; 2- Köylüden herhangi birinin veya kendi hizmetinde bulunmak için izinsiz vazifesini terketmek; 3- Koruduğu bağ ve bahçe ve ekinlerden fuzuli faydalanmak; 4- Kendi hayvanlarını otlatmak ve köye çobanlık etmek; 5- Levha, elbise ve silah ve cüzdanını üzerinde taşımamak veya değiştirmek.' hükümlerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler ile davacının imam nikahlı eşi ...'ın Dairemizde temyiz incelemesinde bulunan E:2020/1765 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden; gönüllü köy korucusu davacı ile geçici köy korucusu olan imam nikahlı eşinin hakkında yapılan CİMER ve BİMER şikayet başvuruları sonucunda haklarında soruşturma açıldığı, davacı ve eşinin Dargeçit Cumhuriyet Başsavcılığının ... tarih ve ... sayılı soruşturma dosyası ve ... Sulh Ceza Hakimliği'nin ... tarih ve ... D. İş sayılı iletişime müdahale kararı ile 24/11/2017- 24/01/2018 tarihleri arasında iletişimlerinin denetlendiği, denetleme sonucunda suç unsuruna rastlanmayan kayıtların imha bilgilerinin dosyada bulunduğu, ... Cumhuriyet Başsavcılığının Soruşturma No:..., K:... sayılı "Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar" ile davacı, eşi ve onların yakınları olan şüpheliler hakkında silahlı terör örgütüne üye olmada suçu nedeniyle yapılan soruşturmada şüphelilerin üzerine atılı suçu işlediğine dair delil elde edilemediği, davacı ve eşi hakkında Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından 28/07/2016, 30/07/2016, 01/08/2016 tarihinde hazırlanan terör örgütüne müzahir oldukları, topladıkları bilgileri kırsalda faaliyet yürüten örgüt mensupları ile paylaştıkları bilgileri bulunan yazılara dayanılarak ve davacının kardeşi ... 'ün kızı, davacının yeğeni ...'ün ve davacının eşi ... 'ın kız kardeşi ...'ın terör örgütü mensubu oldukları ve haklarında arama kararı olduğu bilgileriyle görevlerine son verildiği, davacının eşi ...'ın 02/06/2016 tarihli Altıyol Jandarma KrK. K.lığında verdiği şüpheli ifade tutanağında; eşinin yeğeni ...'ün 10-12 yaşında örgüte katıldığını, kendi ve eşinin onunla herhangi bir görüşmesi olmadığını, kardeşi ...'ın ise terör örgütünün dağ kadrosundayken 1995 yılında Kuzey Irak'taki bir çatışmada öldüğünü, örgüte katıldığı için cenazesine dahi katılmadığını belirttiği, UYAP kayıtlarında ...'ın sağ olarak kayıtlı olduğu görülmüştür.
Yukarıda belirtilen bilgiler, ilgili mevzuat, davacı ve imamlı nikahlı eşinin temyiz dosyalarının birlikte değerlendirilmesi üzerine; gönüllü köy korucusu olan davacı hakkında, 442 sayılı Kanun'un 71. maddesi uyarınca göreve alınmasında aranan şartlara aykırı ve 81. maddede yer alan koruculara yasak olan işlerden herhangi birini gerçekleştirdiğine dair hukuken kabul edilebilir bilgi, belge, soruşturma ya da dava olup olmadığı hususunun, davacının savunması da alınarak araştırılması gerekirken eksik inceleme ve araştırma sonucu karar verildiği gerekçesiyle dava konusu işlemde ve işlemin reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı tarafın temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 20/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.