MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : YETKİ TESPİTİNE İTİRAZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Balorman Orman Ürünleri .... San. ve Tic. AŞ’nin Organize Sanayi Bölgesi, 3.cadde No:17, ... adresinde bulunan tek işyeri dikkate alınarak, anılan işyerinde 104 işçinin çalıştığı, bunlardan 62’sinin ... Sendikası üyesi olduğundan bahisle çoğunluk tespiti yapıldığını, firmanın aynı işkolunda faaliyet gösteren, öteden beri ve fiilen aynı işkolundaki (ağaçla ilgili) işlerin yapıldığı; ... / ..., ... / ..., ... / ..., ... / ... adreslerinde bulunan toplam 5 işyeri karşısında isletme düzeyinde çoğunluk tespiti yapılması zorunluluğuna uyulmadığını belirterek, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı"nın ... Sendikası lehine tesis ettiği çoğunluk tespit işleminin iptali ile 27.03.2013 başvuru tarihi itibarıyla yasanın aradığı çoğunluğu sağlayamadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vekili, idare tarafından yapılan inceleme sonucunda söz konusu işyerlerinde 104 işçinin çalıştığı, 62 işçinin adı geçen sendikaya üye olduğu tespit edildiğini, müvekkili idare tarafından yapılan incelemede ..." de bulunun iki (2) işyerinin İşkolları Tüzüğünün 5 nolu "Dokuma, Hazır Giyim ve Deri" işkolunda yer aldığı, ... ilinde bulunan bir (1) işyerinin 15 numaralı Taşımacılık işkolunda yer aldığı ve ... ilinde bulunan bir (1) işyerinin de İş Kolları Tüzüğünün 16 sıra numaralı “Gemi Yapımı ve Deniz Taşımacılığı Ardiye, Antrepoculuk” işkolunda yer alması nedeniyle işletmeye dahil edilmediğinin anlaşıldığını, ileri sürülerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Selülöz İş Sendikası vekili, davacı tarafın itirazının sadece işletme niteliği bulunduğu iddiası ile sınırlı olduğunu ileri sürerek hiçbir somut delillere dayanmayan itirazın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Mahkeme kararı, davalı ..., Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir.(..., ...: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, ..., 2013, s. 942.)
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun “Yetki” başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde üçünün üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.”
6356 sayılı Kanun"un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42 nci maddesine göre ise “Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister. İşveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren de Bakanlığa başvurarak yetkili işçi sendikasının tespitini isteyebilir. Bakanlık, kayıtlarına göre başvuru tarihi itibarıyla bir işçi sendikasının yetkili olduğunu tespit ettiğinde, başvuruyu, işyeri veya işletmedeki işçi ve üye sayısını, o işkolunda kurulu işçi sendikaları ile taraf olacak işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene altı iş günü içinde bildirir. İşçi sendikasının yetki şartlarına sahip olmadığının ya da işyerinde yetki şartlarına sahip bir işçi sendikasının bulunmadığının tespiti hâlinde, bu bilgiler sadece başvuruyu yapan tarafa bildirilir. Sigortalılığın başlangıcı ile sona ermesine ilişkin bildirimlerden yasal süresi içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılmayanlar, yetkili işçi sendikasının tespitinde dikkate alınmaz…”
Yine aynı Kanun"un “Yetki İtirazı” başlıklı 43 üncü maddesine göre de, “Kendilerine 42 nci madde uyarınca gönderilen tespit yazısını alan işçi veya işveren sendikaları veya sendika üyesi olmayan işveren; taraflardan birinin veya her ikisinin yetki şartlarına sahip olmadığı veya kendisinin bu şartları taşıdığı yolundaki itirazını, nedenlerini de göstererek yazının kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde mahkemeye yapabilir. İtiraz dilekçesi görevli makama kayıt ettirildikten sonra mahkemeye verilir. Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin yüzde üçünden daha az üyesi bulunan işçi sendikası, yetki itirazında bulunamaz. İtiraz dilekçesinde veya ekinde somut delillerin yer almaması hâlinde itiraz incelenmeksizin reddedilir. İşçi ve üye sayılarının tespitinde maddi hata ve süreye ilişkin itirazları mahkeme altı iş günü içinde duruşma yapmaksızın kesin olarak karara bağlar. Bunların dışındaki itirazlar için mahkeme, duruşma yaparak karar verir ve karar temyiz edildiği takdirde Yargıtay tarafından on beş gün içinde kesin olarak karara bağlanır. 42 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca kendisine yetki şartlarına sahip olmadığı bildirilen işçi sendikası, altı iş günü içinde yetkili olup olmadığının tespiti için dava açabilir. Mahkeme açılan davayı o işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde üçünü üye kaydeden işçi sendikaları ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene de bildirir. Mahkeme davayı iki ay içinde sonuçlandırır. İtiraz, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durdurur.”
Dosya içeriğinden, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının 01/04/2013 tarihli kararı ile davacı işverene ait tek işyerinde, davalı sendikanın toplu iş sözleşmesi yapabilmek için gerekli çoğunluğu sağladığının tespit edildiği, davacı işverenin ise yetki tespitinde nazara alınması gereken başkaca işyerleri de bulunduğu gerekçesiyle tespite itiraz ettiği anlaşılmaktadır.
Davanın açıldığı ... İş Mahkemesi’nin 12/12/2013 tarihli kararı ile davanın reddine karar verilmiş, kararın temyizi üzerine Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 24/02/2014 tarihli ilâmıyla özetle işletme niteliğinin tespiti gerektiği gerekçesiyle araştırmaya yönelik bozma kararı verilmiştir.
Belirtilen bozma kararı üzerine işkolu tespit başvurusu yapılmış ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca 21/02/2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan işkolu tespit kararı ile işverene ait 4 işyerinin “... ve Kağıt” işkolunda yer aldığı belirlenmiştir. Mahkemece ..., ... ve ... işyerlerindeki toplam çalışan sayısının 150 olduğu, sendika üye sayısının 62 olduğu, ...’da yer alan işyerindeki işçi sayısına dair kayıtlar dosyada yer almasa da sonuca etkili olmadığı ve sendikanın gerekli çoğunluğu sağlayamadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile yetki tespitinin iptaline karar verilmiştir.
Dosya içeriğindeki bilgi ve belgeler ile Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre, aynı işkolunda yer alıp işletme kapsamına dahil olduğu anlaşılan işyerlerinden birincisi (...) sicil numaralı “... Mevkii No: 26/A ... Köyü ... ...” adresinde yer alan işyeri olup başvuru tarihinde çalışan işçi sayısı 9 dur.
İkinci işyeri (...) sicil numaralı “Organize Sanayi Bölgesi 3. Cad. No: 17 ...” adresinde yer alan işyeri olup başvuru tarihinde çalışan işçi sayısı 104 tür.
Üçüncü işyeri (1087163) sicil numaralı “... Mah. ... Cad. 25. Sok. No: 21 .../...” adresinde yer alan işyeri olup başvuru tarihinde çalışan işçi sayısı 33 tür.
Dördüncü ve son işyeri ise (...) sicil numaralı “... Mah. ... Cad. No: 3 ... ” adresinde yer alan işyeri olup, bu işyeri başvuru tarihinden sonra faaliyete başladığından bu işyerinde yetki tespitinde dikkate alınması gereken işçi bulunmamaktadır.
Ayrıntılı olarak açıklanan verilere göre başvuru tarihinde işletmede toplam çalışan işçi sayısı 146 olduğundan ve 6356 sayılı ...’nın 41 inci maddesinin birinci fıkrasına göre işletmede % 40 çoğunluk yeterli olduğundan sendikanın ulaşması gereken üye sayısı 59 dur. Başvuru tarihindeki davalı sendika üye sayısı 62 olduğundan, sendikanın toplu iş sözleşmesi imzalayabilmek için gerekli çoğunluğu sağladığı açıktır.
Diğer taraftan kabule göre de, başvuru tarihindeki üye sayısının 150 olması durumunda da sağlanması gereken % 40 çoğunluk 61 olacağından, sendikanın yine gereken çoğunluğu sağladığı anlaşılmaktadır.
Belirtilen sebeplerle, 6356 sayılı Kanun"un 43 üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1-Yukarıda tarih ve sayısı belirtilen ilk derece mahkemesi kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 44.40 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 24,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 20,10 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davalı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 2.725,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınıp ilgili davalıya verilmesine,
5-Davalılardan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yapılan 159,85 TL yargılama giderinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, davalılardan ... Sendika"sının yargılama giderinin bulunmadığının tespitine, davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 03/12/2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.