Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/2697 Esas 2022/3149 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Elbirliği halindeki mülkiyetin paylı mülkiyete dönüştürülmesi istemine ilişkin olarak açılan davada Sungurlu Sulh Hukuk ve Ankara 8.Sulh Hukuk Mahkemeleri’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemeleri’nin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Daireleri’nin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Dava, elbirliği halindeki mülkiyetin paylı mülkiyete dönüştürülmesi istemine ilişkindir.
Sungurlu Sulh Mahkemesi’nce, talebin el birliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi davası olduğu, Uyap'tan alınan nüfus kayıt örneğinde murisin adresinin " Karapürçek Mahallesi, 307 Sokak, No 5, İç Kapı No; 21 Altındağ /Ankara " olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 8. Sulh Hukuk Mahkemesi’nce, dava konusunun paylı mülkiyete dönüştürme olduğu, kesin yetki kuralının bulunmadığı ve davalılar tarafından yetki itirazında bulunulmadığı halde mahkemece kesin yetki kurallarının geçerli olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararıgerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 644. maddesi gereğince bir mirasçı, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteminde bulunduğu takdirde sulh hâkimi, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet eder. Elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir.
HMK' nın 6/ 1 maddesi gereğince genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. Aynı yasanın davalının birden fazla olması hâlinde yetki başlıklı 7. maddesine göre davalı birden fazla ise dava, bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. Ancak, dava sebebine göre kanunda, davalıların tamamı hakkında ortak yetkiyi taşıyan bir mahkeme belirtilmişse, davaya o yer mahkemesinde bakılır. Birden fazla davalının bulunduğu hâllerde, davanın, davalılardan birini sırf kendi yerleşim yeri mahkemesinden başka bir mahkemeye getirmek amacıyla açıldığı, deliller veya belirtilerle anlaşılırsa, mahkeme, ilgili davalının itirazı üzerine, onun hakkındaki davayı ayırarak yetkisizlik kararı verir. Anılan Kanun’un 19. maddesi uyarınca yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorundadır; taraflar da mahkemenin yetkisiz olduğunu her zaman ileri sürebilir.Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir. Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usûlüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir hükümleri dikkate alındığında ;
Somut olayda davalılar tarafından usûlüne uygun ve süresinde yetki itirazında bulunulmadığı tespit edilmiştir. Usûlüne uygun yetki itirazında bulunulmadığı durumlarda ise davanın ilk açıldığı mahkemenin yetkili hale geleceği , bu nedenle Sungurlu Sulh Mahkemesi’nin yetkili mahkeme olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21 ve 22. Maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Sungurlu Sulh Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 28/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.